Page 24 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 24

26 / ABD                            KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

                                       at  ku le si  ve  ya n›n da ki  mu vak kit ha ne  dül muh sin-i Kay se rî, son ola rak da ‹ran
                                       (zamanı  tayin  eden  aletlerin  bulunduğu  ve  Ma ve ra ün nehr’e  gi de rek  as tro no mi,
                                       yer), mas raf la r› Vi la yet Mu ha se be-i Hu su -  ke lam ve fel se fe eği ti mi al d›.
                                       si ye si ta ra f›n dan kar ş› la nmıştır. Sa at Ku -  Os man l›’n›n  ilk  dö nem  fa kih le rin den
                                       le si’nin mi ma r› bi lin me mek te dir. Ya p› l›ş  olan Ab dül muh sin-i Kay se rî, Kay se ri’de -
                                       ki ta be si ni Ah met Rem zi De de yaz m›ş t›r:  ki  med re se ler de  ders  ver di ği  dö nem de
                                                                            ki tap da te lif et ti. Ye tiş tir di ği çok sa y› da ki
                                       Ge rek di Kay se ri Şeh ri ne bir zî bâ ça lar   öğ ren ci ler  ara s›n da,  Erat na l› lar  Dev le ti
                                                                     sâ at  hü küm dar la r›n dan  Sul tan  Alâ ed din  Ali*
                                       Mü neb bih ol ma ğa ev kâ tı hal kı rûz u şeb   de bu lun mak ta d›r. Ken di ne öz gü dü şün -
            Sultan II. Abdülhamid                                   hâ lâ   ce le ri bu lun mak la bir lik te, dö ne mi nin il -
                                       Ce nâb-ı Mîr Hay dar ben de-i Şâh-ı ke rem   mî me to do lo ji si ne uya rak ağ›r l›k l› ola rak
                                                                   per ver  şerh ve ha şi ye tar z› eser ler ka le me al d›.
                                       Mu vaf fak ol du ol sun kadd-i câh-ı an   O,  ay n›  za man da  8 ve  14.  yüz y›l lar da
                                                                be an bâ lâ  Ana do lu’da  en  çok  rağ bet  gö ren  fel se fe
                                       Mü cev her sâa te ben zet di Rem zî yaz dı   ve ke lam an la y› ş› olan Fah red dîn er-Râ zî
                                                                  tâ rî hin  (1149–1209)’nin ve eko lü nün gö rüş le ri ni,
                                       Ya pıl dı mev ki in de kasr-ı sâ at-hâ ne pek âlâ  ken di si gi bi Kay se ri li olan Da vû d el Kay -
                                                                Sene 1324   se rî  (1260–1350)  ve  Ka d›  Bur ha ned dîn
                                                                            (1345–1398) gi bi dü şü nür ler le bir lik te sa -
                                       Bu gün bu ki ta be Sa at Ku le si’nde bu lun -  vun muş ve de vam et tir miş tir. O, özel lik le
                                       ma mak ta d›r. Sa at Ku le si’ne dâ hil mu vak -  f› k›h,  aruz,  be yan  ve  ede bi yat  ala n›n da
                                       kit ha ne,  Mil lî  Mü ca de le’de  Si vas  Kon -  Arap ça  eser ler  ver miş tir.  Ay r› ca  şi ir le ri
                                       gre si’nden son ra Ana do lu ve Ru me li Mü -  de bu lun mak ta d›r.
