Page 36 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KAY / 27 [1467]

ne başladı. Bu üniversitede doktorasını
tamamlayıp hâlen görevine devam etmek-
tedir. Evli ve iki çocuk babasıdır.
Eserleri: Uygulamalı Türk Dili ve
Kompozisyon Bilgileri (ve diğerleri ile
birlikte) (2002); Konuşma Adabı (2012);
Yazılı ve Sözlü Anlatım (ve diğerleri ile
birlikte) (2012); Efkâr Meclisi (2014).
S. BURHANETTİN AKBAŞ

KAYIR HAN
Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alâeddin
Keykubad* zamanında Selçuklu hizmeti-
ne giren Harzemlilerin başı.
Alâeddin Keykubad, 1230 yılında
Erzincan’da Yassıçemen’de, Harzemşah-
lıların Hükümdarı Celâleddin Mengü-
berti’nin ordusunu mağlup etti. Bunun Kayırhan’ın hapsedildiği Zamantı (Melik Gazi) Kalesi
üzerine bir kısım Harzemli kuvvetleri, (www.kayseripinarbasi.gov.tr )
başlarında Kayırhan olduğu hâlde Sel- Köpek’in tavsiyesi üzerine büyük Sultan’a
çuklu hizmetine girdi. Lakabı “Hüsamed- verdiği sözü tutmak için kendisine muha-
din” olan Kayırhan (Bazı araştırmalarda
yanlışlıkla “Kırhan” okunmuştur.) Alâed- lefet eden Kayırhan’ı Zamantı (Melik
din Keykubad’ın büyük iltifatına nail Gazi) Kalesi*’ne hapsettirdi. Burada ağır
oldu ve Sultan’ın en itibarlı emirleri ara- şartlara ve işkencelere dayanamayan
Kayırhan kısa sürede vefat edince adam-
sına girdi. Kayırhan da ona sadakatini
son anına kadar devam ettirdi. Bir ara ları çok kalabalık bir grup hâlinde Sel-
çuklu hizmetinden ayrılıp Doğu’ya,
Keykubad tarafından Sivas valiliğine Urfa’ya doğru harekete geçtiler. Bunların
tayin edildi. döndürülmeleri için üzerlerine gönderi-
Alâeddin Keykubad saltanatının son yılı len Selçuklu ordusunu da mağlup eden
olan 1237 yılında ümerayı Kayseri’deki Harzemliler, Urfa’da kendi başlarına bir
Keykubadiye Sarayı*’nda toplayarak idare kurmuşlardır. Elçiler göndererek
onlardan, kendisinin yerine büyük oğlu devlete dâhil olmaya davet eden II.
Keyhüsrev*’i değil ortanca oğlu Kılıç Keyhüsrev’in bu isteğini hiçbir zaman
Arslan’ı tahta çıkarmaları için söz almıştı. yerine getirmediler ve çevrede yaptıkları
Bu toplantıdan altı ay kadar sonra Rama- yağmalarla karışıklık oluşturmaya devam
zan Bayramı’nda yine Kayseri’de Keyku- ettiler.
badiye Sarayı’nda yabancı elçilere ve Kayırhan, Kayseri-Sivas yolu üzerinde,
devletin ileri gelenlerine verdiği bir ziya- Kayseri’den 20 km mesafede yolun
fet esnasında zehirlenmiş ve kısa sürede güneyine bir kervansaray yaptırmıştır.
de vefat etmişti. Bunun üzerine vezir “Kayırhan” olarak tanınan bu kervansa-
Kemaleddin Kamyar* ve Emir Kayırhan, ray sonraki yıllarda tamamen yenilenmiş
Sultan’a verdikleri söze uygun olarak ve basit bir yapı şeklini almıştır. Eski
Keykubadiye Sarayı’nda Kılıç Arslan’ı hâlinden hiçbir emare kalmamış ve kita-
tahta çıkarırken şehirde sur içindeki eski besi de kaybolmuş olan bu yapı bugün,
saray Devlethâne*’de emirlerden Saded- özel şahıslar elinde hayvan yetiştiricili-
din Köpek, Sultan’ın arzusuna rağmen ğinde kullanılmaktadır. 1277’de Anado-
büyük Şehzade Keyhüsrev’i tahta çıkardı. lu’yu Moğollardan kurtarmak üzere Kay-
Neticede Keyhüsrev taraftarları ağır bas- seri’ye kadar sefer yapan Mısır Memluklu
mış ve o, sultan olmuş, bir müddet sonra Türk Sultanı Baybars, sefer dönüşü Sel-
da iki erkek kardeşi ve anneleri ortadan çuklu Veziri Pervane’nin elçileriyle bura-
kaldırılmıştır. da görüşmüştü.