Page 480 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ HAC / 471 [951]

Mescidi bahçesi duvarında, Selamsız
Caddesi Solak Sinan Camii üst tarafında
iki yol arasındaki Murat Reis Mescidi ci-
varında Çinili Camii Sokağı’nın köşesin-
deki çeşmeleri yaptırdı ve Üsküdar’daki
çeşmelere Çamlıca’dan hususi kanallarla
su getirtti.
Hacı Halil Efendi, Kayseri’de de 1714 yı-
lında meydana gelen depremle harap
olan Danişmendlilerden kalan XII. yüzyıl
yapısı, Kayseri’nin ilk büyük camisi Ulu
Cami (Cami-i Kebir*)’yi “resm-i kadim
üzere”, yani aslını bozmadan 1722/23 yı-
lında yeniletti. Şehire yine özel su getire-
rek, şimdi maalesef bir kısmı yıkılmış
olan çeşmelerini, sırasıyla İnönü Caddesi
üzerindeki meşhur Gömleksiz Çeşme*’yi
(yakın zamanda yıktırıldı), Düvenö-
nü’ndeki Göğebakan Mescidi yakınında-
ki Dutlu Çeşme’yi*(yıkıldı), Gülük Cami
yanındaki Gülük Çeşmesi*’ni, Düvenö-
nünde Hasbekiçi Mescidi* önündeki çeş- Hacı Halil Efendi’nin Fatih Aşık Paşa
meyi ve Çukurlu Camii* yanındaki çeş- Mescidi haziresindeki mezarı
(M. Çayırdağ)
meyi inşa ettirdi. 1729 yılında Atpazarı
Hanını yaptırdı ve birçok dükkânın geli- di*’nin yaptırdığı ve hâlen faal olan kü-
rini hayır işlerine vakfetti. Bu han günü- tüphaneye nakledildi.
müze ulaşamamıştır. Hacı Halil Efendi İstanbul’da vefat etti.
Hacı Halil Efendi’nin yapmış olduğu hay- Haliç’in Fatih yakasında şimdi mevcut
ratı için kurmuş olduğu vakıflarına ait olmayan evi yakınında Âşık Paşa Mesci-
Vakıflar Genel Müdürlüğü arşivinde ka- di/Tekkesi haziresindeki mezarına defne-
yıtlı 1729/30 ve 1752 tarihli iki vakfiyesi dildi. Mermer yüksek gösterişli, klasik
bulunmaktadır. Bu vakfiyelerine göre; İs- Osmanlı tarzındaki şebeki mezarının ka-
tanbul ve Kayseri’de çok miktarda emla- vuklu baş taşında:
ki ve büyük miktarda bir parayı, İstanbul
ve Kayseri’deki çeşmelerinin bakımına, Hüve’l-hayyü’l-bâki
Kayseri’deki caminin (Cami-i Kebir) gi- Sâbıkan Matbah-ı Âmire Emini
Merhum ve mağfur
derlerine, bu caminin görevlilerinin üc- Hâfız el-Hac Halil Efendi
retlerine, Kayseri’ye ayrıca yaptırmış ol- Ruhuna el-Fatiha
duğu muallimhanesindeki (kitabesi Kay- Sene 1167 yazılıdır.
seri Müzesi’nde) talebelere, hocalara,
Mekke ve Medine’ye fukaranın ihtiyacı Halil Efendi’nin vefatına ayrıca “Bağ-ı
için her yıl hac mevsiminde 120 altın Kudüs” ibaresi ile tarih düşürülmüştür.
gönderilmesine vakfetti. Yine Hacı Halil Halil Efendi devrinin kaynaklarına göre
Efendi, vakfiyesinde isimleri tek tek yazı- sözüne sadık, hakkına razı, ilim ve irfan
lı 318 adet kitabı Hunat Medresesi* eyva- sahiplerini himaye eden, evi ve sofrası
nı içerisinde bina ettiği kütüphaneye, hal- gündüz ve gece herkese açık, cömert,
kın ihtiyacı için koydurmuştur. Bu kitap- hoşsohbet akıllı bir devlet adamı idi.
lardan kalanlar daha sonra buranın ha- Kaynakça: M. Münir Aktepe, “Matbah Emini
rap olması üzerine, yine Kayseri’de Halil Efendi’ye ait bazı notlar”, İÜ Edebiyat Fa-
Cami-i Kebir yanında III. Selim’in Rei- kültesi Tarih Dergisi, İst. 1960, s. 15; Mehmet
sülküttaplarından Kayserili Raşid Efen- Çayırdağ, “Kayseri’de Vakıf Kütüphaneleri ve