Page 176 - kappadokia_kralligi

HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ

Medusa’nın başının resmi bulunur. Bu kalkanın önünde en güçlü ordular
bile bozguna uğrar.
Temel özellikleri kentle ilgili olan Athena birçok bakımdan Kır Tanrıçası
Artemis’in karşıtıdır. Athena’nın Hellen uygarlığı öncesinden gelen bir
tanrıça olduğu ve daha sonra Greklerce benimsendiği sanılır. Ama Hellen
ekonomisi, Minos uygarlığından farklı olarak önemli ölçüde askerî temele
dayandığı için, Athena başlangıçtaki evcil işlevlerini korumakla birlikte
giderek bir Savaş Tanrıçası’na dönüşmüştür.
Şehrin, el sanatlarının, tarımın ve zekânın tanrıçasıdır. Yuları icat edip,
insanların atı evcilleştirmesini sağlamıştır. Trompet, flüt, çömlek, tırmık,
saban, gemi ve savaşta kullanılan at arabası onun icatlarındandır. Bilgelik,
akıl ve saflık, adalet, ilham, sanat tanrıçasıdır. Zeus’un en sevdiği çocuğu
olduğu için, şimşekleri dâhil, babasının tüm silahlarını kullanmaya izni vardır.

Kappadokia’da IV. Ariarathes’in Hellenleşme adımlarından ilki, eskiden
Pers mitolojisine uygun basılan sikkelerdeki tasvirleri kullanmayarak Hellen
tanrı ve tanrıçaları ile donatılmış sikkeler basılma geleneğini başlatması
olmuştur. Bu gelenek son Kral Archelaus’a kadar devam etmiştir.

Nike
Hellen mitolojisinde zafer tanrıçasıdır. Özellikle Pers savaşlarından sonra
halkın ilgi ve sevgisini kazanmıştır. Atinalılar’ın MÖ 480 yılında Salamis’te
Perslere karşı kazandıkları zaferden sonra Delphoi’de Nike’nin bir heykelini
diktikleri bilinmektedir.

Nike, heykel ve paralarda çoğunlukla kanatlı olarak yer almıştır. Roma
mitolojisindeki karşılığı Victoria’dır. Nike, çok hızlı koşma ve uçma yete-
neğine sahiptir. İnsan görünümündedir. Pallas ve Stiks’in kızı, Kratos, Bia
ve Zelus’un kardeşidir. Nike ve çocuklarının hepsi, Zeus’un eşleridir.
Kappadokia paralarında Nike’nin sembolleri IV. Ariarathes’in Hellenleşme
politikaları ile birlikte yer almaya başlamıştır. Son kral Archelaus’a kadar
hemen her sikkede Athena’nın elinde Nike tasvirini görmekteyiz.

176