Page 126 - kappadokia_kralligi
P. 126
HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ
olan doğu bölgesini de yönetiyordu. Kilikya’daki Hierapolis-Kastabola’yı
yöneten Tarkondimotos gibi kent beylerinin bazıları hükümdarlıklarını
koruyabildiler. Paflagonya’dan kalan bölgeler Attalos ve Pylaimenes gibi
yerel krallar arasında paylaşıldı. Sophene ve Gordyene şehirlerinin dışındaki
bütün Armenia ülkesini işgal etti.
Kappadokia’nın en önemli kentlerinden biri olan Komana’da (Şar) Tanrıça
Ma için kurulan tapınak devletine de serbestlik tanındı. Bu siyasi serbest-
likten sonra Zeus kültürünün hâkim olduğu Komana Devleti’nin kendi
parasını bastırdığı anlaşılmaktadır.
Likya birliğine dâhil olan kentlerle Karadeniz sahilindeki Sinope (Sinop) ve
Amisos (Samsun) gibi Grek kentleri de eski hukuk düzenlerini ve özerklik-
lerinin büyük bölümünü devam ettirebildiler. Kilikya ve Asya Eyaletlerinin
kurulmasından sonra Bitinya-Pontus adıyla bir eyaletin kurulması dikkat
çekicidir.
Bu suretle Romalılar, artık Anadolu’nun Batı, Güney ve Bitinya-Pontus
Eyaleti ile Kuzey sahillerini yönetiyordu. Pompeius, kendi gücünü pekiştir-
mek amacıyla Anadolu’nun yeniden düzenlenmesine girişti. Latince resmi
dil oldu, fakat Grekçe insanlar arasında anlaşma dili olmaya devam etti,
yani Zeus adının, Jupiter olarak değiştirilmesine gerek duyulmadı. Yenilen
hükümdarlarla ilgili kararların verilmesi ve yeni eyaletlerin kurulması veya
düzenlenmesi aslında Roma Senatosu’nun göreviydi. Ama yine de senato,
Pompeius’un bütün kararlarını onayladı.
Böylece son bir defa daha tahtına kavuşan Ariobarzanes I, üç sene kadar
daha ülkede kral olarak kalabildi.
Ariobarzanes I, hiçbir hayrı ve otoritesi olmadan yedi defa çıkıp yedi defa
inerek krallık yaptığı otuz üç sene içinde sadece on yedi sene fiilen krallık
yapabilmiş ve MÖ 63 tarihinde kendi isteği ile krallığı oğluna bırakmıştır.
Romalı Pompeius’un huzurunda yapılan tahtın ve tacın devir-teslimi sıra-
sında I. Ariobarzanes’in çok keyifli olduğu ve yeni Kral II. Ariabarzanes’in
ise babasının tacını hak etmeden aldığından olsa gerek çok üzgün olduğu
kaynaklarda belirtilmiştir. Bir sene sonra da yorgun vücudu toprağa
128
kavuştu (MÖ 62).
128 Tekin Oğuz, age. s. 208
126