Page 92 - kayseri-medeniyetlerin-besigi
P. 92
KAYSERİ | MEDENİYETLERİN BEŞİĞİ
92
KAYSERI | CRADLE OF CIVILIZATION
IMAR VE KENTLEŞME CONSTRUCTION–URBANIZATION
Kayseri Cumhuriyet Dönemi'nde Modernleşme adına, merkezi ve Kayseri is one of the cities where the central and local governments
yerel yönetimlerin imar planları ve imar uygulamalarıyla, geleneksel contributed in transforming traditional structure into solid geometric
dokusunun katı geometrik dokuya dönüştürüldüğü kentlerden birisidir. structures by means of construction plans and construction applications
Cumhuriyet Dönemi öncesi Kayseri’de mutasarrıflık ve Belediye eliyle in the name of modernization in the Republican era. It is known that
bir takım sınırlı imar uygulamaları gerçekleştirildiği bilinmektedir. Kent pre–republican period in Kayseri has been subjected to a limited number
için bir plan hazırlanmaksızın yapılan bu dar kapsamlı uygulamalar, of construction applications by municipality. These narrow implemen-
doğrudan yöneticilerin kendi istekleri ve çabalarıyla yapılmıştır. tations without a plan for the city were made directly by the managers'
Pek çok yayında planlamanın başlangıcı olarak 1945 yılı gösterilir. own will and efforts.
Alman mimar–şehir plancısı Ord. Prof. Dr. Gustav Oelsner ve Doçent For the beginning of urbanization, the year 1945 is shown. German
Kemal Ahmed Aru’nun birlikte yapmış oldukları 1945 Onaylı Kent Pla- architect–city planner, Ord. Professor Dr. Gustav Oelsner and Associate
nı’nın sayısal kurgusu ve kent biçimlenişine etkisi düşünüldüğünde, Professor Kemal Ahmed Aru are thought to be correct when considering
bu değerlendirmenin doğru olduğu benimsenmiştir. Ancak önceki the effect of the 1945–approved city plan on urban design and urban
belgeler incelendiğinde farklı bir değerlendirme yapmak mümkündür. design. However, when examining previous documents, different results
Kayseri’de ilk planlı imar hareketi, 1933 yılında başlatılmıştır. are achieved.
1932–1936 yıllarında Vali–Belediye Başkanı olan Nazmi Toker, bu The first planned construction movement in Kayseri was started in
imar hareketini gerçekleştirmiştir. Nazmi Toker’e kadar; 1923 yılında 1933. Nazmi Toker, governor–mayor in 1932–936, made this move. Up
Kayseri’nin vilâyet merkezi olması ile ekonomik, sosyal, mekansal to Nazmi Toker; in 1923, economic, social and spatial change started to
değişim yaşanmaya başlanmıştır. Tayyare Fabrikası 1926 yılında kentin take place with Kayseri being the provincial center. The Vehicle Factory
güneydoğusunda kurulmuş. Ankara–Kayseri demiryolu hattı 1927’de was established in 1926 in the south–east of the city. The Ankara–Kay-
hizmete girmiştir. Kayseri’nin Ulukışla üzerinden demiryoluyla Ada- seri railway line entered service in 1927. The connection of Kayseri with
na’ya bağlantısı 1932’de sağlanmıştır. Sümerbank Kayseri Bez Fabrikası Ulukışla via railway to Adana was provided in 1932. Sümerbank Kayseri
ise Sovyetler Birliği ile işbirliği sonucu açılmıştır. Cloth Factory was opened as a result of cooperation with the Soviet Union.
Bu gelişmeler yaşanırken, Nazmi Toker’in imar uygulamalarının While these developments were taking place, Nazmi Toker's decisions
ana eksenini, ulaşımla ilgili kararlar oluşturmuştur. Toker, bu doğrul- about transportation were the main axis of construction implementa-
tuda bugün ana cadde sayılan İstanbul, Sivas, İstasyon, Talas cadde- tions. In this direction Toker has expanded the streets of Istanbul, Sivas,
lerini genişletmiştir. Organik doku içinde Atatürk, İnönü, Kaleönü, İstasyon and Talas which are the main streets today. Within organic
Kazancılar, Sebzeciler, Bankalar, Tayyare, Bay Fuad, Pervane, Gülük structure, he formed the streets of Atatürk, İnönü, Kaleönü, Kazancılar,
adlarındaki caddeleri oluşturmuştur. Bu caddeler içinde en çok dik- Sebzeciler, Bankalar, Tayyare, Bay Fuad, Pervane, Gülük. The most striking
kati çeken, Atatürk Bulvarı’dır. Atatürk Bulvarı, İstasyon’dan başlayıp, of these streets is Atatürk Boulevard. Atatürk Boulevard is a 12–meter–
Düvenönü Meydanı’na kadar uzanan 12 metre genişliğinde 1256 metre wide, 1256–meter–long street, starting from the station and extending
uzunluğunda bir bulvardır ve 1938 yılında tamamlanmıştır. Kazancılar to Düvenönü Square, and completed in 1938. Kazancılar Street is one of
Caddesi, Nazmi Toker’in önem verdiği yollardan birisidir. Kazancılar the roads Nazmi Toker gave importance. Kazancılar Street, first of all,
Sokağı, önce eğri büğrü ve dar bir yol iken genişletilmiş, bazalt taş was a narrow road first and it was extended and basalt stone is laid. The
döşenmiş, iki yanında kaldırımlar meydana getirilmiş ve yol boyunca sık pavements were brought to the square on both sides, and shops were
mağazalar, dükkanlar yapılmıştır. Nazmi Toker, genişlettiği caddelerin built along the way. Nazmi Toker planted acacia trees on the pavements
kaldırımlarına sıralı akasya ağacı diktirmiş, parke taşları döşetmiştir. of the enlarged columns, and paving stones were laid.
İkinci önem verdiği konu, meydanların düzenlenmesidir. Cum- The second issue that he cared the most was the arrangement of the
huriyet Meydanı’nın çevresindeki yapıları yıktırmış ve meydanı squares. He demolished the buildings around the Republic Square and
genişletmiştir. Bu meydana 1 Mart 1935 tarihinde bir Atatürk Heykeli expanded the square. On 1 March 1935, a statue of Atatürk was erected
diktirmiştir. Kentin sinema ve toplantı salonu ihtiyacını karşılamak in this square. To meet the needs of the city's cinema and meeting rooms,
için Tan Sineması’nı inşa ettirmiştir. Meydanda halkın oturması için, Tan Cinema has been built. For people to sit in the square, Tan Garden has
sinema çevresine Tan Bahçesi’ni yaptırmıştır. Kurşunlu Camii’ni ortaya been built around the cinema. In order to uncover the Kurşunlu Mosque,
çıkaracak şekilde, Cumhuriyet Meydanı’nın bitişiğinde havuzlu Mimar Mimar Sinan Park with pool was built at the end of Cumhuriyet Square.
Sinan Parkı’nı oluşturmuştur. Kentin dünyaya açılan kapısı olması Because it is the gateway to the world, the station square has been spe-
sebebiyle, İstasyon Meydanı özel olarak düzenlenmiştir. Orta Avrupa cially arranged. As in the station squares of the Central European cities,
kentlerinin istasyon meydanlarındaki gibi, dairesel bir havuz ve havuzu a circular pool and a green band surrounding the pool are formed. At
çevreleyen yeşil bir bant oluşturmuştur. Kentin diğer önemli yollarının