Page 318 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 318

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                               CIV / 319


           çe lik ge li ri nin va k›f ola rak tah sis edil di ği
           kay de dil miş tir.  1484 ta rih li  Def ter’de
           Kay se ri  San cak be yi’nin  önem li  yar d›m -
           c› la r›n dan bi ri si olan ve Alay be yi’ne bağ -
           l› ola rak gö rev ya pan Se ras ker Ne bi Ça -
           vuş’a t› mar ola rak tah sis edi len köy, son -
           ra ki Tah rir ler de de yi ne t› mar ola rak kay -
           de dil miş tir. 1570 ta rih li Def ter’de köyün
           ma li kâ ne  ge li ri nin  Kut lu  Ti gin  Ha tun
           Tür be si ve Köş kü’ne tah sis edil di ği be lir -
           til mek le be ra ber, köş kün ha rap ol ma s›n -  Cırgalan Hanı kalıntıları (Y. Özbek)
           dan do la y› bu ra ya tah sis edi len ge li rin bir
           k›s m› n›n  De ve li  Ka ra hi sar’da  bu lu nan
           Şa ban De de Za vi ye si’ne ila ve ge lir ola rak  cak bir haf ri yat la ha n›n pla n› n› ç› kar mak
           ve ril di ği  be lir til mek te dir.  1484’te  34 ne -  müm kün ola cak t›r. Mül ki ye ti hâ len ma li -
           fer,  1500’de  66 ne fer,  1523’te  59 ne fer,  ye ha zi ne si ne ait olan ha n›n kur ta r›l ma s›
           1570’te 60 ne fer, 1584’te 84 ha ne nin ika -  için Kay se ri Bü yük şe hir Be le di ye si te şeb -
           met  et ti ği  kö yün  nü fu su nun  ta ma m›  bü se geç miş tir.
           Müs lü man  Türk ler den  oluş mak ta d›r.  Kay se ri  Mer ke zi’ ne  çok  ya k›n  olan  (10
           1834 ta rih li  Te met tu at  ka y›t la r› na  gö re  km) ve es ki yol üze rin de bu lu nan kü çük
           köy de  66 ha ne  ika met  et mek tey di.  Kö -  ebat ta ki  bu  han,  şeh re  geç  va kit  ge len
           yün baş l› ca mah sul le ri: buğ day, ar pa gi bi  ker van la r›n ge ce le yin ba r›n ma s› için ya -
           hu bu bat  ürün le riy le  bah çe  ve  bos tan  p›l m›ş  ol ma l› d›r.  Gö rü nür de  kü çük  bir
           ürün le ri, bağ c› l›k, mey ve ve ce viz di. Ar› -  av luy la  bir  ka pa l›  bö lüm den  oluş tu ğu
           c› l›k  ve  hay van c› l›k  da  ya p›l mak tay d›.  tah min edi le bi lir. Mev cut taş la r› üze rin -
           Son  du ru mu  Ko ca si nan  Be le di ye si ne  de ki çok mik tar da bu lu nan taş ç› işa ret le -
           bağ l› bir ma hal le dir.           ri, Kay se ri’de bu lu nan XIII. yüz y› la ait di -
                                                ğer  Sel çuk lu  ya p› la r›n da ki  işa ret ler le
           Kay nak ça: Bul ga ris tan Dev let Ar şiv le ri Or yan tal  benzerlik  göstermektedir.  Ha n›n  bu  ka -
           Araş t›r ma lar Def ter No: 713, Ka ra man Va k›f ve
           Mülk Def te ri, vr. 70b; Baş ba kan l›k Os man l› Ar -  dar ha rap ol ma s›, ya k› n›n dan ge çen de -
           şi vi  Ta pu-Tah rir  Def te ri  38,  s.  104; Ma li ye den  mir  yo lu ya p› m› s› ra s›n da mo loz taş ih ti -
           Mü dev ver Def ter le ri 20, vr. 36b-37a; Ta pu-Tah -  ya c› için taş la r› n›n kul la n›l ma s› se be biy -
           rir Def te ri 387, s. 202; Ta pu-Tah rir Def te ri 976,  le dir. Bir çok mil lî eser le ri miz gi bi bu eser
           s. 32-33; Ta pu Ka das tro Ge nel Mü dür lü ğü Ku -  de bu şe kil de harap edil miş tir. Ha n›n ki -
           yûd-› Ka dî me Ar şi vi (TK. KKA. TD) Ta pu-Tah -  ta be si ve her han gi bir va k›f kay d› bu lun -
           rir  Def te ri  136, s.  43a-44b;  Kay se ri  Te met tu at
           Def te ri, (1250 / 1834 Ta rih li), hzl. ‹s met De mir,  ma d› ğ›n dan,  ya p› l›ş  ta ri hi  ve  yap t› ran
           Kay se ri 1998, s. 514-516; ‹n ba ş›, 16. YBKay se ri,  hak k›n da bil gi miz bu lun ma mak ta d›r.
           s. 80; Mehmet Çayırdağ, “XIV. ve XV. yüzyıllar-  Kay nak ça:  Meh met  Ça y›r dağ, “Kay se ri’de  Sel -
           da Kayseri’de iki emir ailesi”, Vakıflar Dergisi, S.  çuk lu  ve  Bey lik ler  Dev ri  Bi na la r›n da  Bu lu nan
           XVIII, s. 133-137.                  Taş ç› ‹şa ret le ri”, Türk Et noğ raf ya der gi si, (1982),
                               MEHMET İNBAŞI   S.XVI I, s. 79-108.
                                                                 MEHMET ÇAYIRDA⁄
          CIR GA LAN HA NI
           Kay se ri,  Ko ca si nan  ‹l çe si  C›r ka lan  Ma -  CI VIL TI
           hal le si (es ki den köy dü)’nde  dir. XII I. yüz -  Kay se ri  K›z  Öğ ret men  Oku lu nun  ya y›n
           y›l da ya p›l m›ş olan han şu an y› k› l›p ta -  or ga n› d›r. 27 Ma y›s 1960’tan son ra ç›k -
           ma men ha rap hâ le gel miş tir. C›r ka lan’da  ma ya  baş la d›.  Mü dür  yar d›m c› s›  Mü fit
           ha n›n he men ya k› n›n da bu lu nan taş oca -  Sey lan yö net ti. Ye di gün de bir ya y›m la -
           ğ›n dan te min edilen ka li te li sa r› taş lar la  nan bu ga ze te nin ya y›n ha ya t› na kaç haf -
           in şa edil miş ha n›n, bu gün ma ale sef te mel  ta de vam et ti ği öğ re ni le me miş tir.
           ve  ba z›  to noz  ka l›n t› la r›n dan  baş ka  bir  Kay nak ça: Ön der, KBT, s. 196.
           şe yi  kal ma m›ş t›r.  An cak,  bu ra da  ya p› la -     YAYIN KURULU
   313   314   315   316   317   318   319   320   321   322   323