Page 29 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 29

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                                ADA / 31


           d›r.  Ba zen  bir  zi ya ret  ye ri  bir çok  amaç  do ğuş ya da ana dan doğ ma n›n sağ l›k l› ve
           için, ba zen de bel li bir di le ğin ye ri ne ge ti -  te miz ilk hâ li ne dö nü şü ve ha ya ta tek rar
           ril me si için yal n›z ca bel li bir me kân zi ya -  baş la y› ş› sem bo li ze et ti ği ne ina n›l mak ta -
           ret edil mek te dir. Ör ne ğin, has ta l›k lar dan  d›r. Adak ve zi ya ret le il gi li bu na ben zer
           kur tul mak, ço cuk sa hi bi ol mak ve ya ço -  di ğer ina n›ş ve dav ra n›ş lar da da bu na ya -
           cu ğu  dur ma yan la r›n  ya şa ma s› n›  sağ la -  k›n sem bo lik an lam lar bul mak müm kün -
           mak  için  Me lik ga zi,  Sey di  Şe rif,  Ga ni -  dür.
           şeyh, Bed red din Dev let li, Şeyh Tu re san,  Bu gün, bi lim sel ve tek no lo jik ge liş me ler -
           Ali  Ba ba  tür be le ri;  Yağ mur  dua s›  için  den ve mo dern t›b b›n ola nak la r›n dan ya -
           Sey yid Bur ha ned din, M›k dat De de, Gül -  rar lan ma im kân la r› art t›k  ça –bu na bağ l›
           ba ba ve Ha lil De de tür be le ri; he nüz ev le -  ola rak– yu ka r› da söz ko nu su edi len adak
           ne me miş k›z la r›n k›s me ti nin aç›l ma s›n da  ve zi ya ret le il gi li me kân lar dan bü yük bir
           Ça put lu  Ça l›  ve  Eğ len ce  mev ki si;  ka y›p  k›s m› n›n şu ve ya bu şe kil de zi ya ret fonk -
           eş ya n›n  bu lun ma s›  ama c›y la  Ha va dan  si yo nu nun za y›f la m›ş ol du ğu gö rü le bi lir.
           Tür be si’nde ki  me nen giç  ağa c›;  bir ta k›m  Bu nun la  bir lik te,  h›z l›  sos yo kül tü rel  de -
           ka za ve be la lar dan emin ol ma ya yö ne lik  ğiş me  ve  kent leş me  ol gu la r›,  uyum-
           ola rak Çift lik Tür be si; iş siz le rin iş bul ma  -  uyum suz luk ve kim lik ara y›ş la r› gi bi bir -
           s›, iç ki ve ku mar gi bi kö tü al›ş kan l›k lar -  ta k›m so run la r› da be ra be rin de ge tir miş -
           dan kur tul mak, gur be te gi den ya k›n la r›n  tir. Bu da in san la r›n kut sal la olan iliş ki si -
           ev le ri ne dön me le ri ve s› nav lar da ba şa r› l›  ne ye ni bir bo yut ka zan d›r m›ş t›r. Kay se -
           ol mak için Sey yid Bur ha ned din Tür be si;  ri’nin mo dern kent gö rü nü mü ve sa na yi
           as ke re  gi den le rin  sağ  sa lim  dön me le ri  mer ke zi ol ma s›, çev re il ler den gö çü h›z -
           için Bat tal Ga zi Tür be si ve hay van has ta -  lan d›r m›ş,  göç ler le  bir lik te  ri tü el ler  de
           l›k la r› n›n  te da vi si  ama c›y la  Sa r› oğ lan-  ye ni ken te göç et miş tir. Kent leş me be ra -
           Uzan ka ya  mev kii  zi ya ret  yer le ri  ola rak  be rin de ri tü el kay b› n› do ğur ma s› na rağ -
           ka bul  edil mek te dir.  Bun lar dan  kut sal  men bu ye ni göç ler, k›r sal ke si me ait olan
           ola rak  ka bul  edi len  35 me kân  ağ›r l›k l›  ba z› ri tü el le rin kent te ye ni form lar la ha -
           ola rak di lek tut mak ve adak ta bu lun mak  yat  bul ma s›  din sel  bir  can lan ma  sağ la -
           ama c›y la  zi ya ret  edil mek te dir.  Bun lar  m›ş t›r. Do la y› s›y la, zi ya ret yer le ri ve bu -
           ara s›n da Sey yid Bur ha ned din, Me lik ga zi,  ra lar da ada nan adak lar la il gi li uy gu la ma -
           Sey yid Ha lil Dev let li, Ga ni şeyh, Dev Ali,  la r›n sos yo lo jik bir ol gu ya dö nü şe rek ye -
           Eb ce Sul tan, Yal n›z Sul tan, Ali Ba ba tür -  ni bir kent li halk din dar l› ğ› oluş tur du ğu
           be le ri, Tür be Tek ke si ve Ar d›ç l› Ya t›r gi bi  da söy le ne bi lir.
