Page 29 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 29
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ ADA / 31
d›r. Ba zen bir zi ya ret ye ri bir çok amaç do ğuş ya da ana dan doğ ma n›n sağ l›k l› ve
için, ba zen de bel li bir di le ğin ye ri ne ge ti - te miz ilk hâ li ne dö nü şü ve ha ya ta tek rar
ril me si için yal n›z ca bel li bir me kân zi ya - baş la y› ş› sem bo li ze et ti ği ne ina n›l mak ta -
ret edil mek te dir. Ör ne ğin, has ta l›k lar dan d›r. Adak ve zi ya ret le il gi li bu na ben zer
kur tul mak, ço cuk sa hi bi ol mak ve ya ço - di ğer ina n›ş ve dav ra n›ş lar da da bu na ya -
cu ğu dur ma yan la r›n ya şa ma s› n› sağ la - k›n sem bo lik an lam lar bul mak müm kün -
mak için Me lik ga zi, Sey di Şe rif, Ga ni - dür.
şeyh, Bed red din Dev let li, Şeyh Tu re san, Bu gün, bi lim sel ve tek no lo jik ge liş me ler -
Ali Ba ba tür be le ri; Yağ mur dua s› için den ve mo dern t›b b›n ola nak la r›n dan ya -
Sey yid Bur ha ned din, M›k dat De de, Gül - rar lan ma im kân la r› art t›k ça –bu na bağ l›
ba ba ve Ha lil De de tür be le ri; he nüz ev le - ola rak– yu ka r› da söz ko nu su edi len adak
ne me miş k›z la r›n k›s me ti nin aç›l ma s›n da ve zi ya ret le il gi li me kân lar dan bü yük bir
Ça put lu Ça l› ve Eğ len ce mev ki si; ka y›p k›s m› n›n şu ve ya bu şe kil de zi ya ret fonk -
eş ya n›n bu lun ma s› ama c›y la Ha va dan si yo nu nun za y›f la m›ş ol du ğu gö rü le bi lir.
Tür be si’nde ki me nen giç ağa c›; bir ta k›m Bu nun la bir lik te, h›z l› sos yo kül tü rel de -
ka za ve be la lar dan emin ol ma ya yö ne lik ğiş me ve kent leş me ol gu la r›, uyum-
ola rak Çift lik Tür be si; iş siz le rin iş bul ma - uyum suz luk ve kim lik ara y›ş la r› gi bi bir -
s›, iç ki ve ku mar gi bi kö tü al›ş kan l›k lar - ta k›m so run la r› da be ra be rin de ge tir miş -
dan kur tul mak, gur be te gi den ya k›n la r›n tir. Bu da in san la r›n kut sal la olan iliş ki si -
ev le ri ne dön me le ri ve s› nav lar da ba şa r› l› ne ye ni bir bo yut ka zan d›r m›ş t›r. Kay se -
ol mak için Sey yid Bur ha ned din Tür be si; ri’nin mo dern kent gö rü nü mü ve sa na yi
as ke re gi den le rin sağ sa lim dön me le ri mer ke zi ol ma s›, çev re il ler den gö çü h›z -
için Bat tal Ga zi Tür be si ve hay van has ta - lan d›r m›ş, göç ler le bir lik te ri tü el ler de
l›k la r› n›n te da vi si ama c›y la Sa r› oğ lan- ye ni ken te göç et miş tir. Kent leş me be ra -
Uzan ka ya mev kii zi ya ret yer le ri ola rak be rin de ri tü el kay b› n› do ğur ma s› na rağ -
ka bul edil mek te dir. Bun lar dan kut sal men bu ye ni göç ler, k›r sal ke si me ait olan
ola rak ka bul edi len 35 me kân ağ›r l›k l› ba z› ri tü el le rin kent te ye ni form lar la ha -
ola rak di lek tut mak ve adak ta bu lun mak yat bul ma s› din sel bir can lan ma sağ la -
ama c›y la zi ya ret edil mek te dir. Bun lar m›ş t›r. Do la y› s›y la, zi ya ret yer le ri ve bu -
ara s›n da Sey yid Bur ha ned din, Me lik ga zi, ra lar da ada nan adak lar la il gi li uy gu la ma -
Sey yid Ha lil Dev let li, Ga ni şeyh, Dev Ali, la r›n sos yo lo jik bir ol gu ya dö nü şe rek ye -
Eb ce Sul tan, Yal n›z Sul tan, Ali Ba ba tür - ni bir kent li halk din dar l› ğ› oluş tur du ğu
be le ri, Tür be Tek ke si ve Ar d›ç l› Ya t›r gi bi da söy le ne bi lir.
