Page 254 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ ESK / 245 [725]

ESKİBEDESTEN MAHALLESİ Mesleki alanda yayınlar yaptı. 1997 yılın-
Kayseri şehrinin en eski mahallerinden da emekli oluncaya kadar Kültür Bakan-
birisidir. 1520 tarihli defterde “Eski Bez- lığında müfettişlik, personel daire baş-
zazistan Mahallesi” adı altında kaydedil- kanlığı, Başmüşavirlik ve Eski Eserler-
miş olup 38 hane ve 18 mücerred olmak Müzeler Genel Müdür Yardımcılığı gö-
üzere toplam 53 nefer ikamet etmektey- revlerinde bulundu. Mesleği ile ilgili yazı-
di. 1570 tarihli Tapu-Tahrir Defteri’nde ları Anadolu (Anatolia), Erciyes, Türk
“Mahalle-i Eski Bezzazistan tabi mahalle- Arkeoloji Dergisi ve Amfora Dergisi‘-
i Gülük” şeklinde kaydedilmiş olup Gü- nde yayımlandı. Evli ve 2 çocuk babası-
lük Mahallesi’nin mülhakatında gösteril- dır.
miştir. Bu tarihte mahallede 80 hane nü- Eserleri: Melikgazi Türbesi Rehberi ve
fus ikamet etmekteydi. 1584 tarihinde Danişmentlilerin Kayseri’deki Eserleri
mahalledeki hane sayısında yaklaşık üç (Summary of the Danişmendid Monu-
kat bir artış meydana gelmiş ve hane sayı- ments in Kayseri), (Mehmet Çayırdağ ile
sı 229’a yükselmiştir. 1700–30 tarihleri birlikte) Kayseri 1987; Taşınmaz Kültür
arasında da önemini sürdüren mahalle, ve Tabiat Varlıkları Mevzuatı, Kültür
1834’te 123 hane nüfus ikamet etmektey- Bakanlığı Yayını, Ankara 1990.
di. 1872 tarihli arşiv kayıtlarında yine ay- YAYIN KURULU
nı isimle kaydedilen mahallede, Gömlek-
siz Çeşme*, Deveci Hasan, Cavcav, Saçlı- ESKİŞEHİR
bahçe, İmam, Rahiye Camii, Eskibedes- Kayseri’den önceki ilk şehrin, sönmüş
ten, Eskitekke, Gülük Çeşme*, Acıkmış, yaşlı bir volkan olan Erciyes’in alçak ku-
Taşçıoğlu ve Bakmaz Sokağı adları altın- zey eteklerinde kurulduğu kabul edil-
da 12 sokağı bulunmakta olup 120 hane mektedir. Zira o sıralarda ovanın batak-
lık hâlinde olması ve savunma kaygıları
nüfusu vardı. Bugün aynı ismi taşıyan bir
mahalle bulunmamaktadır. insanları bu alanda yerleşmeye zorlamış-
tır. İlk ismi Mazaka olan şehrin, Tontar
Kaynakça: TD. 387, s. 199; 1570 (H. 976) Tepesi’nden Taşlıburun’a kadar geniş bir
Tarihli Kayseri Tapu-Tahrir Defteri, hzl. alana yayıldığını, Antik dönemlere ait
Mehmet İnbaşı, Kayseri 2009, s. 2–3; Kayseri
İli Tahrir Defterleri (992 / 1584), hzl Refet Yi- stadyum, bina yıkıntıları, sütun ve sütun
nanç – Mesut Elibüyük, Kayseri 2009, s. 23–24; başları, falluslar, sarnıçlar ve çok miktar-
Mehmet Karagöz, XVIII. Asrın Başlarında daki mezar vb. kalıntılardan anlamakta-
Kayseri (1700–1730), Erciyes Üniversitesi Sos- yız. Arka arkaya gelen işgaller ve o sıra-
yal Bilimsel Enstitüsü (Yayımlanmamış Dok- larda vuku bulan depremler, büyük ve
tora tezi), Kayseri 1993, s. 71; Kayseri Temet- güzel bir şehir olan Mazaka’nın yakılıp
tuat Defteri, (1250 / 1834 Tarihli), hzl İs-
met Demîr, Kayseri, 1998, s. 255–263; Cömert, yıkılmasına sebep olmuşsa da şehir hiç-
19.Y.Kayseri, s. 95–96; İnbaşı,16.YBKayseri, s. bir zaman terk edilmemiş ve yıkılan yapı-
47; Çayırdağ, KTA, s. 370–378. ların yerlerine yenileri yapılarak çok geç-
MEHMET İNBAŞI meden yeniden kalkınmıştır. Ancak bir
zaman sonra, “Eskişehir” yerleştiği bu te-
ESKİOĞLU, MEHMET pelerden kuzeydeki ovaya doğru yayıl-
Yazar, bürokrat (Kayseri, 1940-). Ankara maya başlamıştır. Ovaya inişin, Saint
Üniversitesi DTCF Arkeoloji Bölümün- Basile’nin (Büyük Basileios*) manastırını
den 1964 yılında mezun olduktan sonra ve kilisesini eski şehrin kuzey kapısının
Konya, Kayseri, Antalya Müze Müdürlü- önüne, yani şimdiki şehrin bulunduğu o-
ğü görevlerinde bulundu. Batıda Teos an- vanın başlangıcına kurmasıyla başladığı
tik kenti (İzmir) ve Bodrum’da Miken söylenebilir. Bir başka deyişle şehrin yüz-
kubbeli mezarları, Doğuda Urartu uy- yıldan itibaren bu manastırın etrafında
garlığı (Adilcevaz, Çavuştepe, Ernis Nek- gelişerek düzlüğe indiği anlaşılmaktadır.
ropolü) kazı çalışmalarına katıldı. Kayse- Daha sonra şehir Eusebia, Caeseria ve
ri’de Garipler Tümülüsü, Edirne Enez’de Kayseri isimlerini alarak Bizans, Selçuk-
Sancaktepe Tümülüsü kazılarını yönetti. lu ve Osmanlı şehri olarak kaderini yaşa- Mehmet Eskioğlu