Page 172 - kappadokia_kralligi

HALİT ERKİLETLİOĞLU / KAPPADOKİA KRALLIĞI VE ROMA-BİZANS DÖNEMİ

Ariarathes V’in ( MÖ 163-130) sikkesinde Athena ayakta ve elinde Nike’yi tutuyor.

Zeus savaşçı, cezalandırıcı ya da çapkın kimliklerle birçok efsanede rol
oynar. Tanrının cezalandırıcı özelliği ile ilgili en ünlü efsanesi Prometheus’tur.
Kilden ilk insanı yaratan Prometheus’un Hephaistos’tan ateşi çalması üze-
rine Zeus onu zincire vurur ve ona bir kartal musallat eder. Kartal hergün
Prometheus’un ölümsüz karaciğerini yer. Prometheus’u bu durumdan kartalı
öldürerek Herakles kurtarır. Zincirlerinden kurtulan Prometheus, bu defa
Zeus’u aldatmak için bir düzen kurar. Bir öküzü kestikten sonra yarısı yağlı
etler ve bağırsaklar, diğeri deri altına saklanmış kemikler olarak ikiye ayırır.
Zeus’tan dilediğini almasını ister. Tanrı, kemiklerin olduğu kısmı seçer. Ancak
Prometheus’un yaptığı bu oyunu farkederek çok öfkelenir. Bu kurnazlığının
intikamını ise Zeus, ilk ölümlü kadın Pandora’yı yaratarak alır.

Tanrının savaşçı kimliğini belirten efsaneye göre; ilk tanrılar kuşağındaki
Titanlar ile Kronosoğulları arasında yapılan savaştır. Uzun yıllar süren bu
savaşı Zeus’un liderliğinde Olymposlular kazanır ve Titanlar yeraltı dün-
yasının karanlığına kapatılır. Zeus’un Titanları kovması üzerine toprak ana
Gaia, onu yenmesi için Typhon’u doğurur. Ancak Zeus olanca öfkesiyle
yeri göğü inletir ve Typhon’u Tartaros’a atar. Titanların yenilgisinden sonra
yapılan bir diğer mücadele de Giaganthomachia’dır.

En güzel kabartmalarının Bergama Zeus Sunağı’nda olan devlerin savaşı
Giganthomachia, Zeus önderliğinde Herakles ve Olymposlu tanrıların
Gigantlar ile yaptığı savaştır. İlyada destanında da farklı birçok özelliği ile
görülen Zeus, Troya Savaşı’nı da İda Dağı’ndan yönetir. Zeus’un öfkesinin

172