Page 284 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KUL / 275 [1717]

KUL HAYDAR ölüm tarihi bilinmemektedir. XVIII. yüz-
Âşık (Sarız/Çörekdere, 1869-1914?). Aslen yılda yaşadığı kabul edilen âşığın Fahri
Boğazlıyanlı (Yozgat) olan Âşık Haliloğul- Bilge Mecmuları’nda bir adet türkülü
larından Halil’in oğludur. Asıl adı hikâyesi bulunmaktadır. Bu şiiri aşağıya
Haydar’dır. Köy imamından bazı temel alıyoruz:
bilgileri aldıktan sonra Kayseri’de medre-
se tahsili gördü. Medreseyi bitirdikten Gene coştu deli gönül
sonra köyüne döndü, burada inşa ettiği Seni kimler eğler şimdi
medresede (tekkede) dersler verdi. Halk Sarı sünbül, mor menevşe
arasında kerametine inanılan bir veli ola- Geydi bizim dağlar şimdi
rak telakki edilen Kul Haydar’ın hayatı
etrafında menkıbe de teşekkül etmiştir. Dolu dolu bade içtim
Fahri Bilge Mecmuaları*’nda hoş sohbet Niçin gurbet ile düştüm
ve irticalen söyleme yeteneği güçlü olarak Gurbet ilde çok eğleştim
tanıtılan âşığın mecmualarda iki türkülü Nazlım yolum değner şimdi
hikâyesi bulunmaktadır. Bunlardan ilkini
Âşık Azmi Bekir* ile karşılıklı söylemişler Kış gününe güller bitmez
ve birbirlerine dinî manada öğütler ver- Dallarında bülbül ötmez
mişlerdir. Diğerini de aşağıya alıyoruz: Can arzular elim yetmez
Gönül sıla ister şimdi
Kadir Mevlâ’m meyve vermez söğüde
Akl’olmayan çok oturur öğüde Güz gününe at bağlanmaz
Bazı yerde kötü derler yiğide Yaz gününe av avlanmaz
Yiğitler neynesin day’olmayınca İl kızı evde eğlenmez
Harap oldu bağlar şimdi
Azgın hey ağalar havalar azgın
Şahanın avına iner mi kuzgun Kul Mahmud’um cana yetti
Tarlası ayrı da bideri bozgun
Gurbet ilde işim bitti
Dayılar neynesin soy olmayınca
Ölenler beni unuttu
Sağlar yolum bekler şimdi
Amana gel deli gönül amana
Vakit âhir böyle oldu zamana Kaynakça: Erhan Çapraz, Fahri Bilge Defter-
Cevahiri denk etmişler samana leri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri,
Yük dengini bulmaz tay olmayınca Kayseri 2008, s. 97, 178-179.
ERHAN ÇAPRAZ
Garip bülbül her bahçede şakımaz
Seher vurup tan yüzüne okumaz KUL MEHMED
Halis üste çürük iplik dokumaz Âşık (XVIII. y.y.). Afşar aşiretine mensup-
Uygun endazede şoy olmayınca tur. Fahri Bilge Mecmuaları* sayesinde
kendisinden haberdar olduğumuz Kul
Kul Haydar’ım der ki herkes gülemez Mehmed’in hayatına dair pek fazla bilgi
Kimi bilir hâlin kimi bilemez bulunmamaktadır. XVIII. yüzyılda yaşa-
Kurtçul köpek her adamı dalamaz dığı kabul edilen âşığın Fahri Bilge
Zorbaya karışıp hay olmayınca Mecmuları’nda iki adet türkülü hikâyesi
bulunmaktadır. Bu türkülü hikâyeleri
Kaynakça: Erhan Çapraz, Fahri Bilge Defter-
leri Işığında Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri, kadın, güzel, sevgili ve bunlarla ilgili diğer
Kayseri 2008, s. 96-97, 238-240, 292. konulara bağlı şiir-vak’alar içinde değer-
ERHAN ÇAPRAZ lendirilebilir. Örnek olması açısından bir
şiirini aşağıya alıyoruz:
KUL MAHMUD
Âşık (XVIII. y.y.). Afşar aşiretine mensup- Annacımdan gelen küçücek gelin
tur. Fahri Bilge Mecmuaları* sayesinde Bir saat karşımda durabilin mi?
kendisinden haberdar olduğumuz Kul Derdimin dermanı Lokman’ı sensin
Mahmud’un asıl adı, ailesi, doğum ve Kırılsa kollarım sarabilin mi?