Page 251 - kayseri-medeniyetlerin-besigi

tariHi eserler | BeDesten
hIstorIcal artIfacts | Bedestan 251

Mimari olarak sağlam kalın taş duvarlı, kare veya dikdörtgen planlı volumes of about the same size, covered with iron–covered domes. The
olan yapıların karakteristik örtü sistemi, kubbelerdir. Öncelikle vakıf thick walls carrying these dome, the feet carrying the arches, the stone
malı olduklarından sonsuza kadar ayakta kalabilsinler diye; ayrıca banka, carrying the feet, doors, windows, the structure is formed as a whole.
kasa gibi vazifeleri olduğundan sağlam taş malzemeyle yapılmışlardır. Since all the bedestans have common characteristics, Kayseri Bed-
Genellikle sayıları yapının büyüklüğüne göre, 3 ve 20 arasında değişen estan is common in other places with other Ottoman bedestans. Kayseri
üzerleri demir kapaklı kubbelerle örtülerek yaklaşık aynı büyüklükte Bedestan resembles Tokat Bedestan, which has at most nine domes as its
olan kare şeklindeki hacimlerin yan yana gelmesiyle oluşmaktadır. Bu architectural volume and plan, two adjacent sides and four gates.
kubbeleri taşıyan kalın duvarları, kemerleri taşıyan ayakları, ayakları The biggest difference of Kayseri Bedestan from other bedestans is
taşıyan pabuçlarıyla; kapıları, pencereleri, bezeme elemanlarıyla yapı the windows in their domes. A similar practice is found only in the “İştip
bir bütün olarak oluşmaktadır. Bedestan” in Macedonia. The dome windows of the Bayburt Bedestan are
Tüm bedestenlerin ortak karakteristik özellikleri olduğundan, not original, they were later opened. In addition to the use of materials;
Kayseri Bedesteni de diğer Osmanlı Dönemi bedestenleriyle de az da outside the mud stone is similar to İştip Bedestan, although there are
olsa ortak özellikler göstermektedir. Kayseri Bedesteni, mimari hacim small differences in some parts of the interior facades, on the feet, on the
ve plan şeması olarak en çok dokuz kubbesi, iki yanına bitişik arastası edges of the windows, in the stones and in the belt frames using cut stone.
ve dört kapısı olan Tokat Bedesteni’ne benzemektedir. Kayseri Bedestan is affiliated to Mustafa Bey Foundation in Bursa
Kayseri Bedesteni’nin diğer bedestenlerden en büyük farkı, kub- and is referred to as “Hançerli Sultan Foundation” in foundation records.
belerinde bulunan pencerelerdir. Buna benzer uygulamaya sadece The wife of Mustafa Bey, who has built the Hançerli Sultan Bedestan, is
Makedonya’daki “İştip Bedesteni”nde rastlanılmaktadır. Bayburt Bedes- Fatma Hanım. Fatma Hanım is the daughter of Mahmud Bey, the son of
teni’nin kubbe pencereleri ise orijinal değildir, sonradan açılmıştır. Bayezid II. The tomb of Fatma Hanım, who had buildings also in İstanbul
Ayrıca malzeme kullanımı yönüyle de dışarıda moloz taşı, iç cephelerin and Bursa, is in Istanbul. The original foundation of Bedestan is registered
bazı bölümlerinde, ayaklarda, pencere kenarlarında, silmelerde ve in the Archives Office of the General Directorate of Foundations on the
kemer örgülerinde kesme taş kullanılarak küçük farklılar olsa da İştip 150 page and the 76 line of the 584 numbered book and is dated H.907
th
th
Bedesteni’ne benzemektedir. / M.1501 Şavval. Foundation has information about bedestan and its
Kayseri bedesteni; Bursa’daki Mustafa Bey Vakfıyesi’ne bağlı olup, surroundings. Again, there are many historical records about bedestan.
vakıf kayıtlarında “Hançerli Sultan Vakfı” olarak geçmektedir. Hançerli One of them is Kadi Bedreddin Mahmud Foundation. Kadi Bedreddin
Sultan Bedesteni’ni yaptıran Mustafa Bey’in eşi Fatma Hanım’dır. Fatma Mahmud, who had been a judge in the mid–16 Century, is the grandfa-
th
Hanım, II. Bayezid’in oğlu Mahmud Bey’in kızıdır. İstanbul ve Bursa’da ther of Mustafa Bey, who made the Bedestan.
da yapıları olan Fatma Hanım’ın mezarı İstanbul’dadır. Bedesten’in
özgün vakfiyesi, Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşiv Dairesi’nde 584
numaralı defterin 150. Sayfa ve 76. Sırasında kayıtlı olup, H.907/M.1501
Şevval ayı tarihlidir. Vakfiye’de Bedesten ve çevresiyle ilgili bilgiler yer
almaktadır. Yine Bedesten'le ilgili bir çok tarihi kayıt vardır. Bunlardan
birisi de, Kadı Bedreddin Mahmud Vakfiyesi’dir. Kayseri’de XVI. yüzyıl
ortalarında kadılık yapmış olan Kadı Bedreddin Mahmud, Bedesten’i
yaptıran Mustafa Bey’in dedesidir.