Page 19 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 19
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ ABD / 21
gi li des ta n›, o de vir de ya şa nan ac› ve yok - ev len di ği ni ve bu ev li li ğin den Meh med
luk la r›, çe ki len s› k›n t› la r› di le ge tir me si ‹l mî, Fey zul lah ve Meh med Âdil Efen di
ba k› m›n dan hem önem li hem de en bi li - ol mak üze re üç oğ lu ol du ğu nu bi li yo ruz.
nen şi i ri dir. Gön cü za de Kâ s›m Efen di (öl. 1842), öğ -
EMİR KALKAN ren ci le rin den di. Sa y› l› âlim ler ara s›n da
yer alan oğul la r› Meh med ‹l mî Efen di ve
AB DUL KÂ DİR EFEN Dİ Meh med Âdil Efen di (öl. 1834) de öğ ren -
Müderris (De ve li, 1874/75 - ?). De ve li’nin ci le ri olup ba ba la r› n›n mes le ği ni sür dür -
Gü ney Ma hal le si’nde doğ du. Ba ba s› Ha - dü ler. Ab dul lah Efen di’nin nes li bu oğul -
san Ağa’d›r. Tah si li ne De ve li’de baş la ya - la r›n dan “Kü çük Ho ca lar”, “Sa r› Ab dul -
rak De ve li li mü der ris ler den ‹n ce za de ‹s - lah Efen di za de ler” ve “Müf tü za de ler”
ma il Efen di’den bir müd det ders oku du. ola rak de vam et ti.
Da ha son ra oku mak için ‹s tan bul’a git ti Meş hur Müf tü Ha c› En ver Efen di bu soy -
(1893/94). ‹s tan bul’da Ha dim Hü se yin dan gel mek te olup Meh med Âdil Efen -
Pa şa Med re se sin de 1900’e ka dar ‹b ra him di’nin oğ lu dur. Ah med Na zif Efen di, An -
Hu lu si Efen di’den oku du ve ica zet na me ka ra vî Sa r› Ab dul lah Efen di’nin çağ daş -
al d›. la r› ara s›n da Gö zü bü yük za de ‹b ra him
Tah sil son ra s› De ve li Mü der ris li ği ne Efen di * (öl. 1838), Ha c› Vah di Sa lih Efen -
atan d› (1902). Bu ra da ders ver di. Da ha di (öl. 1829) ve Ka vuk çu za de Ha c› Ni ya -
son ra da Ço rum san ca ğ› na mü der ris ola - zi Efen di (öl. 1821)’yi sa yar. Ai le me zar l› -
rak atan d› (Şu bat 1909/10). Ölümünden ğ›, Sey yid Bur ha ned din Tür be si’nin gü -
önce Kay se ri’ye dö nüp dön me di ği ve ne yin de dir. Baş l›k l› me zar ta ş› n›n 9 sa t›r -
han gi y›l öl dü ğü hak k›n da bil gi yok tur. l›k ki ta be si nin ba ş›n da “Hu ve’l-Hal lâ ku’l-
Kay nak ça: Al bay rak, SDO U, C. I. s. 74. Bâ kî”den son ra “Sa r› Ab dul lah” ya z› s›
YUSUF TURAN GÜNAYDIN okun mak ta d›r; an cak ge ri ka lan ya z› lar,
taş eri di ğin den, oku na ma mak ta d›r. “1872
AB DUL KÂ DİR KADRÎ EFEN Dİ Ta rih li Kay se ri Ver gi Def te ri” ka y›t la r›n -
Di van şa i ri ve na ki bü leş raf (Kay se ri, ? – da, Ha mur cu –Gu bar Oğ lu Böl ge si–
‹s tan bul, 1604). Kay se ri’de ka d› l›k yap t›. Mum cu So ka ğ›’nda, “Sa r› Ab dul lah za de
‹s tan bul’da na kibü leş raf (Pey gam ber so - Med re se si” di ye bi li nen ha rap bir med re -
yun dan olan la r›n iş le ri ni gör mek üze re se den bah se dil mek te dir. Bu ra dan, bir
gö rev len di ril miş ki şi) ol du (1599). Ba ba - med re se kur du ğu an cak oğul la r› n›n ve fa -
s›, Ka d› Em rul lah Efen di, Şeyh ‹b ra him t›n dan so nra bu nun de vam et me di ği so -
Ten nû rî’nin k› z› Ha ti ce Ha n›m’›n oğ lu - nu cu na va ra bi li riz.
dur. Son de re ce kül tür lü ve za rif bir kim - An ka ra’dan ge lip Kay se ri’yi va tan edi nen
se ola rak dik kat çe ken Ab dül kâ dir Efen - bu ki şi, Kay se ri’yi “ma karr-› ule ma”
di, “Kad rî” mah la s›y la şi ir ler yaz d›. eden ler den bi ri ol du ğu gi bi, so yun dan
Kay nak ça: A. Na zif, Me şâ hir (Di ri öz’ler), s.17; ge len âlim ler de bu ol gu nun de vam et -
“Kad rî”, TDE A, C. V. s. 84; Sa toğ lu, An sik lo pe - me si ni sağ la dı lar. Bi li nen yaz ma eser le ri
di, s. 2. bu lun ma mak ta d›r.
ATABEY KILIÇ
Kay nak ça: A. Na zif, Me şâ hir (Di ri öz’ler), s.58;
Ali R› za Ka ra bu lut, Dî vân çe-i Râ şid Efen di ve
AB DUL LAH EFEN Dİ (Sarı) Kay se ri Mü el lif le ri, An ka ra 2008, s. 133; Cö -
Âlim (An ka ra, ? – Kay se ri, 1807). Kay se - mert, 19.Y.Kay se ri, s. 104; Gü ven, Kay se ri’de
ri’ye yer leş miş tir. Ba ba s› ‹s ma il Efen - Mec mua lar, s. LXXIV, LXXVI I; Bağ dat l›, He diy -
di’dir. Do ğum ta ri hi ni bil me di ği miz bu ye, C. I. s. 427.
âlim, il mî ha ya t› n› Kay se ri’de sür dür dü. MUSTAFA IŞIK
Mes ne vî şa ri hi ola rak bi li nen, Se me ra -
tü’l-Fu ad fî’l-Meb dei ve’l-Me âd ad l› eser AB DUL LAH EFEN Dİ ÇEŞ ME Sİ
sa hi bi Sa r› Ab dul lah, “An ka ra vî” (1584– Kay se ri’ye 15 km me sa fe de ki Tav lu sun’da
1660) so yun dan gel mek te dir. Kay se ri’de bu lu nmaktadır. Çeş me, üze rin de ki ki ta -
be ye gö re 1830 y› l›n da Ab dul lah Efen di