Page 50 - kayseri-sehri
P. 50
Dµ. MǺ±ÈÈ´¼ Kɳ´ | K±²³´µ¶ Ş´ºµ¶ (1830–1860)
a) Abd Bey Hanı: Bu hanın varlığı VakıËar Genel Müdürlüğü Arşv’nde bulunan
hcr 1633 tarhl vakfyeden öğrenlmektedr. Vakfyede Hacı Abd Bey Hanı Vakfye-
s’nde;“(…) Sultan Mahalles’nde bulunan ve kendsnn yaptırmış olduğu ell odalı ve k
ahırdan oluşan hanı, Uzun Çarşı’dak bezzaz dükkânı, Pembecler Çarşısı’ndak dükkân,
Kasaplar Çarşısı’ndak br kasap dükkânını, Bakkallar ve Börekçler Çarşısı’ndak brer bakkal
dükkânı; Paşa Hanı karşısındak k tacr dükkânı, Meydan Kapısı dışındak üç dükkân le
İslâmlu Nahyes’nde Yemlha köyünden hsse vakfedlmştr. Dükkânların krasından elde
edlecek gelrlerde; çeşmeye 100 gün, 100 yük kar ve su getren kşye günlük 10 akçe, hzmet
eden kşye de günlük 10 akçe tahss edlmştr. Yne kar taşıma şnn öncelkle hazran ayında
yapılması stenmştr.” 84
Günümüze ulaşamayan ve ne zaman yıkıldığı bell olmayan bu hanın Cam– Kebr
(Sultan) Mahalles’nde bulunduğu, vakfyedek blgler le taşıdığı smden dolayı Abd
Bey tarafından nşa ettrldğ anlaşılmaktadır. Vakfyedek blglere dayanarak, XVII.
yüzyılın başlarında nşa edlmş olduğunu ler sürmek mümkündür.
b) Karatay Hanı: Kayser’nn en öneml mmarlernden br olan Karatay Hanı günü-
müze kadar ntkal etmştr. Adı geçen Han 1240 yılında Keykubat’ın oğlu II. Gıyaseddn
Keyhüsrev zamanında nşa edldğ hanın üzerndek ktabesnden anlaşılmaktadır.
85
Selçuklu mmarsnden zler taşıyan han, Selçuklu vezr Celaleddn Karatay’ın vakıËarı
arasında, Kayser şehrnn dış kısmında Aya Vasl Kapısı yakınlarındak Kasaplar Çar-
şısı’ndak adı geçmeyen br handa kayıtlıdır. Al Baş; adı geçen hanın (kervansarayın)
vakıËar arasında gösterlmesne dayanarak, bu yapının çnde tcaret yapıldığını ve şehr
ç hanı olarak kullanılmış olduğunu ler sürmektedr. 86
c) Hall Efend Hanı: Hanın, bans, nşa tarh ve ne zaman yıkıldığı tespt edleme-
mştr. H. 1157 (1744) tarhl Kayser Şer’yye Scl Defter’ndek br belgede, Hall Efend
Hanı’nda oturan ve vars bırakmadan ölen br zımnnn, yanında bulunan eşyaların
Mustafa Ağa tarafından satılarak, elde edlen gelrn devlet haznesne teslm edldğne
dar fadeler yer almaktadır. H. 1171 (1757) tarhl Kayser Şer’yye Scl Defter’ndek
belgede, Hall Efend Hanı’nda kalırken vefat eden Ahmed İbn Ebubekr’n verâsetnn
yapıldığı belrtlmektedr. Yne 1797 tarhnde aslen Gümüşhanel olan Patl ve 1799
87
tarhnde Seyyd İsmal Bn Semerc Al’nn bu handa vefat etmeler ve mallarının
tümünün Beytülmale devrolunmuş olması sebebyle bu hanın varlığından dolaylı olarak
haberdar olmaktayız. H. 1289 (1872) tarhl Verg Defter’nde, Hall Efend Hanı’nın At
88
84 Denktaş, Kayser’de Yıkılan Anıtlarımız, 151.
85 Halt Erkletloğlu, Kayser Ktabeler, Kayser Büyükşehr Beledyes Kültür Yayınları, Kayser 2001, 62.
86 Denktaş, Kayserde Yıkılan Anıtlarımız, 154.
87 BOA. MŞH. ŞSC. d. (Meşhat Şer’yye Scl Defterler) d. no: 5959, 123.
88 Gündüz, 152.
50