Page 61 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2
P. 61
[532] 52 / DUL KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
DULKADIROĞULLARI radaki Türkmenleri itaat altına alan Ka-
Merkezleri Maraş–Elbistan olan (sonra- raca Bey’in oğlu Halil Bey’i naip olarak
ları Antep, Adıyaman, Malatya, Kayseri, tanımak zorunda kaldılar. Halil Bey de
Yozgat, Kırşehir ve Adana-Kadirli’yi hâ- babası gibi Memluklulara ait Harput gibi
kimiyetlerine almışlardır) ve bir bakıma kaleleri ele geçirmesi ve yine Memluklu-
Maraş Türkmenleri (Bozok, Bayat, Afşar, lar himayesindeki Eretnalıların şehirleri-
Beğdilli)nin beyliği olduğundan Maraş ne tecavüzlerde bulunması onun Mem-
Beyliği de denilen Dulkadırlı Beyliği luklular tarafından ortadan kaldırılması
olup, Selçuklu Devleti’nden sonra Ana- neticesini doğurmuştur. Ancak Memluk-
dolu’da kurulan Anadolu Beyliklerinden luların Halep valileri Halil Bey üzerine
birisidir. Beyliğin ismi bazen Zulkadir gi- müteaddit seferlerde bulunmuşlar ve hiç-
bi Arapçaya benzetilerek yazılıyorsa da birisinde kesin bir netice elde edememiş-
isim Türkçe olup, güçlü kuvvetli mana- lerdi. Nihayet Memluklu Hükümdarı
sındaki "tur-kadır"dan gelmektedir. Bey- Berkuk 1385 yılında ona hileyle bir sui-
liği, etrafındaki Beylikler (Karamanlılar kast tertip ettirerek ortadan kaldırttı. Başı
gibi) ve Osmanlılar, “Türkmen” olarak Kahire’ye götürüldüyse de gövdesi için
anmışlardır. Beylik, 1337 yılında kurucu- yaptırılan türbe Kayseri’nin Pınarbaşı il-
su Karaca Bey’in Mısır Memluklu Devle- çesindeki Melik Gazi Köyü'nde bulunan
ti’nin Elbistan Naipliği (bağlı hüküm- Danişmendli Emir Gazi* Türbesi yanın-
dar)’ne tayiniyle tarih sahnesine çıkmış- dadır.
tır. Karaca Bey, müstakil bir hükümdar Halil Bey’in ölümünden sonra yerine kü-
gibi süratle hareket edip sınırlarını, etra- çük kardeşi Süli (değerli, kıymetli) Bey
fındaki Eretnalılar, Ermeniler ve hatta geçmiştir. Süli Bey 1386 yılında üzerine
Memluklular aleyhine genişletmiştir. Bu- gönderilen Memluklu kuvvetlerini Gök-
nun üzerine Memluklular tarafından sun Yaylası’nda mağlup etti. Bunun üze-
gönderilen orduya yenilmiş ve kaçarak rine Memluklular Süli Bey’e karşı yeğeni,
Kayseri’de Eretna-oğullarına* sığınmış Halil Bey’in oğlu Nasreddin Mehmed
ise de onlar tarafından Memluklulara tes- Bey’i harekete geçirdi ve onu mağlup et-
lim edilmiş ve Kahire’ye götürülerek ora- tirdiyse de Süli Bey Memluklu Türk ume-
da 1353 yılında idam edilmiştir. rasıyla birleşip Memluklu Sultanı
Memluklular, Karaca Bey’e ait olan El- Berkuk’un tahttan indirilmesine iştirak
bistan ve çevresini Adana havalesine etti. Berkuk tekrar saltanatı ele geçirince
hâkim Ramazan Bey’e verdilerse de bu-
Süli Bey onunla dost olmak zorunda kal-
dı ve bunun için aldığı Sis (Kozan)
Kalesi’ni iade etti. Ancak bir müddet
sonra Anadolu’ya yaklaşan Timur’u
Suriye’nin fethine teşvik ettiği için, Ber-
kuk onun üzerine büyük bir kuvvet gön-
dererek önce mağlup etti, sonra da ağa-
beyi Halil Bey’e yaptığı gibi suikast tertip
ederek adamlarından birisine öldürttü
(1395).
Süli Bey’in ölümünden sonra oğlu Sada-
ka ile yeğeni Nasreddin Mehmed Bey
arasında mücadele başladı. Nihayet Os-
manlı Sultanı Yıldırım Bayezid Elbistan’a
yürüyüp 1399’da burasını zapt ederek
Beyliği Mehmed Bey’e vermiş ve Sadaka
da kaçmıştır. Nasreddin Mehmed Bey,
Kadı Burhaneddin’in damadı idi. Anado-
lu’yu istila eden Timur’a karşı mücadele-
Hatuniye Medresesi (B. Akbaş) ye teşebbüs edince Timur bütün Dulka-