Page 257 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

[728] 248 / ESM KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

örülmüş ayaklar üzerine oturmaktadır.
Çeşme nişinin içerisi, kemerin oturduğu
üzengi noktasının hemen altından başla-
yan ve zemine kadar inen 0.22 m kalınlı-
ğındaki duvarla kademelendirilmiştir.
Yakın bir tarihte örüldüğü anlaşılan bu
duvar üzerine yerleştirilen ayna taşı mer-
kezden hafif güneye kaymıştır. Mermer
ayna taşının çevresi, bitkisel çiçek motif-
leri ile tezyin edilmiştir. Ayna taşının üze-
rinde tek delik bulunmaktadır. Ayna taşı-
nın 0.20 m yukarısında bulunan üç satır- Esma Hatun Çeşmesi kitabesi (M. Denktaş)
lık kitabe 0.49 x 0. 59 m ölçülerinde
Esma Hatun Çeşmesi planı olup, sülüs hatla yazılmıştır. tulmuştur. Bu sebeple orijinal halini kay-
(çizim: M. Denktaş)
Okunuşu: beden eserin günümüze sadece kitabesi
Mâder-i Sâib Ali Pâşâ sebil- ve ayna taşı ulaşabilmiştir.
hânelerinden Kaynakça: Denktaş, Su Yapıları, s. 124-126;
Hak yolunda yapdı halledehû Kerim Türkmen, “Talas’ta Türk Devri Yapıla-
ba‘de’l- intikâl rı”, Vakıflar Dergisi, S. 26, Ankara, 1996, s.
Teşnegân içdikce su mü’minler 162-163.
aldıkça vuzû MUSTAFA DENKTAŞ
Eylesinler rûhuna bir rahmetle sîr-
âb-ı cemâl ESMA HATUN TÜRBESİ
Hâmeden muhtâr Efendi bi-dûş târîhi- Talas ilçe merkezinde, Kiçiköy Mahal-
i tamam lesi’nde, Cemil Baba Mezarlığında bulu-
Kıldı Esmâ Hanım icrâ beldeye mâ-i nan eser, sekizgen gövdeli ve kubbeyle
örtülü olarak tamamen düzgün kesme
zülâl. taştan inşa edilmiştir. Sekizgen gövdenin
Sene 1305.
her köşesinin duvar yüzeyinden çıkıntı
yapan plastırlarla hareketlendirilmiş ol-
Çeşmede ayna taşı üzerinde bulunan bit- duğu görülmektedir. Silmeden sonraki
kisel süslemeler dışında süs unsuru bu- bölüm yuvarlak bir kör kemerle sınırlan-
lunmamaktadır. dırılmıştır. Kemer içindeki yüzeylere yu-
Çeşmenin inşası üzerinden yüz yıldan bi- varlak pencereler açılmıştır. Silme kuşa-
raz fazla zaman geçmiş olmasına rağ-
Esma Hatun Türbesi planı ğının ikiye böldüğü türbe cephesinde alt-
(çizim: K. Türkmen) men, çeşme birçok defa onarıma tabi tu- taki bölümler, açılan dikdörtgen boyutlu
pencerelerle boşaltılmıştır. Pencereler kı-
rık çizgiler veya kesişen dairelerden oluş-
muş geometrik kompozisyonlu yekpare
taş şebekelerle kapatılmıştır. Köşelerden
çıkıntı yapan plastırların kubbe eteğinde
küçük kule biçimli taş başlıklarla süslen-
diği dikkati çekmektedir. Türbe’nin için-
de Esma Hanım’ın sanduka biçimli me-
zarı vardır. Türbeyi örten kubbe taştan
yapılmıştır ve dıştan ucu sivriltilmiş bir
miğfer şeklinde düzenlenmiş, üst kısmına
da taştan bir alem yerleştirilmiştir. Mum-
yalık kısmı olmayan türbeye güneydoğu
köşesine açılmış oldukça küçük bir kapı-
dan girilmektedir. Türbe’nin kuzeybatı
cephesinde, üst bölümde yuvarlak ke-
Esma Hatun Türbesi (H. Akbaş) merle çerçevelenen yüzeye, beyaz mer-