Page 364 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 364
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ MEH / 355 [1795]
sene onar kuruş mütevelli elinde bulun- hümayunum bu babda sâdır olan
durulup lüzum oldukça halı ve hasır satın ferman-ı âlişan mucebince verilmiş olup
alına. Köyde altı adet hücreyi muhtevi bu mülk-i sahih ve vakt-i sarih neslime ait
olarak bina eylediğim medresede ifade olmağla, mülkiyet şartlarını tebdil ve tağ-
ve fehim sahibi bir kimse müderris olup yir etmemek kaydıyla istedikleri gibi
yevmiye yirmi akçe ala. Zikredilen med- tasarruf ideler. Tahriren fi’l-yevmi’l-îşrîn
rese hücrelerinde kalan talebe, senelik Şehr-i Rebiülevvel sene selâsîn…”
beşer yüz akçe alalar. Bu talebeler Allah Mehmed Paşa’nın vakfı maalesef bugün
rızası için ve Hz. Peygamber’in ruhu için faal değildir. Evlatları idareyi ne zaman
her gün birer cüz Kur’an okuyalar. Seva- bırakıp vakıf mülhak hâle gelmiştir, belli
bını vâkıfın (vakfedenin) ve evladının değildir.
ruhuna hediye edip bunun için de yevmi- Paşa’nın Erkilet’te camiden başka bir
ye ikişer akçe alalar. Yine aynı köyde eseri kalmamıştır. Cami, devrinin mima-
tamir eylediğim muallimhanede (mek- risine uygun, yaklaşık 10x10 m ebadında
tep) okumuş yazmış bir kimse, çocukla- kare planlı, pandantiflere oturan yüksek
rın muallimi olup yevmiye on akçe ala. tek kubbeli, revaksız, tezyinatsız ve mun-
Çevik bir kimse tahsildar olup yevmiye tazam kesme taşlarla yapılmış bir bina-
dört akçe ala. Tevliyet (vakfın idaresi) dır. Cami son yıllarda vakıflarca restore
yevmiye kırk akçelik olup tamir masraf- edilmiş ancak caminin sıvanması gere-
ları cümleye takdim oluna…” ken iç yüzeyinde basit taşlara derz yapıla-
Yine Erkilet’te bir şahısta iken cami rak hem yanlış yapılmış ve hem de bina
imamı tarafından camiye alınmış bulu- perişan bir görüntüye sokulmuştur.
nan Mehmed Paşa’ya ait 44x35 cm eba- Kapısı üzerinde Mehmed Paşa’nın Camii
dında, başlık ve şahitler kısmı hariç 27 yeniden yaptırdığına ait 1130 tarihli kita-
satırlık 20 Rebiülevvel 1330 (22 Şubat besi bulunmaktadır.
1718) yıpranmış ve maalesef kenarları Mehmed Paşa adı geçen camii içerisine
kesilmiş mülknamede de özetle şöyle bazı kitaplar koyarak bir kütüphane de
denilmektedir: “Kayseriye’de vâki Erkilet vakfetmiştir. Birçokları kaybolmuş olan
karyesinde Musa Ağa Camii demekle bu kitaplardan kalanlar, maalesef, cami
maruf cami-i şerifin eser-i binası geçmiş hocası tarafından modern şekilde kesile-
senelerde zelzele-i azimeden yıkılmış ve rek ciltletilmiş, bereket versin çıkarılan
bilkülliye harap olmuş olduğundan orijinal cilt kapakları atılmayıp bir çuval-
cami-i mezburu müceddeden bina ve da muhafaza edilmiş ve Kayseri Müzesi-
imar etmeğe vezir-i müşarünileyh muvaf- ne nakledilmiştir. Kitaplar da daha sonra
fak olmuş, camiin ihtiyaçları ve vazifelile- Kayseri’deki tek yazma eserler kütüpha-
rinin ücretleri için Kayseriye sancağında nesi olan Raşid Efendi Kütüphanesi*ne
Sahra nahiyesinde vâki Erkilât karyesi alınmıştır. Toplam olarak 67 adet yazma
mukataası vakıf ve şart olunmak münasip kitaptan on dokuzunda Mehmed Paşa’ya
olmağla buna ber-vech-i mâlikâne kendi ait vakfiye kaydı bulunmaktadır. Meh-
üzerlerinde olan Selânik sancağı Duhan med Paşa’nın kitaplarından yedi adedi
mukataasının malına senevî üç yüz kuruş daha önce Raşid Efendi Kütüphanesi’ne
zam olunmak üzere hazine-i âmiremde alınmıştır. Bunlar herhâlde şahısların
mahfuz defterhane-i âmirem kuyudatına eline geçmiş kitaplardır.
müracaat olundukta on iki bin yedi yüz Kayseri Müzesine alınmış, Paşa’nın vakıf
seksen iki akçe yazısı olan ma’ruz zikir kayıtlı iki kitabı da Raşid Efendi Kütüp-
Erkilât karyesinin mâl-i mîriyyesi altı bin hanesi’ne verilmiştir. Raşid Efendi
yüz iki kuruş olduğu baş muhasebede Kütüphanesi’ne gelen kitaplardan 6
derkenar olunmağla, idare olunduğu numarada kayıtlı Kur’an-ı Kerim’deki
üzere temlîk olunup buna, altı yüz iki kayda göre kitap, Mehmed Paşa’dan
buçuk kuruşluk Duhan mukataasına önce H 1061 (M 1651) yılında Padişah IV.
senevî üç yüz kuruş mal zam olunduğu Mehmed’in annesi Turhan Valide Sultan
hâlde ve Kara Mehmetlü Mahallesi’nde tarafından Erkilet Camii’ne vakfedilmiş-
avarız dâhil edilmek şart ile mülknâme-i tir. Bu durumda Mehmed Paşa’nın yap-