Page 465 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

[936] 456 / GÜV KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

tarihi ile ilgili yazılı bir kaynağa henüz
ulaşılamamıştır. İlk kez Avrasya ve Ak-
deniz Bölgelerinde yaşadıkları belirle-
nen yabani güvercinler (veya kaya gü-
vercinleri) 5000 yıl önce yapılan hey-
kelciklerde karşımıza çıkar. Güvercinlik
veya güvercin barınağı yapma düşüncesi
ve eylemi de çok eskilere götürülebilir.
Mısır’da MÖ 1000 yılında güvercinlerin
bir haberleşme aracı (ulak) olarak kulla-
nıldığını biliyoruz. Romalılar ve Osman-
lılar da aynı amaçla bu kuşlardan yarar-
lanmıştır. Günümüzde internet sitele-
rinde güvercinlere ait geniş bilgilere,
Güvercinlikler (V. İmamoğlu) örneğin İkinci Dünya Savaşı’nda kaybe-
dilen ulak güvercin sayılarına ulaşmak
si ve çevresindeki vadilerde çok sayıda mümkündür. Gesi yakınlarındaki güver-
güvercinlik vardır. Gesi’den Kayabağ’a cinliklerin geçmişi Erken Roma Döne-
(Darsiyak) ve Güzelköy’e (Nize) giden mine, hiç değilse Ortaçağ’a kadar götü-
yollar boyunca önce tek tük ve aralık- rülebilir.
lı olarak, sonra arka arkaya sıralanan Bugün Gesi-Kayabağ, Güzelköy-Gesi,
değişik formlarda güvercinlik burçları Güzelköy-Gürpınar arasındaki vadilerde
görülür. Arazinin eğimine uydurularak yüzlerce güvercinlik yer almaktadır. Ayrı-
konumlandırılan ve sağa sola, yolların ca Yeşilyurt (Mancusun), Özlüce (Vek-
altına üstüne, vadinin iki yanına serpiş- se), Bağpınar (Isbıdın) ve Ağırnas’ta da
tirilen bu burçlar etkileyici bir görünüm güvercinlikler bulunmaktadır. Yöredeki
sergiler. Geometrileri muntazam, taş iş- yaşlılarla yapılan görüşmeler, yarım yüz-
çilikleri özenlidir. Kâh onlarcası antik bir yıl öncesine kadar güvercinlerin bu böl-
kale duvarından artakalan burçlar gibi gede ne kadar önemli olduğuna işaret
yan yana sıralanmış; kâh 30-40’ı öbek- eder. Onlar Gesi ve yöresinde milyonlar-
ler halinde biraraya gelmiş, kâh antik bir ca güvercin bulunduğunu “tarlaya kon-
yapı kalıntısının etrafını kuşatıp bir kolo- dukları zaman tarlanın görünmez oldu-
ni oluşturmuşlardır. Eskiden “kuşhane” ğunu, kalkınca da gölgelerinin bulut gibi
olarak da adlandırılan güvercinliklerin geçtiğini” söylemişlerdir. Yöre halkının
ortaya çıkmasında bölgenin tabanını beslenmesi yanında, toprağın veriminin
oluşturan tüf kayalarının önemli bir rolü artırılmasında da önemli katkıları olan
vardır. Formları farklı olsa da İç Anado- güvercinlerin barınması için üretilen ya-
lu’nun birçok yerinde, özellikle de Kapa- pılar mimari yönden ilginçtir.
dokya’daki Uçhisar yakınlarındaki “Gü-
vercinlik” ve “Üzengi” vadilerinde çok
sayıda güvercinlik vardır. Kayseri kentini
çepeçevre kuşatan bağlar zinciri içinde
bulunan Derevenk, Talas gibi yerleşim-
lerde de güvercinliklere rastlarız.
Güvercinler, uysal ve güzel görünüşleri
yanında insanlara et, kuştüyü verir, zarar-
lı böcekleri yer, gübresi ile toprağı ve
bitkileri besler. Bu kuşların geçmişte sağ-
lıklı bir ekolojik dengenin kurulup sürdü-
rülmesinde önemli rolleri olmuştur. Güvercinliklerde yuva ve barınak bölümü
Gesi ve çevresindeki güvercinliklerin (V. İmamoğlu)