Page 249 - kayseri-medeniyetlerin-besigi
P. 249
tariHi eserler | BeDesten
hIstorIcal artIfacts | Bedestan 249
BEDESTEN
Öncelikle Osmanlı Dönemi'nde bir yapı türü olarak karşımıza
çıkan ve Osmanlı şehirlerinin ticaret dokusunun çekirdeğini oluşturan
bedestenler (Arapça “bez satılan yer” demek olan “bezzaziye, bezistan
kelimesinden gelmektedir) ilk yapıldıklarında bez ve kumaş satılan
yerler olarak tasarlanmış, daha sonra plan tipleri itibariyle güvenli ve
korunaklı yerler oldukları için, antikaların, kıymetli ve değerli malların
satıldığı yerler olmuşlardır. XIV.–XVII. yüzyıllar arası ticaretin canlı
merkezlerini oluşturan mekânlardır.
Vakıf malı olarak yapılan bedestenler; gelişmiş ve ticari faaliyet-
leri yoğun şehirlerde genellikle bir, büyük şehirlerde iki veya üç adet
bulunurlar. Bedestenlerin boyutları da şehrin ticari kapasitesine göre
değişmektedir. Çok ender olarak bedestenler, kişisel mülk olarak da
yaptırılmıştır.
Selçuklular'ın en önemli ticaret merkezlerinden biri olan Kayseri’de
çarşılar şehrin etrafını saracak şekilde sur dışında yer alırken Osman-
lılar Dönemi'nde ticari yapıların hepsi şehir merkezinde, sur içinde
yapılmaya başlanmış ve bu dönemde oluşmaya başlayan geleneksel
ticaret dokusu zamanla büyümüştür.
BEDESTAN
First of all, the bedestans (“bezzaziye”, which means “place to sell
cloths” in Arabic), made as a place to sell cloths and then as sheltered
bodies, places where antiquities, precious and valuable goods are sold,
constitute the vital centers of trade between the XIV and XVII centuries.
Bedestans built as foundation areas and there is usually one in one city,
but two or three in cities with high developed and commercial activities.
The size of the bedestans also varies according to the commercial capacity
of the city. Very rarely the bedestans were built as personal property.
In Kayseri, one of the most important trade centers of the Seljuks,
bazaars were located outside the city walls to surround the city. During
the Ottoman period, commercial structures were all built in the city
center, and the traditional trade structure that started to emerge during
this period has grown over time.
In 1497, Kayseri Sancakbeyi Mustafa bin Abdulhay built “Kayseri Hançerli
Sultan Foundation Bedestan” and 38 shops around it as the first structure
of the closed bazaar and initiated the formation of commercial structure.
This commercial structure, centered on Bedestan and Ulu Mosque, has
begun to be formed in the “Cami Kebir” neighborhood, which has existed
since the Seljuks. Other trade buildings on this site; Pamuk Inn, Gön Inn,