Page 363 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

[1794] 354 / MEH KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

Nevşehirli İbrahim Efendi tarafından, simle karşılandığını yazmıştır. Onun
Halep’e gitmekten alıkonularak yerine haremine de giren Lady, 9 Mayıs
bir vekil gönderildi ve kendisi ikinci defa 1918’deki azline de şahit olmuş, Mehmed
kapıcılar kethüdalığına tayin edildi. Bu Paşa’nın nesi varsa çadırda bıraktırılarak
görev sadrazamların dahi azil ve idam sadece üzerindeki urbası ile şehirden
görevlerini yerine getiren çok önemli ve (Edirne) çıkarıldığını, 12 kadar adamı ile
hassas bir makamdı. Nevşehirli Damad pencerelerinin önünden geçerken yürek-
İbrahim Paşa, başka bazı Kayserililere de leri sızlamadan ona bakamadıklarını yaz-
Matbah ve Sur Emini Hacı Halil Efendi* mıştır.
gibi Saray’da hami olmuştur. 1717 yılında Mehmed Paşa kendilerine temlîk edilmiş
Kayserili Mehmed Paşa’ya vezaret rütbe- olan (mülk olarak verilen) memleketi
si verilerek unvanı hâline gelen nişancı Erkilet*’te H 1126 (M 1714) yılında meyda-
(Saray’da fermanları hazırlayan bakanlık na gelen büyük zelzelede yıkılan Musa
görevi) yapılmış, altı ay sonra da Osman- Ağa Camii’ni yeniden yaptırarak yanına
lı-Avusturya Savaşı’nın nihayete ermesi altı odadan ibaret bir medrese ilave
ve Halil Paşa’nın sadaretten azli üzerine etmiş, mevcut bir mektebi de tamir ettir-
yine Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın miştir. Yine onun vakfiyesinde belirtil-
tavassutu ile 26 Ağustos 1717’de sadarete meyen bir hamamını da Prof. Dr. Yılmaz
getirilmiştir. Pasarofça Barış Görüşmele- Önge neşretmiştir.
ri başlayınca barış konusunda biraz ağır- Mehmed Paşa’nın bu vakıfları için Vakıf-
dan davranması üzerine 9 Mayıs 1918’de lar Genel Müdürlüğü arşivinde 730
görevinden alınarak yerine Damad İbra- numaralı defterin 19. sayfası ve 8. sırasın-
him Paşa getirildi. Kendisi de Yanya da kayıtlı, H 1130 (M 1717/8) tarihli vakfi-
valiliği ve Narda seraskerliğine verildi. yesi bulunmaktadır. Bu vakfiyenin
Lakin o taraflarda askerî harekât durmuş Erkilet’e ait bölümü şöyledir: “…(Meh-
olduğundan Kandiye (Girit) muhafızlığı- met Paşa kendisine) temlîk edilmiş bulu-
na getirildi. Artık Osmanlı Devleti’nde nan Kayseriye şehrine tabi Erkilet isimli
III. Ahmed’in saltanatı, Nevşehirli Damad köyün bütün arazisi, tepeleri, otlakları ve
İbrahim Paşa’nın da sadaretinde 1730’a ekilir sahalarını devamlı olarak vakfedip
kadar devam edecek meşhur “Lale şöyle şart ve tayin eylemiştir ki adı geçen
Devri” başlamış bulunuyordu. köyün her sene mütevellide (vakfın ida-
Mehmed Paşa 1719 senesinde Mısır valisi recisi) toplanan mahsulatından, yine aynı
olup 1724 yılına kadar bu görevde kaldı. köyde bulunarak büyük zelzelede tama-
O sene azledilerek ertesi sene tekrar men yıkılıp harap olan ve Allah rızası için
Mısır valiliğine getirildi. 1727 yılında yeniden bina eylediğim Musa Ağa Cami-i
Cidde valiliğine tayin olundu. Ertesi yıl Şerifi demekle maruf camie ehl-i
hacca niyet ederek gittiği Mekke’de vefat Kur’an’dan salih bir kimse imam olup bu
etti (1728). Ölümünde 60 yaşında bulu- vazifesine karşılık yevmiye on beş akçe
nuyordu. Mezarı Mekke’de Bâkî ala ve bir güzel sesli kimse hatip olup
Kabristanı’nda idi. Ancak Vehhabî Arap- yevmiye on beş akçe ala ve bir ilim ehli
lar tarafından mezarı buradaki diğer kimse, mutad günlerde va‘z ü nasihat için
mezarlarla birlikte yok edilmiştir. vaiz olup yevmiye yirmi akçe ala, iki kişi
Mehmed Paşa iri yarı ve şişman bir zattı. müezzin olup her biri yevmiye onar akçe
Doğru, namuslu, sadık ve gayretli idi. ala ve bir kimse dahi faraş (temizlikçi)
Nişancılık hizmetinde bulunduğu için olup yevmiye iki akçe ala ve ehl-i kurra-
daima bu unvanla, memleketi itibariyle dan üç kişi devirhan olup her biri yevmi-
de “Kayserili” olarak anılmıştır. Lale ye ikişer akçe ala, kandilleri yakacak bir
Devri başlangıcında Edirne’ye gelen kimse de yevmiye iki akçe ala, her sene
meşhur İngiliz Lady Montagu, mektupla- on beş kuruşluk yağ mumu ve on kuruş-
rında ondan da bahsetmektedir. Onun luk zeytinyağı kandilleri ve mübarek
sadrazam olunca 29 Kasım 1917’de gecelerde minare kandillerini yakmak
büyük bir alayla Padişah’ın bulunduğu için beş kuruşluk zeytinyağı ve kandille-
Edirne’ye girdiğini ve parlak bir mera- rin ihtiyacı alına. Camiin tefrişi için her