Page 87 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ ALÂ / 89

sa ka l› n›n sey rek olu şu se be biy le halk ara -
s›n da “Kö se Pey gam ber” la ka b›y la ün ka -
zan d›.

Kay nak ça: Ab dul lah Kâ şa nî, Ta rih-i Ol cay tu,
Sü ley ma ni ye Aya sof ya ktp., nr. 3019, vr. 139b;
Ah med Tev hid, “Be nî Eret na”, TO EM (1330),
V/25, s. 13-22; Es te râ bâ dî, Bezm , s. 79 vd. ve Es -
1
te râ bâ dî, Bezm , s. 86 vd.; Fa ruk Sü mer, “Ana -
2
do lu’da Mo ğol lar” SAD I (1969), An ka ra 1970,
s. 20 vd.; H. Ed hem, Kay se riy ye, s. 111-116, ay n›
eser: H. Ed hem, Kay se ri (Gö de), s. 132-142; ‹.
Hak k›, R. Na fiz, Si vas Şeh ri, ‹s tan bul 1928, s. 62- Alâeddin Eratna adına basılmış altın sikke (İstanbul Arkeoloji Müzesi)
76; ‹na ye tul lah Efen di, Erat na Ta ri hi, Sü ley ma -
ni ye Mu rat Mol la /La la ‹s ma il ktp., nr. 744/7,
vrk. 153-154; ‹s ma il Hak k› Uzun çar ş› l›, “Si vas- bu lun du ğu bu şe hir de bir kaç gün kal d›k -
Kay se ri ve Do lay la r›n da Eret na Dev le ti”, Bel le - tan son ra, Kay se ri’de me ra sim ler le kar ş› -
ten XXXII (1968), S 126, s. 161-189; Ke mal Gö - la na rak baş kent Kon ya’da tah ta ç›k t›.
de, Erat na l› lar (1327-1381), Ta rih Ku ru mu Ya y› - Sal ta na t› bo yun ca baş kent Kon ya’dan
n›, An ka ra 1994, s. 17 vd.; Ke mal Gö de, Sul tan çok, Sel çuk lu la r›n “Dâ rül feth” de dik le ri
Alâ ed din Erat na, An ka ra 1990, s. 1-72; Şe bân kâ - Kay se ri’de kal d› ve yap t›r d› ğ› ye ni sa ray -
re î, Mec ma u’l-En sâb, Sü ley ma ni ye Ye ni Ca mi
ktp., nr. 909, vr. 275a-b; Yü cel, KBAD, s. 22 vd.; la bu ra yı âde ta dev le tin ikin ci baş ken ti
Ya z› c› za de Ali, Sel çuk na me, Top ka p› Re van Bö - hâ li ne ge tir di. Bil has sa yaz mev sim le rin -
lü mü, nr. 1391, vr. 445b-446a. de, dev le tin ida re si ve el çi le rin ka bu lü
KEMAL GÖDE bu ra da olur ken se fer le re de yi ne bu ra dan
çı kıl dı. Sal ta na t› n›n ilk y› l›n da ç›k m›ş ol -
ALÂ ED DİN KEY KU BAD I du ğu Alan ya (Alâ i ye) Se fe ri ne ti ce si bu
Ana do lu Sel çuk lu la r› n›n onuncu ve en şeh ri fet het ti ve şeh rin va li si Kyr Vart’›n
bü yük hü küm da r› (1220–1237). I. Alâ ed - k› z›y la ant laş ma ge re ği ev len di. Her ne
din Key ku bad Kay se ri’ye bü yük ala ka ka dar dev rin Sel çuk lu ta rih çi si bu k› za
duy muş ve şeh ri dev le ti nin as›l baş ken ti Kyr Vart’›n kö le le rin den bi ri di yor sa da
ola rak kul lan mıştır. Hal k›n “Uluğ Key ku - Sul tan’›n bu k›z la ala ka l› özel ant laş ma
bad” ve “Sul tan Alâ ed din” ola rak an d› ğ› ya pa rak zev ce li ğe ka bul et me si onun her -
bü yük Sul tan, Os man l› la r›n 10. Hü küm - han gi bir kö le ol ma d› ğ› n›, Kyr Vart’›n
da r› Ka nu ni Sul tan Sü ley man gi bi Türk ant laş may la ver di ği k› z› ol du ğu nu gös te -
ta ri hi nin bü yük si ma la r›n dan bi ri dir. rir. Sel çuk lu lar da Mah pe ri is mi ni alan fa - I. Alâeddin Keykubad adına
Şeh za de li ği s› ra s›n da To kat Va li si iken, kat halk ta ra f›n dan ken di si ne bü yük me - 1220 yılında Kayseriʼde
ba ba s› I. G› yâ sed din Key hüs rev’in 1211 y› - li ke ma na s›n da Hu nat (Hu and) Ha tun* is - basılmış sikkenin ön ve arka
yüzü (M. Çayırdağ Arşivi)
l›n da Bi zans ile yap t› ğ› Ala şe hir Mu ha re - mi ve ri len bu ha y›r se ver Ha tun, Alâ ed din
be si’nde şe hit ol ma s› üze ri ne, üme ra n›n Key ku bad’dan son ra tah ta ç› kan II. G› yâ -
ka ra r›y la ağa be yi I. ‹z zed din Key ka - sed din Key hüs rev’in an ne si olup ko ca s›
vus’un Kay se ri’de tah ta ç›k ma s› na kar ş› gi bi o da ha ya t› n›n ço ğu nu Kay se ri’de ge -
ç›k t›.Or du su ile To kat’tan Kay se ri’ye ge - çir di ve bu ra da gü zel eser ler vü cu da ge -
le rek ağa be yi ni bu ra da ku şat t›. An cak tir di. Alâ ed din Key ku bad, Alan ya’n›n fet -
Key ka vus’un ya n›n da ki dev let er kâ n› n›n hin den son ra k›ş mev sim le ri ni bu gü zel
ted bir le ri ne de niy le te şeb bü sün de mu - bel de de, ba zen de An tal ya’da ge çir di.
vaf fak ola ma ya rak An ka ra’ya çe kil di, bir 1223 y› l›n da oto ri te le ri, ken di si ni ra hat s›z
y›l son ra da dev le tin kuv vet le ri ne bu ra da eden ve söz ge çir mek te zor lan d› ğ› dev le -
tes lim ol du ve ağa be yi onu öl dür me ye rek tin ile ri ge len tec rü be li emîr le ri ni, Kay se -
Ma lat ya ya k› n›n da bir ka le ye hap set ti. ri mer ke zin de (‹ç Ka le’nin ku ze yin de,
Key kâ vus’un 1220 y› l›n da ev lat s›z ola rak mey dan da) bu lu nan ve Dev let ha ne* de ni -
ve fa t› üze ri ne Alâ ed din Key ku bad emîr ler len sa ra ya da vet ede rek bun la r›n bir ço -
ta ra f›n dan sal ta na ta da vet edil di. Ma lat - ğu nu or ta dan kal d›r d›. Böy le ce ida re de
ya’dan Si vas’a ge lip ağa be yi nin tür be si nin tam hâ ki mi ye ti ele ala rak ye ni se fer le re