yer ler sa y› la bi lir. Bir di lek te bu lu nan lar Kay nak ça: Mus ta fa Ars lan, Türk Po pü ler Din -
ve ya di le ği ye ri ne gel miş olan lar bu me - dar l› ğ›, Dem Ya y›n la r›, ‹s tan bul 2004; Pe ter L.
kân lar da ab dest al›p adak kur ba n› n› kes - Ber ger, Di nin Top lum sal Ger çek li ği, çev. Ali
tik ten son ra iki re kât na maz k› la rak ada - Coş kun, ‹n san Ya y›n la r›, ‹s tan bul 1993; Chris ti -
an JR W. A. “Folk Re li gi on”, The Ency clo pe di a
ğ› n›n ger çek leş me sin den do la y› Al lah’a of Re li gi on (Ed. M. Elia de), New York 1987, V.
şük re der ler. 370-374; An tony P. Co hen, Top lu lu ğun Sim ge -
Zi ya ret le il gi li bu tür amaç ve ey lem le rin sel Ku ru lu şu, çev. Meh met Kü çük, Dost Ki ta be -
ken di ne öz gü sem bo lik an lam la r›n dan vi, An ka ra 1999; Ce la let tin Çe lik, “Türk Halk
da söz edi le bi lir. Ör ne ğin, zi ya ret yer le - Din dar l› ğ›n da De ği şim ve Sü rek li lik: Zi ya ret Fe -
rin de ki me za ra eli ni yü zü nü sür me, kut - no me ni Ör ne ği”, ÇÜ ‹la hi yat Fa kül te si Der gi si,
4 (Ocak-Ha zi ran 2004), S 1 (ay r› ba s›m); Emi le
sal ta ş› (bel ta ş›) ağ r› yan ye re koy ma, tür - Durk he im, Di ni Ha ya t›n ‹l kel Bi çim le ri, çev. Fu -
be du va r› na isim yaz ma ve ya kut sal gü cü at Ay d›n, Ataç Ya y›n la r›, ‹s tan bul 2005; A. Veh -
ol du ğu na ina n› lan de lik li ta ş›n ara s›n dan bi Ecer, XII I. ve XIV. Yüz y›l lar da Kay se ri Kül tür
geç me ey lem le ri bir yö nüy le kut sal l› ğa ve Ta ri hi, ‹bav Ya y›n la r›, Kay se ri 2001; Ün ver
doğ ru dan ya da ya k›n dan te mas yo luy la Gü nay, Ha run Gün gör, A. Taş tan, Hu zey fe Sa -
y›m, Zi ya ret Fe no me ni Üze ri ne Bir Din Bi li mi
ya k›n laş ma ama c› na yö ne lik ri tü el ler Araş t›r ma s›: Kay se ri Ör ne ği, Er ci yes Üni ver si te -
ola rak gö zük mek te dir. Öte yan dan, de - si Ya y› n›, Kay se ri 2001; Ün ver Gü nay, “Türk
lik li ta ş›n ara s›n dan geç me nin ye ni den Halk Din dar l› ğ› n›n Önem li Çe kim Mer kez le ri