Page 440 - 2 Cilt

ESERİN ADI : EVEREK

CAMİ-İ KEBİR

İnceleme Tarihi : Nisan 2007
Yeri : Develi merkez (Everek) Cami-i Kebir
Mahallesi’nde bulunmaktadır.
Bugünkü durumu : İbadete açık kullanıl-
maktadır.

Tarihi : XVI. yy başlarında inşa edilmiş ol-
malıdır.

Plan ve mimari özellikleri : Kuzey-güney
doğrultuda mihraba paralel beş sahından olu-
şan cami tamamen kesme taştan inşa edilmiş
olup, ahşap kirişlemeli tavanın üzeri kırma ça-
tıyla kapatılmıştır.
Caminin doğu ve batı cepheleri yuvarlak
kemerli beş pencere ile hareketlendirilmiş olup
bu pencerelerden güney köşede, cephe ortasın- (Sultan Topçu’dan)
da ve kuzey köşede yer alanları kapatılmıştır.
Güney cephe yuvarlak kemerli dört pencere ile hareketlendirilmiştir. Fakat orijinalde bu
ile hareketlendirilmiştir. 565 numaralı Hurufat cephenin doğu ve batı köşelerinde birer adet
Defterinin Kaza-i Develi kısmının 175. Sayfa- pencere daha yer almaktaydı.
sında yer alan 1807 tarihli bir belgede Bay Ali Günümüzde bu pencereler kapatılmış, do-
Camisi’nin bitişiğinde bir sıbyan mektebinin ğudaki pencerenin altına merdiven basamakla-
yer aldığı kayıtlıdır. Ahmet Gürlek “Memle- rı eklenerek kadınlar mahfilinin giriş kapısına
ketim Develi” adlı eserinde sıbyan mektebinin dönüştürülmüştür.
minarenin altında bulunduğunu ve Kibrit Hoca Cümle kapısı yuvarlak kemerli olup, üç
adıyla tanınmış meşhur bir hocasının olduğunu yönde dört bordür tarafından çerçevelenmiş-
belirtmektedir. Minarenin caminin bünyesin- tir. Bordürlerin üzeri boş bırakılmıştır. Cami
den bağımsız olarak yapılması, daha önceden kapısının yuvarlak kemerinin üzerinde yer alan
burada inşa edilmiş bir sıbyan mektebinin bu- dikdörtgen pano içerisine “Besmele” yazılıdır.
lunuyor olmasıyla açıklanabilir. Cümle kapısının üzerinde H 1318/M. 1900 ta-

Caminin kuzey cephesinin önünde beş bö- rihli onarım kitabesi bulunmaktadır. Kapının
lümlü son cemaat mahalli yer almaktadır. Son üzeri günümüzde kemer ve yan söveleri bordo,
cemaat mahallinin üst örtüsü, güney-kuzey köşelik kısımları turkuvaz mavisi, yan bordür-
doğrultusunda atılan ahşap hatıllarla meydana lerin üzeri koyu yeşil ve dikdörtgen panonun
getirilmiş meyilli çatıdır. Hatıllar güneyden ca- içerisi de sarı renkte yağlı boyalarla boyanmış-
minin kuzey cephe duvarına oturmaktayken, tır. Çift kanatlı ahşap kapının zemini koyu ye-
kuzeyde ise ikisi köşe duvarlarına gömülü, üçü şil, göbekleri ise bordo renkte yağlı boyalarla
serbest olan sütunların taşıdığı sivri kemerler boyanmıştır. Bu kapıdan geçilerek harime gi-
üzerine atılmışlardır. Kemerleri taşıyan sütun- rilmektedir.
lar baklava dilimli başlıklara sahiptir. Harim, 18.48 x 21.95 m. ölçülerinde olup,
Cümle kapısının bulunduğu kuzey cephe mihraba paralel atılan sivri kemerlerle beş sahı-
altta kapının her iki yanına simetrik olarak yer- na bölünmüştür. Harimin üst örtüsü ahşap olup,
leştirilen yuvarlak kemerli birer adet, üstte biri kuzey- güney doğrultuda atılan ahşap hatıllar
kapının üzerine diğerleri yanlara yerleştirilen doğu-batı yönünde atılan kemerler tarafından
iki adet olmak üzere toplam beş adet pencere taşınmaktadır. Sahınların üzerini örten ahşap

904 Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri