Page 18 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 18

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                             HAC / 9 [969]


           ve  kemer  kilit  taşı  üzerine  düğümlenen
           bir  motif  işlenmiştir.  Kemerle  kavsara
           arasında dilimli yüzeye sahip iki tane ro-
           zet yer almaktadır.
           Caminin minberi yeni olup, hiçbir süsle-
           me unsuru yoktur.
           Genellikle,  “derinlemesine  yönelen”
           plan tipine sahip camilerde görülen ikin-
           ci kubbe ya da diğer bir deyişle avlu açık-
           lığı  bu  yapıda  yoktur.  Bu  sistem  yerine
           medrese avlusu, cami harimi ile ilişkilen-
           dirilerek caminin aydınlık feneri açıklığı
           gibi  yönlendirilmiştir.  Böylece  Anadolu
           Selçuklu camilerinde görülen avlu-harim
           bağlantısı da sağlanmıştır. Nitekim med-
           rese avlusunun güneyde daha büyük bir
           alanı kaplayan cami ile birleşmesi; bitişi-
           ğinde cami bulunan bir medreseden çok,
           avlusu medrese şeklinde düzenlenmiş bir   Taç kapıdan detay
           cami  külliye  görünümünü  vermektedir.   pozisyonlar  bulunmaktadır.  Mukarnaslı
           Camide medrese avlusunun neden cami   kavsara, birbiri üzerine binen yüzeysel iki
           avlusu olarak değerlendirildiği veya med-  teğet kemer içine alınmıştır. Mermer ü-
           resenin  cami  ile  neden  ilişkilendirildiği   zerine kabartma olarak yazılmış iki satır-
           konusunda kesin bir şey söylemek müm-  lık  Arapça  kitabesi  de  bu  kemerin  üst
           kün değildir. Ancak cami ve medrese av-  kısmında yer alır. Kemerle taç kapı köşe-
           lularının  homojen  yapılması,  külliyenin   lerinde kalan üçgen boşluklara rozet mo-
           inşa  edildiği  bölgedeki  arsa  durumu  ile   tifi yerleştirilmiştir. Altıgen ve mukarnas-
           yakından ilgilidir.                 lı mihrabiyeler kemer hattıyla birleşerek
                                               ince bir bordür çizgisinin sınırladığı dik-
           Medrese                             dörtgen  bir  çerçeve  içerisine  alınmıştır.
           Cami hariminin kuzeyinde ve camiye bi-  Mihrabiyelerin üzerinde Selçuklu sülüsü
           tişik olarak yapılan medrese, alan olarak   ile beyaz mermer üzerine yazılmış Tevbe
           camiye göre daha küçük ölçeklidir. Med-  Suresi’nden bir ayet vardır. Taç kapının
           rese açık avlulu, iki eyvanlı ve üç taraftan   giriş kapısı basık kemerlidir ve yanların-
           revaklarla çevrilidir. Doğuda giriş eyvanı,   da  kapı  içine  doğru  uzanan  mukarnas
           batıda  ana  eyvan,  kuzeyde  ise  öğrenci   konsol şeridine sahiptir.
           hücrelerine sahiptir.               Basık kemerli açıklıktan girilen medrese-
           Medrese taç kapısı cami taç kapısına gö-  nin  giriş  eyvanı,  camiye  bitişik  olarak
           re ölçü bakımından biraz daha küçüktür.   medrese avlusunun güneydoğu köşesin-
           Taç  kapı  avlu  ekseninde  olmayıp  biraz   de yer almaktadır. Giriş eyvanı sivri to-
           yana  kaydırılmıştır.  Taç  kapı,  yapının   nozla  örtülmüş,  eyvanın  revağa  açılan
           bünyesinden ayrı bir unsurmuş gibi vur-  kemeri ise üç adet kalın profille oluştu-
           gulanmış  ve  hatta  yüksekliği  beden  du-  rulmuştur.  Eyvanın  güneyinde  bulunan
           varlarından  da  yukarıda  tutulmuştur.   kapıdan,  cami  bünyesinde  yer  alan  bir
           Dikdörtgen  biçimli  taç  kapının  yüzeyi   mekâna girilmektedir.
           bordürlere ayrılmış, köşelerde ise profilli   Medresenin günümüzde caminin bir bö-
           sütuncelere yer verilmiştir. Hem bordür-  lümü olarak kullanılması sebebiyle, oriji-
           lerde hem de sütuncelerde yüzeysel ka-  nalinde bulunmamakla birlikte, avlu or-
           bartma olarak genellikle geometrik mo-  tasına  son  senelerde  bir  şadırvan  yapıl-
           tifler  kullanılmaktadır.  Bazı  bölümlerde   mıştır. Avlu, camiye bitişik bölümü hariç
           ise, sütunce başlıkları gibi bitkisel kom-  üç yönden kare ayaklara oturan sivri ke-
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23