           yer ler  sa y› la bi lir.  Bir  di lek te  bu lu  nan lar  Kay nak ça:  Mus ta fa  Ars lan,  Türk  Po pü ler  Din -
           ve ya di le ği ye ri ne gel miş olan lar bu me -  dar l› ğ›, Dem Ya y›n la r›, ‹s tan bul 2004; Pe ter L.
           kân lar da ab dest al›p adak kur ba n› n› kes -  Ber ger,  Di nin  Top lum sal  Ger çek li ği,  çev.  Ali
           tik ten son ra iki re kât na maz k› la rak ada -  Coş kun, ‹n san Ya y›n la r›, ‹s tan bul 1993; Chris ti -
                                               an JR W. A. “Folk Re li gi on”, The Ency clo pe di a
           ğ› n›n  ger çek leş me sin den  do la y›  Al lah’a  of Re li gi on (Ed. M. Elia de), New York 1987, V.
           şük re der ler.                     370-374; An tony P. Co hen, Top lu lu ğun Sim ge -
           Zi ya ret le il gi li bu tür amaç ve ey lem le rin  sel Ku ru lu şu, çev. Meh met Kü çük, Dost Ki ta be -
           ken di ne  öz gü  sem bo lik  an lam la r›n dan  vi,  An ka ra  1999;  Ce la let tin  Çe lik,  “Türk  Halk
           da söz edi le bi lir. Ör ne ğin, zi ya ret yer le -  Din dar l› ğ›n da De ği şim ve Sü rek li lik: Zi ya ret Fe -
           rin de ki me za ra eli ni yü zü nü sür me, kut -  no me ni Ör ne ği”, ÇÜ ‹la hi yat Fa kül te si Der gi si,
                                               4 (Ocak-Ha zi ran 2004), S 1 (ay r› ba s›m); Emi le
           sal ta ş› (bel ta ş›) ağ r› yan ye re koy ma, tür -  Durk he im, Di ni Ha ya t›n ‹l kel Bi çim le ri, çev. Fu -
           be du va r› na isim yaz ma ve ya kut sal gü cü  at Ay d›n, Ataç Ya y›n la r›, ‹s tan bul 2005; A. Veh -
           ol du ğu na ina n› lan de lik li ta ş›n ara s›n dan  bi Ecer, XII I. ve XIV. Yüz y›l lar da Kay se ri Kül tür
           geç me  ey lem le ri  bir  yö nüy le  kut sal l› ğa  ve Ta ri hi, ‹bav Ya y›n la r›, Kay se ri  2001; Ün ver
           doğ ru dan ya da ya k›n dan te mas yo luy la  Gü nay, Ha run Gün gör, A. Taş tan, Hu zey fe Sa -
                                               y›m, Zi ya ret Fe no me ni Üze ri ne Bir Din Bi li mi
           ya k›n laş ma  ama c› na  yö ne lik  ri tü el ler  Araş t›r ma s›: Kay se ri Ör ne ği, Er ci yes Üni ver si te -
           ola rak  gö zük mek te dir.  Öte  yan dan,  de -  si  Ya y› n›,  Kay se ri  2001;  Ün ver  Gü nay,  “Türk
           lik li  ta ş›n  ara s›n dan  geç me nin  ye ni den  Halk  Din dar l› ğ› n›n  Önem li  Çe kim  Mer kez le ri
   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34