Page 216 - turk-siirinde-kayseri

S²·Ë Öõ¶ | T¹¶± Ş··¶·¾½µ K²³´µ¶·
EDEBÎ KİŞİLİĞİ

Güzel söz söyleme sanatı olan şr, ferdî duyguların yanı sıra aynı zamanda çtmâî
hslernde “şarce” fade vasıtasıdır. Al Rıza Navruz, şrlernde bu duyguyu ortaya
koymuştur. “Sızı” adlı şr ktabının ön sözünde şunları söyler: “Şrlermn kendmden
brer parça olduğunu söylememe blmem gerek var mı?.. Kendmn de toplumun br parçası
olduğunu söylememe gerek yok sanırım. Öyleyse şrlermn küllsnde toplumun her ferd
kendnden br parça bulablr. Bu bakımdan “ben” derken “sen” veya “o” demek stedğm
unutulmamalıdır.”

Al Rıza Navruz’un şr çzgs muhteva olarak –lk şr ktabı ve son şr ktabı göz
önüne alındığında– pek değşklk göstermez ancak şekl olarak büyük değşklkler
dkkat çekmektedr. İlk şr ktabında büyük çoğunlukta hece ölçüsüyle şrlern
oluşturan şar, zamanla serbest ölçüyü kullanır olmuştur. Bunda şarn kend şrn
kurma düşüncesnn olduğu kanaatndeyz. Yayımladığı altı şr ktabı ve bu şr
ktaplarında yer alan 300’ün üzerndek şryle velûd br şar olan Al Rıza Navruz,
sanıyorum günümüz modern şrnn serbest ölçü çzgsnde olması düşüncesyle şr-
lernn büyük br kısmını serbest ölçüyle yazmıştır. 2002 tarhnde kendsyle yapılan
br röportajda şrde bçm ve kafye hususunda şunları söyler: “Şrde olmazsa olmaz
tarzında br saplantıya grerek br bçm seçmek, dzgnsz br atın ayağına puha vurmak
demektr dye dda edyorum. Bu nedenle ben şrmn önüne doğarken yapay kanallar
açmamaya çalışırım. Şr bçmn ve özünü kends dengede tutar ve akacağı yatağı kends
seçer zaten.”

Al Rıza Navruz, lk şr tecrübesn annesnden almıştır. Annesnn anlattığı halk
hkâyeleryle büyümüştür. Bunu br şrnde şu şeklde dle getrr:

Anam
Mecnun’lardan bahset Kerem’den söyle,
Yne sessz sessz dnleym öyle.
Böyle türkülerle büyüdüm böyle,
Bu yüzden şu başım sevdalı anam.
(Öksüz Uykular Bıraktım Yatağıma s. 64)

“Aşk” br fenomen olarak genelde her nsanı, özelde se şarler çok etklemştr.
Şarler umum adına aşkın ızdırabını, çlesn çekmşler ve bunu okurlarıyla paylaşmış-
lar, onların hssyâtına tercüman olmuşlardır. Cemyet namına, cemyetn malı olan
şarden de elbette bu beklenr. Bu noktada Al Rıza Navruz şrlernde umumyetle
“aşk” temasını şlemştr. Bunun yanı sıra sosyal tenkt ve hcv şrler, az sayıda da

216