Page 481 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

[952] 472 / HAC KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

liği, Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nde
bulunan 1759 numaralı defterin 225. say-
fasında kayıtlı olan Arapça vakfiyesinin
bulunuyor olmasıdır. Adı geçen çeşmenin
devamlı akması için birçok dükkân, tarla,
bağ, bahçe ve değirmen vakfedilmiştir. Bu
vakfiyeden küçük bir mimari öğe olan
çeşmenin o günkü toplum hayatında ne
kadar önemli olduğu anlaşılmaktadır.
1744, 1762 ve 1763 yıllarında Hacı Hamza
Çeşmesi’nin vakıf mütevelliliğine atanan-
ların birbirlerini şikâyet etmeleri hakkında
bilgiler bulunmakladır. H 1288/1290 (M
1871/1873) tarihli 223 numaralı Kayseri
Şer’iyye Sicilleri Defteri’ndeki 125 nu-
maralı belgede, Hacı Hamza Çeşmesi’nin
mütevellisinin öldüğü ve yerine Hacet
Hacı Halil Efendi’nin Aşık Paşa Mescidi Mahallesi’nden bir başka şahsın atandığı
yanında yaptırdığı çeşme yazılıdır. Bu belgeden de anlaşılacağı üze-
re, 1871 yılında Hacı Hamza Çeşmesi ‘nin
Matbah Emini Hacı Halil Efendi Kütüphanesi”,
Vakıflar Dergisi, s. XX, 1988; Ali Rıza Karabu- vakıflarının mevcut ve aktif olduğu görül-
lut, Kayseri Raşid Efendi Kütüphanesi, mektedir. 135 numaralı Kayseri Şer’iyye
Türkçe-Farsça-Arapça Yazmalar Kataloğu, Sicilleri Defteri’nin 3. sayfasındaki 2 bel-
Kayseri 1982. gede, Hacı Köse Danişmend ve Hacı İvaz
MEHMET ÇAYIRDAĞ mahalleleri arasında bulunan çeşmenin,
eski Pembeciler Pazarı ve İplik Pazarı
HACI HAMZA ÇEŞMESİ Çarşısı’ndaki dükkânlarla ilgili çıkan bir
Cami-i Kebir Mahallesi*, Erdil Sokağı ile anlaşmaz lığın çözüldüğü ve o tarihte vak-
Yayla Sokağı’nın kesiştiği köşede bulunan fın mutasarrıfının İbrahim Ağa adlı bir şa-
tek cepheli ve sivri kemerli çeşme, yakın hıs olduğu anlaşılmaktadır. H 1289 (M
bir tarihte belediye tarafından yerinden 1872) tarihli 182 nolu Vergi Defteri’nde
sökülerek depoya kaldırılmıştır. Çeşme- Kazancılar Caddesi üzerinde yer alan iki
nin kaybolan 1,16 x 0,36 m ölçülerindeki adet dükkân ile Eskicibaşı’ndaki bir adet
üç satırlık Arapça kitabesinde H 927 (M dükkânın Hacı Hamza Çeşmesi vakfının
1521) tarihinde Hacı Hamza tarafından akarları ve mütevellisinin de Ahmet Efen-
yaptırıldığı ve üzerinde bulunan başka kü- di olduğu yazılıdır.
çük bir kitabede ise H 1266 (M 1849) tari- Kaynakça: Mehmet Çayırdağ, “Kayseri’de Kita-
hinde de tamir ettirildiği yazılmaktadır. belerinden XV. Ve XVI Yüzyıllarda Yapıldığı An-
laşılan İlk Osmanlı Yapıları”, Vakıflar Dergisi, S.
Okunuşu: 13, Ankara 1981, s. 548; A. Nazif , Mir’at (Pala-
Büniye hâzihi’l-‘imâre ‘ale’l-‘ayn fî mutoğlu), s. 118; Mehmed Karagöz, XVIII. Asrın
Başlarında Kayseri, Erciyes Üniversitesi Sosyal
eyyâmi’s-Sultâni Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi),
es-Sultân Süleyman Hân bin Selîm Hân Kayseri 1993, s. 121; Muhammet Karakaş, XVIII.
es-sâhibü’l-hâc Yüzyılın İkinci Yarısında Kayseri (1750-1775),
Hamza ibn-i Ahmed fî şehri Receb sene Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
seb’un ve ‘işrîne ve tis’a mi’e. (Basılmamış Doktora Tezi), Kayseri 1997, s. 86;
Osman Taşdemir, 223 Numaralı Kayseri Şer’-
iyye Sicili (H. 1288-90 /M 1870-73) Metin
Anlamı: Bu gözalıcı imaret (çeşme) Selim Transkripsiyonu ve Değerlendirme, Erciyes
Han Oğlu Sultan Süleyman Han’ın devle- Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılma-
ti zamanında, dokuz yüz yirmi yedi sene- mış Yüksek Lisans Tezi), Kayseri, 1999, s. 233-
si Receb ayında bina edildi. Sahibi Hacı 234; Denktaş, Su Yapıları, s. 235-236; Mustafa
Ahmed oğlu Hacı Hamza’dır. Denktaş, Kayseri’de Yıkılan Anıtlarımız, Kayse-
ri 2007, s. 183-184.
Hacı Hamza Çeşmesi’nin önemli bir özel- MUSTAFA DENKTAŞ