Page 441 - 2 Cilt
P. 441

hatıllardan  mihrap  önündekiler  daha  büyük    lerden oluşan bitkisel bir kompozisyonla tezyin
           çaplı  olarak  tasarlanmışlardır.  Ayrıca  girişten   edilmiştir. Altı köşeli mihrap nişinin her iki kö-
           mihraba  doğru  üçüncü  sahının  orta  kısmında   şesine  sütünceler  yerleştirilmiştir.  Sütünceler
           iki ahşap kiriş bulunmaktadır. Bu kısmın üzeri   sabit olmayıp elle döndürülebilmektedirler. Sü-
           orijinalde açık olarak yapılmışken daha sonraki   tüncelerin üzeri alçak kabartma olarak işlenilen
           onarımlarda kapatılmıştır. Burada Selçuklu Ulu   şeritlerin diyagonal tarzda birbirleriyle geçme-
           Camilerinde  gördüğümüz  özetlenmiş  iç  avlu    ler yapmalarıyla oluşan geometrik bezemeyle
           uygulamasının  denendiği  görülmektedir.  Üst    süslenmiştir. Mihrap nişi dört sıra kavsara ile
           örtüyü taşıyan kemerler sekizi doğu ve batı du-  örtülüdür.  Oldukça  yüzeysel  olarak  işlenen
           vara gömülü, sekizi serbest olan toplam onaltı   mukarnasların üzeri rumili basit saplar palmet-
           sütun  tarafından  taşınmaktadır.  Bu  sütunların   lerden oluşan süslemeyle bezenmiştir. Kavsara
           çapları 0.75 m. ile 0.77 m. arasında değişmek-   kısmının en alt sırası üzerinde yer alan yazı ku-
           tedir. Sütunlar 0.15 m. yüksekliğinde kare pa-   şağında Allah’ın güzel isimleri yazılıdır.
           buçluklara oturmaktadırlar.                          Okunuşu:
              Harimin  doğu  ve  batı  cephesi  orijinalinde   Ya Rahman, Ya Rahim, Ya Kuddus, Ya Han-
           beş yuvarlak kemerli pencere ile hareketlendi-   nan, Ya  Mennan, Ya  Deyyan, Ya  Gufran, Ya
           rilmişken günümüzde bu pencerelerden sırasıy-    Sultan
           la girişteki ilk sahını aydınlatan pencere, üçün-   Mihrap  kavsarasının  sivri  kemeri  üzerinde
           cü sahındaki pencere ve mihrap önü sahının-      kırık  çizgilerin  alt-üst  geçmeler  yapmasıyla
           daki  pencereler  kapatılmıştır.  Harimin  güney   şekillenen beş köşeli yıldızlardan oluşan geo-
           cephesi mihrabın doğu ve batısına açılan ikişer   metrik süsleme kuşağı bulunmaktadır. Mihrap
           yuvarlak kemerli pencere ile harektlendirilmiş-  alınlığında sekiz kollu yıldızlardan oluşan ge-
           tir. Harim toplam on iki adet yuvarlak kemerli   ometrik kompozisyonun bir bölümünün işlen-
           pencere tarafından aydınlatılmaktadır            diği dikkati çeker. Mihrap köşelikleri bitkisel
              Caminin  mihrabı  muhtemelen  H.1260/M.       süslemelerden oluşan birbirinin simetriği olan
           1844  tarihindeki  onarım  esnasında  yapılmış   iki  panoya  bölünmüştür.  Köşelikler  üzerinde
           olmalıdır. Çünkü mihrabın boyutları ile cami-    kapalı formlar meydana getiren dilimli rumiler,
           nin boyutları arasında bir uyum söz konusudur.   kıvrımdallar ve basit yapraklardan oluşan bitki-
           Abidevi bir sanatsal işçiliğe sahip olan mihrap   sel bezeme görülür. Caminin ahşap minberi ve
           Yukarı Develi’de bulunan XIII. yy ortalarında    ahşap  vaaz  kürsüsü  orijinal  değildir.Kadınlar
           yapılmış  Hızır  İlyas  Türbesi’nin  mihrabının   mahfili harimin kuzey cephesinin üzerinde bu-
           büyütülmüş  bir  kopyasıdır.  Tamamen  taştan    lunmaktadır. Mahfilin üzeri ahşap tavan olup,
           yapılmış olup günümüzde etrafı ahşap bir pano    doğu-batı doğrultuda uzanmaktadır. Mahfil  ha-
           ile çevrilmiştir. Mihrabın dıştan içe doğru ilk   rim kısmına açılan ve üzerleri ince şerit şek-
           bordürü  0.12  m.  genişliğinde  dışa  doğru  0.5   linde çıtaların yatay, dikey ve eğik bir şekilde
           m.  çıkıntı  yapacak  şekilde  tasarlanmış  ve  bu   yerleştirilmesiyle kapatılan üç kemer gözü ta-
           bordürün üzeri boş bırakılmıştır. İkinci bordür   rafından aydınlatılmaktadır.
           0.14 m. genişliğinde olup mihrap yüzeyinden         Minare 3.02 x 3.16 m. Boyutlarında kareye
           taşıntı yapmamakta ve üzeri yüksek kabartma      yakın bir dikdörtgen kürsü üzerine, tek şerefeli
           tekniğinde yapılan palmet ve rumilerin kıvrım    olarak yükselmektedir. Minarenin külah kısmı-
           dallarla birbirine bağlanmasından oluşan bitki-  nın altında taş üzerinde yüksek kabartma olarak
           sel  bir  kompozisyon  ile  bezenmiştir.  Üçüncü   yapılmış  girland  biçiminde  birbirine  eklenen
           bordür 0.8 m. genişliğinde olup mihrap yüze-     “C”  şeklindeki  kıvrımlardan  oluşan  bezeme
           yinden 1.5 m. dışa taşıntı yapar şekilde tasar-  kuşağı  bulunur.  Minarenin  giriş  kapısı  kuzey
           lanmış ve üzerinde zikzaklı çizgilerin balıksırtı   cephesi üzerinde yer almaktadır. Minarenin şe-
           şeklinde  düzenlendiği  bezeme  kompozisyonu     refe kısmına 63 basamaklı döner bir merdiven-
           yer almaktadır. Dördüncü bordür 0.9 m. geniş-    le çıkılmaktadır. Minare kaidesinin batı cephe-
           liğinde olup üzeri yüksek kabartma tekniğinde    sinde yer alan 12 satırlık inşa kitabesi H. 1280
           yapılmış kıvrımdal etrafına yerleştirilen rumi-


                                                              Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri    905
   436   437   438   439   440   441   442   443   444   445   446