Page 18 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 18
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ HAC / 9 [969]
ve kemer kilit taşı üzerine düğümlenen
bir motif işlenmiştir. Kemerle kavsara
arasında dilimli yüzeye sahip iki tane ro-
zet yer almaktadır.
Caminin minberi yeni olup, hiçbir süsle-
me unsuru yoktur.
Genellikle, “derinlemesine yönelen”
plan tipine sahip camilerde görülen ikin-
ci kubbe ya da diğer bir deyişle avlu açık-
lığı bu yapıda yoktur. Bu sistem yerine
medrese avlusu, cami harimi ile ilişkilen-
dirilerek caminin aydınlık feneri açıklığı
gibi yönlendirilmiştir. Böylece Anadolu
Selçuklu camilerinde görülen avlu-harim
bağlantısı da sağlanmıştır. Nitekim med-
rese avlusunun güneyde daha büyük bir
alanı kaplayan cami ile birleşmesi; bitişi-
ğinde cami bulunan bir medreseden çok,
avlusu medrese şeklinde düzenlenmiş bir Taç kapıdan detay
cami külliye görünümünü vermektedir. pozisyonlar bulunmaktadır. Mukarnaslı
Camide medrese avlusunun neden cami kavsara, birbiri üzerine binen yüzeysel iki
avlusu olarak değerlendirildiği veya med- teğet kemer içine alınmıştır. Mermer ü-
resenin cami ile neden ilişkilendirildiği zerine kabartma olarak yazılmış iki satır-
konusunda kesin bir şey söylemek müm- lık Arapça kitabesi de bu kemerin üst
kün değildir. Ancak cami ve medrese av- kısmında yer alır. Kemerle taç kapı köşe-
lularının homojen yapılması, külliyenin lerinde kalan üçgen boşluklara rozet mo-
inşa edildiği bölgedeki arsa durumu ile tifi yerleştirilmiştir. Altıgen ve mukarnas-
yakından ilgilidir. lı mihrabiyeler kemer hattıyla birleşerek
ince bir bordür çizgisinin sınırladığı dik-
Medrese dörtgen bir çerçeve içerisine alınmıştır.
Cami hariminin kuzeyinde ve camiye bi- Mihrabiyelerin üzerinde Selçuklu sülüsü
tişik olarak yapılan medrese, alan olarak ile beyaz mermer üzerine yazılmış Tevbe
camiye göre daha küçük ölçeklidir. Med- Suresi’nden bir ayet vardır. Taç kapının
rese açık avlulu, iki eyvanlı ve üç taraftan giriş kapısı basık kemerlidir ve yanların-
revaklarla çevrilidir. Doğuda giriş eyvanı, da kapı içine doğru uzanan mukarnas
batıda ana eyvan, kuzeyde ise öğrenci konsol şeridine sahiptir.
hücrelerine sahiptir. Basık kemerli açıklıktan girilen medrese-
Medrese taç kapısı cami taç kapısına gö- nin giriş eyvanı, camiye bitişik olarak
re ölçü bakımından biraz daha küçüktür. medrese avlusunun güneydoğu köşesin-
Taç kapı avlu ekseninde olmayıp biraz de yer almaktadır. Giriş eyvanı sivri to-
yana kaydırılmıştır. Taç kapı, yapının nozla örtülmüş, eyvanın revağa açılan
bünyesinden ayrı bir unsurmuş gibi vur- kemeri ise üç adet kalın profille oluştu-
gulanmış ve hatta yüksekliği beden du- rulmuştur. Eyvanın güneyinde bulunan
varlarından da yukarıda tutulmuştur. kapıdan, cami bünyesinde yer alan bir
Dikdörtgen biçimli taç kapının yüzeyi mekâna girilmektedir.
bordürlere ayrılmış, köşelerde ise profilli Medresenin günümüzde caminin bir bö-
sütuncelere yer verilmiştir. Hem bordür- lümü olarak kullanılması sebebiyle, oriji-
lerde hem de sütuncelerde yüzeysel ka- nalinde bulunmamakla birlikte, avlu or-
bartma olarak genellikle geometrik mo- tasına son senelerde bir şadırvan yapıl-
tifler kullanılmaktadır. Bazı bölümlerde mıştır. Avlu, camiye bitişik bölümü hariç
ise, sütunce başlıkları gibi bitkisel kom- üç yönden kare ayaklara oturan sivri ke-