Page 116 - kappadokia_kralligi

HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ

Bu katliamın arkasından güçlü ordusu ile bütün Anadolu’yu etkisi
altına aldığı gibi Anadolu’da bulunan Pontus’un bu hâkimiyeti sıra-
sında Mithridates’ın oğlu Ariarathes IX kumandasındaki kuvvetler de
Kappadokia’yı yeniden istila ettiler (MÖ 88). Ariobarzan da bir defa daha
zengin hediyelerle Roma’nın yolunu tuttu. Bu karışıklıklar sırasında Pontus
Kralı’nın oğlu IX. Ariarathes ise daha 21 yaşında iken gittiği Yunanistan’da
öldü.

Mithridates’in yaptırttığı bu soykırım ile beraber Ege kıyıları ve hatta
Yunanistan’ı ele geçirmesi o zamana kadar yenilmez ve başedilemez zan-
nedilen Roma emperyalizmini çok büyük oranda sarsmıştı. Hatta Hellen
kentleri Pontus Kralı Mithridates VI. Eupator Dionysos’un bu zaferini
Anadolu’daki Roma emperyalizminin sömürüsünden kurtulmuş olmanın
verdiği sevinçle karşıladılar ve onu “Anadolu’nun kurtarıcısı”, “Büyük Baba”
ve “Yeni Dionysos” gibi unvanlarla selamladılar. Muhakkak ki bu olaylar
Roma’nın Kartaca’daki Hannibal’den sonra yaşadığı en büyük darbe idi.

Mithridates, Anadolu’da ele geçirdiği toprakları sadece işgalle kalmamış,
tamamını Pers yönetim sistemine göre organize etmiştir. Anadolu’yu bölge-
sel yönetim birimlerine, yani satraplıklara ayırmış ve idareyi generallerine
vermiştir. Kentlerin yönetim şekline karışmamış, ancak kendisine karşı
direnen kentleri gözaltında tutmak üzere, ya Pontus garnizonu bırakmış,
ya da başlarına güvendiği bir tiran atamıştır. Ayrıca, Kappadokia Krallığı’nı
oğlu Ariarathes Eusebeios Philopator’a, Pontus Krallığı’nı ise, başkenti
Sinope’yle birlikte, kral yardımcısı olarak görevlendirdiği kendiyle adaş oğlu
Mithridates emrine vermiştir. Kendisi ise, Bithynia ile birlikte Anadolu’nun
116
geri kalanını ele geçirdikten sonra Pergamon’u, krallığının yeni başkenti
ilan etmiştir. 117

Roma Senatosu, bu şok, korku ve öfke ile Mithridates’i Roma’nın en
tehlikeli düşmanı ilan etti ve onu bulup yok etmesi için acımasız General
Sulla’ya tam yetki vererek gönderdi. Roma orduları kumandanı olan ve MÖ
88 yılında Roma Senatosu tarafından Konsül seçilen Sulla da, beş lejyonla
karada ve denizde yaptığı birçok savaşta Pontus ordusunu yenerek onları
takriben iki seneden beri hâkim oldukları önce Atina ve Yunanistan’dan
uzaklaştırmaya muvaffak oldu. Sonra da Mithridates’i barışa mecbur bıra-
karak Roma’yı bu zilletten bir ölçüde kurtarmış oldu.

116 Özsait, s. 308
117 Arslan, s. 156

116