Page 34 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 34

36 / AĞI                            KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

                                       gü ney  ve  ku zey  du var la r› na  üçer,  do ğu  Coğ ra fi an lam da Ka pa dok ya böl ge si nin
                                       du var la r› na bi rer pen ce re aç›l m›ş t›r. Alt  s› n›r la r›, bi li ne nin ol duk ça öte si ne uzan -
                                       kat  pen ce re le rin den  ba t›  cep he de ki ler  mak ta d›r. Geç miş y›l lar da ‹n ce su’da son
                                       dik dört gen form lu dur ve düz len to lu ola -  bul du ğu  sa n› lan  bu  coğ raf ya n›n,  bu gün
                                       rak  dü zen len miş ler dir.  Di ğer  cep he de ki  50 km da ha do ğu ya ve Ağ›r nas s› n›r la r› -
                                       pen ce re ler, aç›k l›k ola rak ba t› cep he de ki -  na  ulaş t› ğ›  gö rül mek te dir.  Bu  me kân la -
                                       ler den hem da ha ge niş tir ler hem de yu -  r›n  Ka pa dok ya’da  or ta ya  ç› k› ş›,  Mi la di
                                       var lak  ke mer li dir.  Pen ce re  dü ze ni  üst  50 y›l la r› na ka dar uzan mak ta d›r. Bu y›l -
                                       kat ta ba t› ta raf ta ki oda lar da gü ney ve ku -  lar da Ka pa dok ya böl ge sin de ya y› lan H› -
                                       zey du var da iki şer aç›k l›k ola rak de ğiş ti -  ris ti yan l›k  di ni ne  ina nan la ra  kar ş›,  put -
                                       ril miş tir.                         pe rest  Ro ma  ‹m pa ra tor lu ğu  yo ğun  bir
                                       Okul da tüm me kân la r›n üst ör tü sü ah şap  bas k› ve zu lüm uy gu la m›ş t›r. Bu zu lüm -
                                       ki riş le me li ta van d›r. Gi riş ho lü nün d› ş›n -  den ca n› n› kur ta ra bil mek için Ka pa dok -
                                       da ki tüm me kân la r›n ta ba n›, tah ta dö şe -  ya’n›n  H› ris ti yan  hal k›  sa y› s›z  ma ğa ra,
                                       me li dir. Gi riş ho lü ise taş dö şe li dir. Düz -  deh liz  ve  s› ğ› nak  yap m›ş t›r.  Ben zer  ge -
                                       gün  kes me  taş  mal ze mey le  in şa  edi len  rek çe nin Ağ›r nas ye r al t› kent le ri için de
                                       okul, bir ara kü tüp ha ne ola rak kul la n›l -  ge çer li ol du ğu söy le ne bi lir. An  cak Ağ›r -
                                       m›ş t›r.  Ol duk ça  sa de  ola rak  in şa  edi len  nas ye r al t› kent le rin de son za man lar da
                                       ya p› da  renk li  taş  dö nü şüm lü  re vak  ve  bu lu nan ye r al t› su nak la r›, bu ra da ki le rin
                                       pen ce re  ke mer le ri  d› ş›n da  be ze me  yok -  ta ri hi ni da ha es ki le re gö tür mek te dir. Bu
                                       tur.                                 su nak la r›n Hi tit le re ka dar uzan d› ğ› tah -
                                       Kay nak ça: Z. Kars, “Kay se ri Eği tim Ta ri hi Üze -  min edil mek te dir. Ağ›r nas’›n için de bu -
                                       ri ne Bir De ne me”, KYTSB , s. 190-191; Z. Kars,  lun du ğu  va di nin  ya maç la r›,  tüf  de ni len
                                                         1
                                       “Kay se ri Mu ta sar r› f›, Ada na, Kon ya ve Si vas Va -  aç›k  k›r m› z›  ton da,  yu mu şak  ka ya lar la
                                       li si Mu am mer Bey’in Kay se ri’nin Çağ daş laş ma -
                                       s› na Kat k› la r›”, KYTSB , s. 274.  kap l› d›r.  Bu  yu mu şak  ka ya  do ku su,  za -
                                                       3
                                                           YILDIRAY ÖZBEK   man  içe ri sin de  oyu la rak  ve  bir bir le ri ne
                                                                            deh liz ler le  bağ la na rak  ye r al t›  kent le ri
                                      AĞIR NAS YE R AL TI ŞEHRİ             mey da na ge ti ril miş tir. Di ğer ta raf tan Uç -
                                       Ka pa dok ya’n›n ken di ne has me kân la r›n -  hi sar,  Gö re me,  Zel ve  vb.  Ka pa dok ya
                                       dan  olan  ye r al t›  kent le rin dendir. Ağ›r -  yer leş me le rin de ki  ye r al t›  kent le ri,  sa -
                                       nas’ta  da bol  mik tar da  bu lun mak ta d›r.  vun ma ve iba det amaç l›y ken, Ağ›r nas ye -
                                                                            r al t› kent le ri çok fonk si yon lu ve sü rek li
                                                                            ya şa n› lan me kân lar d›r. De mir atöl ye le ri,
                                                                            be zir ha ne ler, ah›r lar, gü ver cin lik ler, ki li -
                                                                            se ler, şa pel ler, oda lar, ev ler ve so kak lar
                                                                            hep ye rin al t›n da d›r. Bu aç› dan Ağ›r nas,
                                                                            Ana do lu’da ki  al t›  şe hir, üs tü  de  şe hir
                                                                            olan  tek  yer leş me dir.  Bu  özel li ğiy le  ye r
                                                                            al t› kent le ri, Ağ›r nas’›n halk mi ma ri si dir.
                                                                            Ağ›r nas’ta ye rin al t›n da yüz y›l lar ca sü ren
                                                                            ya şam, ya k›n za man lar da yer üs tü ne ç›k -
                                                                            m›ş t›r. Ko ca Mi mar Si nan’›n doğ du ğu ve
                                                                            ilk genç lik y›l la r› n› ge çir di ği bu özel coğ -
                                                                            raf ya, us ta n›n et ki len di ği ger çek kay na ğ›,
                                                                            aç›k bir şe kil de ser gi le mek te dir. Ye rin al -
                                                                            t›n da  ve  üs tün de  mey da na  ge ti ril miş
                                                                            olan bu me kân lar dan, me kân la r›n oran -
                                                                            la r›n dan,  ge niş  aç›k l›k l›  taş  ke mer le rin -
                                                                            den, Os man l› ‹m pa ra tor lu ğu’nun baş mi -
                                                                            ma r› Ağ›r nas l› Si nan’›n et ki len me miş ol -
            Ağırnas Yer Altı Şehriʼnin Belediyece ışıklandırılmış bir bölümü
            (Ağırnas Belediyesi)                                            ma s› im kân s›z d›r.
   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39