Page 69 - 1 Cilt
P. 69
ESERİN ADI : GÜLÜK CAMİSİ
İnceleme Tarihi : Ağustos 2006
Yeri : Kayseri merkez, Melikgazi İlçesi,
Kölük Mahallesinde bulunmaktadır.
Bugünkü durumu : İbadete açıktır.
Tarihi : XII. Yüz yılın ilk yarısı.
Plan ve mimari özellikleri : Düzgün olma-
yan dikdörtgen şeklindeki yapı, doğu bölümün-
deki cami ve batısındaki medrese ile bir bütünlük
gösterir. Bu yapı hemen kuzeyinde yer alan ve
Kölük Şemseddin tarafından yaptırılan hamam (Oktay Aslanapa’dan)
ile birlikte bir külliye teşkil eder.
Medrese ve cami organik olarak birbiriyle
mükemmel bir biçimde bütünleşmiş ve aynı
tarihte inşa edilmişlerdir. Cami ve medresenin
taç kapıları birbirinden ayrı olarak kuzey cep-
hesinde yapılmıştır. Cami ve medresenin giriş-
leri her ne kadar ayrı ise de içeride harim ile
medresenin avlusunu birbirine bağlayan geniş
bir açıklık bulunmaktadır.
Cami derinlemesine yönelen bir plan siste-
minde inşa edilmiştir. Orijinalinde mihraba dik
olarak uzanan sahınlar, bir çok onarım sonu-
cunda değişikliklere uğramıştır. Fakat mihrab
önü kubbesi ve devamındaki küçük bir açıklık- (Albert Gabriel’den )
tan oluşan iç avlu plan şemasını korumuştur.
Bu plan şeması Kayseri’deki camilerde yaygın
olarak uygulanmıştır.
Yapının orijinal planı hakkında farklı görüşler
ileri sürülmektedir. Medresenin camiye sonradan
eklendiği ifade edilmektedir. Güney duvarının
doğu kısmındaki eğimi, duvar dışında yapılan
hafriyatta temelde kot bakımından farklılıklar
olduğu, duvarın doğu köşesine yakın kısmının
temelinin daha yukarıda başladığı, doğu duvarı
ile kuzey duvarın cami kapısına kadar kısmının
malzeme ve işçilik yönünden benzerliği ve di-
ğer duvarların farklılıklar gösterdiği belirtilmek- larını üstte çevreleyen “S” profilli kornişten bir
tedir. Bütün bunlardan hareketle caminin doğu taş dizisi dikkati çekmektedir.
tarafına bir ilave yapıldığı düşünülmektedir. Bu Doğu cephesi; duvarın üst kısmında dik-
ilaveye köşe kapısı ve kıble duvarına paralel dörtgen dört pencere yer almaktadır. Pencere-
sahnlar dahil olmaktadır. lerin her biri bir sahna açılmaktadır. Pencereler
Yapılan araştırmalar neticesinde çinili mih- cami içinde yuvarlak kemerli dikdörtgen nişler
rabın altında orijinal taş mihrab çıkarılmıştır. içerisindedir. Kornişin alt kısmında iki çörten
bulunmaktadır.
Caminin beden duvarları orijinal olmasına
karşın medresenin kuzey duvarı yenilenmiştir. Güney cephesinde; duvarın doğusunda, taş
Yapının cephelerine bakıldığında; bütün duvar- söveli dikdörtgen iki alt pencere, cephenin
Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri 53