Page 58 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ DÖR / 49 [529]

ortada bir palmet ve iki yanında birbirle- nın kapısı bulunmamaktadır. Ancak bazı
rine ters olarak yönelmiş iki aslan motifi araştırmacılar, giriş kapısının onarımlar
görülür. Bu motiflerin de üzerinde pal- sırasında kapatıldığını ileri sürmektedir-
metlerle çevrilmiş bir bordür içerisine ler. Ayrıca cenazeliğe ziyaretgâh katın-
yerleştirilmiş boş mermer kitabe panosu dan girildiği ileri sürülmekteyse de döşe-
bulunmaktadır. mede buna ait herhangi bir iz bulunma-
Sanduka katına girişin, sağ ve solunda ve maktadır
bu kenarlara da bitişik diğer iki kenarda Kaynakça: A. Nazif , Mir`ât (Palamutoğlu);
bulunan, kare panolar dikkat çekicidir. Mahmut Akok, Kayseri’de Dört Mezar Anıtı,
Kare panoların ortaları birer delik açıla- TED., S. XII, Ankara, 1969, s. 17-52; Coşkun Alp-
rak, kabara gibi kabarık olarak yapılmış- tekin, “Selçuklular Döneminde Kayseri”, I.
Kayseri Kültür ve Sanat Haftası Konuşmaları
tır. Girişin sağında bulunan ilk yüzeydeki ve Tebliğleri (7-13 Nisan 1987), Kayseri 1987,
bu panonun üzerinde kısa bir süsleme s.16-18; M. O. Arık, “Erken Devir Anadolu Türk
kuşağı, devamında yayvan bir kap şeklin- Mimarisinde Türbe Biçimleri”, Anadolu (Ana-
deki yarım küreden yukarı doğru çıkan tolia), S. XI, 1967, Ankara, 1969, s. 57-100 (101-
hayat ağacı motifi ve panonun üst köşele- 119 ing.); H. Crane, “Notes on Saldjuq Architec-
rinde ise yine zıt yönlere bakan ne oldu- tural Patronage in Thirteenth Century Anatolia”,
ğu tam olarak bilinmeyen figürlü süsleme Journal of the Economic and Social History
of the Orient, XXXVI,/1 (1993), s. 1-57;
kuşakları görülmektedir. Devamındaki i- Erkiletlioğlu, K T ; Albert Gabriel, Monuments
kinci yüzeye de ortasında bir kabara bu- Turcs d Anatolia, C. I, Paris, 1931; Albert Gabri-
lunan kare bir pano yerleştirilmiştir. Pa- el, Kayseri Türk Anıtları, (Çev. Akif Tütenk),
nonun üzerinde, geometrik örgü motifle- Ankara, 1954; Haluk Karamağaralı, Döner Kümbet plan ve kesit
rinin şekillendirdiği, uzun dikdörtgen pa- “Erzurum’daki Hatuniye Medresesi’nin Tarihi (çizim: A. Gabriel)
nolar görülmektedir. Girişin solundaki i- ve Banisi Hakkında Mülâhazalar”, Selçuklu A-
raştırmaları Dergisi, S. 3, Ankara 1971, s.209-
kinci kenar da aynı şekilde düzenlenmiş- 247; A. Çakmakoğlu Kuru, Fetihten Osmanlı
tir. Ancak sol taraftaki ilk kenar diğerin- Dönemine Kadar Kayseri’de Türk Devri Mi-
den farklıdır. Bu kenarında alt tarafında marisi, Ankara, 1998; Hakkı Önkal, Anadolu
kare bir süsleme panosu, küçük bir süsle- Selçuklu Türbeleri, Ankara, 1996; Metin Sözen,
me kuşağı ve hemen üzerinde yayvan bir ve Diğerleri, Türk Mimarisinin Gelişimi ve Mi-
kap şeklindeki yarım küreden yukarı mar Sinan, İstanbul, 1976;O. C. Tuncer, Ana-
dolu Kümbetleri, C. I, C. III, Ankara, 1986; Ali
doğru çıkan hayat ağacı motifi ile köşe- Yeğen, Kayseri’de Tarihi Eserler, Kayseri,
lerde figürlü süsleme dikkati çeker. 1993.
Gövdede doğu ve batıya bakan pencere- OSMAN ERAVŞAR
lerin dışından kalan diğer beş yüzeyde
birbirleriyle benzer özellikler taşıyan ge- DÖRT AYAK TÜRBE
ometrik süslemelerin oluşturduğu pano- Kayseri merkezde, Battalaltı Mahallesi’-
lar yerleştirilmiştir. Doğudaki pencere- nde bulunan türbenin kimin için yapıldı-
nin güneyindeki kenarda doğrudan kaide ğı, mimarı ve yapım tarihi kesin olarak
üzerinde daha oval bir kapta köklerinin bilinmemektedir. Üslup özelliklerine gö-
toplayan hayat ağacı motifi, kabın iki ya- re XIV. yüzyıl ortalarına tarihlenir. Tamir-
nında karşılıklı iki aslan ve ağacın üzerin- lerle günümüzdeki şeklini almıştır.
de de bir hayvan kabartması izlenmekte- Kesme taştan inşa edilen türbe, tek katlı,
dir. kuzey-güney yönünde uzanan 15.75 x
Kümbetin ziyaretgâh katı içeride dairevi 7.05 m boyutlarında dikdörtgen planlı-
planlıdır. İçeride herhangi bir mezar san- dır. Bir eyvan ile bitişiğinde bir baldaken
dukası bulunmamaktadır. Üst örtü içeri- olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır.
den kubbe ile örtülüdür. Kubbe beden Yapı duvarlarını üstte profilli saçak do-
duvarlarına konsollarla oturmaktadır. laşmaktadır. Güney cephesinde yüksek
Girişin karşısında yer alan yarım sekiz- tutulan kalkan duvarı ortasına bir taç ka-
gen planlı mihrabın etrafını, geometrik pı, yan duvarlarına ise birer pencere yer-
motiflerden oluşan bir bordür kuşatır. leştirilmiştir. Eyvan şeklindeki yapı ku-
Kaidenin olmasına karşın, cenazelik katı- zeyden baldakene bağlanmaktadır. Taç