Page 165 - Kayseri İmari Ve Mekansal Gelişimi

Kayseri’nin İmarı ve Mekânsal Gelişimi 165

SEKİZİNCİ BÖLÜM
KAYSERİ’DE TİCARET VE SANAYİ MEKÂNLARI, GELİŞİMİ

Kayseri’nin Ticaret ve Sanayi Tarihine Kısa Bir Bakış

Kayseri’nin tarih boyunca su bakımından zengin olmasına rağmen, hava ve
iklim bakımından bir özellik taşımadığını, toprağının tarıma çok elverişli olma-
dığını, 60–70 yıl öncesine kadar arazinin büyük bir kısmının bataklık ve sazlık
olduğunu biliyoruz. Buna rağmen bölge, dört bir yandan gelen ticaret yollarının
kavşak noktasında olması nedeni ile yaklaşık 5 bin yıldır çeşitli ırk ve kavimlerin
elinde önemli bir kültür, uygarlık ve ticaret merkezi olma özelliğini korumuştur.
Milattan önce 2500 yılından itibaren Kızılırmak mezrası, Anadolu’nun en
yoğun yerleşim yeri olmaya başladı. Alişar, Boğazköy, Kültepe ve Aslantepe
bunların en önemlilerindendi.
Kültepe höyüğünde yapılan kazılardan, burada yaşayanların bronz, bakır,
kurşun, altın, gümüş gibi madenleri kullandığını, siparişin miktarını, gönderilece-
ği günü, ödemenin vadesini v.s. belirten ticari mektuplar yazdıklarını, taş temeller
üzerine kerpiç ve tuğladan evler inşa ettiklerini, bölge sakinlerinin çömlekçilik,
madencilik, çiftçilik ve çobanlık yaptıklarını öğrenmekteyiz.

Milattan bir asır önce doğunun ticaret malları Kayseri’ye (Mazaka) gelir ve
buradan da Roma yolu ile Efes ve Roma’ya ulaşırdı. Aynı zamanda Kayseri, gü-
neyden gelip batıya giden kervanlarında uğrak yeriydi. 38
Şehir Pers ve Roma dönemlerinde de yine kavşak noktasında bulunma özel-
liğini devam ettirmiş, şehri Ege kıyılarına, Ankara’ya, Karadeniz kıyılarına ve
Kuzey Doğu Anadolu’ya bağlayan önemli yollar bu dönemlerde de varlığını sür-
dürmüştür. Şehrin çeşitli yolların güzergâhında bulunması, halkın yerleşik hayatı
tercih ederek ticaretle meşgul olmasını doğurmuştur. 39
Kayseri’nin antik çağlardan beri ticaret alanında önem kazandığı, buna bağlı
olarak da Orta Anadolu’da gelişmiş bir ticari hayatın yine ilk kez Kayseri ve çev-
resinde ortaya çıktığı görülmektedir. 40

38 Kadir Dayıoğlu, Kayseri Ticaret ve Sanayi Tarihi.
39 Halit Erkiletlioğlu, Kayseri Tarihi, 2006.
40 B. Durkot İslam Ans. Cilt VI.