                                       da fa a-i Hu kuk Ce  mi ye ti nin* Kay se ri Şu -  Eser le ri: Ri sâ le  fî’l-f›kh;  Câ mi ü’d-dü re ri
                                       be bi na s› gö re vi ni gör müş, 1924’te Kay -  man zû me ti’l-fe râ iz; Şer hu  man zû me ti’l-
                                       se ri’ye ge len Ata türk bu ra da hal k›n ta lep -  fe râ’iz; Teş rî hu müş ki lâ ti’l-muh ta sar fî il -
                                       le ri ni ve şi kâ yet le ri ni din le miş tir.  mi’l-arûz;  Şer hu’n-nec diy yât;  Hâ şi ye tü
                                       Kay nak ça:  Ka ral,  Os man l›T; M.  Sü rey ya,  SO ,  gâ ye ti’l-be yân;  Ka sî de tü’l-fe râ’iz;  Fe râi -
                                                                       1
                                       C.II I. s.683; Sa di Bay ram, “Ana do lu’da ‹lk Ru -  du’l-man zû me fî ka lâ’idi nu hû ri’l-bu hûr;
                                       faî ler  ve  Haz ret-i  Zey ne lâ bi dîn  er-Ru faî  So yu  Şer hu arû zi’l-En de lü sî; Fet hu’n-nu kûz fî
                                       Hak k›n da Ye ni Hi po tez ler”, KYTSB ; Ma z› oğ lu,  şer hi’l-arûz
                                                                1
                                       ARAŞ.
                                                         MEHMET ÇAYIRDA⁄    Kay nak ça: Bağ dat l›, He diy ye; Bur sa l›, OM; Re -
                                                                            cep Ci ci, “XVI. Yüz y›l da Kay se ri li Bir Fa kih: Ab -
                                      AB DÜL MUH SİN-İ KAY SERÎ /           dül muh sin Kay se rî ve Ça l›ş ma la r›”, Bi lim ve Din
                                                                            Sem poz yu mu, s. 95-107.
                                      MUH SİN-İ KAY SERÎ                                        MEHMET VURAL
                                       [Muh sin Kay se rî Ab dül muh sin b. Mec düd dîn]
                                       Âlim (Kay se ri, ? – 1373). Özel lik le ‹s lam  AB DÜS SA MED EFEN Dİ
                                       hu ku ku ala n›n da yap t› ğ› ça l›ş ma lar la ta -  Âli m, mutasavvıf (Kay se ri,  ?  –  Kay se ri,
                                       n› nan ilk dö nem Os man l› âli mi dir. Ha ya -  1617). ‹b ra him Ten nû rî nes lin den dir. Ön -
                                       t› hak k›n da faz la bil gi bu lun ma mak ta d›r.  ce ilim yo lu na gir di, da ha son ra ta sav vu -
                                       ‹l k öğ re ni mi  mem le ke ti  Kay se ri’de  fa yö ne le rek Nak şi ben dî Ta ri ka t› ’na in  ti -
                                       gördü. O dö nem de Kay se ri’nin en ön de  sap et ti. Ha ya t› n›n son la r› na doğ ru ‹s tan -
                                       ge len bil gin le rin den olan ba ba s› Mev lâ nâ  bul’da  Eğ ri  Ka p›  ci va r›n da ki  Han çer li
                                       Al la me Mec düd dîn-i Kay se rî’den di nî ve  Sul tan’a ait va k›f sa ra y› ki ra la y›p bir sü re
                                       ede bî ilim ler tah sil et ti. Da ha son ra dev -  bu ra da ika met et ti. Da ha son ra mem le -
                                       ri nin ge le ne ği ne uya rak ilim tah si li ama -  ke ti Kay se ri’ye dön dü. Bu ra da ve fat et ti.
                                       c›y la ön ce Şam’a gi de rek tef sir ve ha dis,  Kay nak ça: Ab dül ka dir Öz can, “Os man l› Dö ne -
                                       aka bin de  M› s›r’a  gi de rek  f› k›h,  ta rih  ve  mi Kay se ri Ule ma s›n dan Bir kaç Si ma”, KYTSB ,
                                                                                                            2
                                       ede bi yat ala n›n da öğ re nim gör dü. Ha ne -  s. 337.
                                       fi f›k h› ala n›n da hak l› bir ün ka za nan Ab -         YAYIN KURULU
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29