Page 17 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

A

ABAZA MEHMED PAŞA İSYANI miye Tarikat› şeyhlerinden Seyyid Ab-
XVII. as›rda Kayseri Ovas›’nda meydana dürrahim Bayramî ona yard›mc› oldu.
gelen isyan. Celâlî ‹syanlar› s›ras›nda asi Abaza’n›n her işinde kendisine ak›l hoca-
Halep Valisi Canbuladoğlu’nun hazine- l›ğ› yapt›ğ› için “Abaza Şeyhi”* diye şöh-
dar› olup onun mağlup edilmesinden ret kazand›.
sonra yakalandı, Kuyucu Murad Paşa’n›n Kayseri’den sonra Ankara üzerine yürü-
k›l›c›ndan ancak Yeniçeri Ağas› Halil yerek şehri kuşatt›. Bunun üzerine Vezir
Ağa’n›n arac›l›ğ›yla bağ›şland›. Halil Ağa, Mahmud Paşa serdar tayin edilip Abaza
daha sonra Kaptan-› Derya olunca Aba- üzerine gönderildi. Ankara’n›n iç kalesi-
za Mehmed’i de derya beyliğine getirdi. ni ele geçiremeyen Abaza, k›şlamak için
Bir süre sonra Maraş Beylerbeyliği’ne Niğde’ye çekilmek zorunda kald›. Sultan
atanan Abaza Mehmed Paşa, 1621’de Er- IV. Murad’›n cülusundan sonra Keman-
zurum Beylerbeyliği’ne tayin edildi. Sul- keş Kara Mustafa Paşa’dan sonra Vezir-i
tan II. Osman’›n tahttan indirilip May›s Azaml›k makam›na getirilen Çerkez
1622’de şehit edilmesinden sonra, Erzu- Mehmed Paşa, 14 Nisan 1624’te önce
rum Valisi Abaza Mehmed Paşa, Sultan Abaza’yla harbe, arkas›ndan da ‹ran Se-
Osman’›n ölümünü kendi isyan› için iyi feri’ne memur edildi. May›s 1624’te Üs-
bir bahane yaparak sekban ad›yla yan›na küdar’dan harekete geçen Vezir-i Azam,
30.000 kişi toplad›. Sultan Osman’›n in- Konya’ya geldi ve yirmi gün burada kal-
tikam›n› almak maksad›yla harekete ge- d›. Konya’dayken Abaza üzerine sefere
çen Abaza Mehmed Paşa, yeniçerileri ç›k›lmadan önce yap›lan görüşmede, na-
padişah katili ilan edip Erzurum’da bulu- sihat yollu bir mektup gönderilmesi ve
nan yeniçeriler üzerine hücuma geçti. itaate davet edilmesi kararlaşt›r›ld›. An-
Abaza Mehmed Paşa, kap›kulu ocaklar› cak yap›lan nasihatlerin sonuçsuz kalma-
aras›ndaki husumetten de faydalanarak s› üzerine Abaza ile harp yap›lmas›na ka-
bir yandan sancaklara kendi adamlar›n› rar verildi. Ağustos 1624’te Çerkez Meh-
tayin ettiği gibi bir yandan da halktan ver- med Paşa, Develi Karahisar’dan geçerek
gi toplamaya başlad›. Kendisiyle ayn› Kayseri Ovas›’n›n bat›s›nda bulunan Ka-
maksad› taş›yarak isyan ettiklerini ilan rasu Köprüsü’ne ulaşt›. Abaza Mehmed
eden Trablu’s-Şam Valisi Yusuf Paşa ve Paşa da kuvvet toplamak için bölgedeki
Maraş Valisi Kalavun Yusuf Paşa ile bir- Türkmen boylar›na haber göndererek
leşerek ele geçirdiği yeniçeri, topçu, ce- türlü vaatlerle onlar› kendi yan›na çekti.
beci, acemi oğlan› gibi Ocak mensuplar›- Toplad›ğ› kuvvetlerden de destek bulan
n› öldürttü. Abaza, kendi adamlar›ndan Abaza, Kayseri Ovas›’na doğru harekete
Cafer Kethüda’y› isyan ç›kartmak ve ge- geçti. 6 Eylül 1624 Perşembe günü mey-
rekli zemini haz›rlamak için çeşitli vila- dana gelen savaşta, Celâlîler başlang›çta
yetlere gönderdi. yeniçerilere karş› üstün gelmişlerse de
Abaza Mehmed Paşa, emrindeki kuvvet- Yeniçeri Ağas› Hüsrev Ağa’n›n büyük
lerle Şebinkarahisar ve Sivas’› ele geçirdi. gayreti neticesinde bozgunluk alametleri
Abaza Mehmed Paşa isyan edip Erzu- başlad›. Bu s›rada Abaza’ya yard›m vaat
rum’dan Kayseri’ye geldiği zaman Bayrâ- eden Türkmenler, kuvvetleriyle beraber