Page 88 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 88
90 / ALÂ KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
gi riş ti. Ada na Sis (Ko - el çi le ri ni kar ş› l›k ola rak gön der di. Bu
zan)’de ki Er me ni Dev le ti’ni tehlike karşısında Kayseri, Sivas ve
ken di ne bağ la d›k tan son ra Konya surlarını tahkim ettirdi. Buna ait
1226 y› l›n da do ğu da ki Ey yu - Kayseri İç Kale surları üzerinde tarihsiz
bi ve Ar tuk lu lar üze ri ne yü - bir kitabesi bulunmaktadır. Yine kendi
rü dü; bu ra lar da bir çok ka le yaptırdığı ilave surların üzerinde de
fet he dip esir ler ala rak Kay - hangi binaya ait olduğu belli olmayan H
se ri’ye dön dü. Se fer so nun - 621 (M 1224) tarihli bir kitabesi daha
da Ar tuk lu la r›n el çi le ri ni vardır. Bu dost luk gös te ri le ri bir çok de fa
bu ra da ka bul et ti. tek rar lan m›ş ise de Ce la led din’in Sel çuk -
1227 y› l›n da M› s›r Ey yu bi lu la r›n müt te fi ki olan Ey yu bi le rin elin de -
Hü küm da r› Me lik Adil’in ki Ah lât’› zapt ve tah rip et me si ve Sel çuk -
k› z› Ga zi ye (Me li ke Adi le) lu Er zu rum Me li ki Ci han şah ile Alâ ed din
Alâeddin Keykubad I. Dönemine ait bir kitabe Ha tu nu* Ma lat ya’ya ge tir te - Key ku bad’a kar ş› it ti fak yap ma s› üze ri ne
Anlamı: “Bu mübarek yapı Keyhüsrevʼin oğlu rek bu ra da ev le nen Sul tan Key ku bad ha z›r la d› ğ› or duy la Kay se -
şahların en büyüğü âlemdeki sultanların efendisi
halifenin delili, fatih, büyük sultan Alâeddin için di ğer şe hir ler de ol du ğu ri’den ha re ke te ge çip 10 Ağus tos 1230’da
Keykubadʼın emriyle 621 senesi aylarında tamam- gi bi Kay se ri’de de dü ğün onu ve müt te fik le ri ni Er zin can ya k› n›n -
landı.” (M. Çayırdağ) me ra sim le ri ya p›l d› (Bu ha - da ki Yas s› çi men’de bü yük bir mağ lu bi -
n› m›n me za r›, Kay se ri’de ye te uğ rat t›. Sa vaş son ra s› bü yük ga ni -
Çif te Küm bet* is mi ile an› - met ler el de eden Sul tan, Er zu rum Me lik -
lan tür be de dir). Ay n› y›l Kay se ri’de şim - li ği ni de or ta dan kal d› r›p şe hir ve ci va r› n›
di ki Şe ker Fab ri ka s› Gö lü’nün çev re sin - mer ke ze bağ la d›. Bu ara da Mo ğol lar kar -
de yaz l›k Key ku ba di ye Sa ra y›’n›* yap t›r d›. ş› s›n da mü ca de le eden Ha rezm şah’›n gü -
1228 y› l›n da Er zin can Men gü cek Hü - cü de s› f› ra in di. Za fe ri mü tea kip Kay se -
küm da r› Da vud Şah’›n el çi le ri ni ve son ra ri’ye dö nen Sul tan, bu ra da şe hir hal k› ta -
da ken di si ni Key ku ba di ye Sa ra y›’nda ka - ra f›n dan bü yük me ra sim ler le kar ş› lan d›.
bul et ti. Mi sa fir le ri ne sa ray ar ka s›n da ki 1234 y› l›n da Sel çuk lu ül ke si ne te ca vüz ler -
Meş hed Ova s›’nda* na m› na eğ len ce ler de bu lu nan Ey yu bi ve Ar tuk lu la r› sevk et -
ter tip edip an laş ma lar ya pan Sul tan, Da - ti ği or duy la Har put’ta (Ela z›ğ) mağ lup
vud Şah’›n da ha son ra an laş ma la ra uy - eden Sul tan, 1235 y› l›n da Gü ney do ğu
ma ma s› üze ri ne ay n› y›l Kay se ri’den ha - Ana do lu’da Ey yu bi le rin elin de ka lan ka le -
re ket le Er zin can’a var d› ve bu dev le ti or - le ri ele ge çir mek için emîr le rin ve or du -
ta dan kal d› ra rak top rak la r› n› ül ke si ne nun Kay se ri Meş hed Ova s›’nda top lan -
kat t›. Kon ya’da Bey şe hir Gö lü üze ri ne, ma s› n› em ret ti. Bu ara da çok sev di ği ku -
Ku ba dâ bâd is mi ni alan ikin ci bir sa ra y›n man dan Ke ma led din Kam yar’›* da, dev le -
ya p›l ma s› n› em re den Sul tan, yi ne Kay se - tin baş ken ti du ru mu na gel miş bu lu nan
ri’de Key ku ba di ye Sa ra y›’ndan Kas ta mo - Kay se ri’nin su ba ş› l› ğ› na ta yin et ti. Kay se -
nu Uç Be yi Hü sa med din Ço ban’›, K› r›m ri’den Ey yu bi ler üze ri ne yü rü yü şe ge çen
Se fe ri’ne sevk et ti ve ora da Suğ dak ve ci - Sul tan, Ur fa’yı ve diğer bazı şe hir le ri al d›k -
va r› n› fet het tir di. Ay r› ca Ka ra de niz sa hil - tan son ra k› ş›n yak laş ma s› üze ri ne Kay se -
le ri ne te ca vüz ler de bu lu nan Trab zon ri’ye dön dü ve ci var hü küm dar la ra fe tih le -
Rum la r› n› itaa te al mak için Trab zon’u da ri ni ha ber ve ren fe tih na me ler gön der di.
mu ha sa ra et tir di. 1237 y› l› baş la r›n da Mo ğol Ha n› Oge day
Or ta As ya’da or ta ya ç› kan ve Türk-‹s lam (Ok tay) Han’dan ge len el çi le ri Kay se ri
dün ya s› için bü yük teh li ke teş kil eden Sa ra y›’nda ka bul eden Sul tan, Han’›n
Cen giz Han – Mo ğol ‹s ti la s›’na kar ş› mü - ken di si ni “il”, ya ni ba ğ›m l› dev let ol ma ya
ca de le ede rek Kaf kas ya’ya çe ki len Ha - da vet eden mek tu bu nu, Mo ğol be la s› na
rezm şah Türk Hü küm da r› Ce la led din bulaşmamak için, ka bul et ti ği ni be lir ten
Men gü ber ti’nin teh li ke kar ş› s›n da it ti fak bir mek tup la ce vap la d›. Bu ara da ken di -
I. Alâeddin Keykubadʼın Kuba- tek lif eden ilk mek tu bu nu Kay se ri Sa ra - siy le it ti fak yap mak is te yen bir k› s›m Ey -
dâbâd Sarayında bulunan çini y›’nda alan Sul tan, ce va bi mek tu bu nu ve yu bi me lik le ri nin el çi le ri de Kay se ri’ye
üzerine işlenmiş resmi