Page 27 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 27

[978] 18 / HAC                     KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                    Kebir*’de ders veren Hocazade Mehmed   hallesi*’nde bulunan fırın, Boyahane Soka-
                                    Efendi’nin  derslerine  devam  etti.  Hoca-  ğı’nda oturan Hacı Torun Efendi’nin zev-
                                    zade  Mehmed  Efendi’nin  vefatı  üzerine   cesi Necibe Hanım üstüne kayıtlıdır. Bu-
                                    ilim  halkasını  yönetme  görevi  Torun   radan hareketle, Necibe Hanım adında bir
                                    Efendi’ye verildi. Ders başına geçmesiyle   eşi olduğunu öğreniyoruz.
                                    talebe sayısı yükseldi ve Kayseri’nin “ma-  Ölümünden  üç  gün  önce  “Hatm-i
                                    halli olarak ünlü” bir âlimi oldu. 30 sene   Hâcegân”  (Nakşî  erkânına  uygun  tertip
                                    kadar bu görevi sürdürdü. Divrikli Emin   edilmiş zikir cemiyeti) istemiş olması, ö-
                                    Fazıl  Efendi,  Hacı  Hafız  Efendi*,  Hisar-  lümün ayak seslerini hissettiğini gösterir.
                                    cıklı  Müftüler  Nail*  ve  Mesud  Efendi*,    Öldüğünde 88 yaşındaydı. Cenazesi, Hu-
                                    Enver  Efendi*,    Hacı  Mehmed  Efendi*,    nat Camii haziresine defnedildi.
                                    Hacı  Kasım  Efendi*,  İkizlerin  Hacı  Os-  Edirne  Müftüsü  Mehmed  Fevzi  Efendi
                                    man  Efendi,  Hacı  Salih  Nursaçan*  gibi   (Ö 1900) ölümüne bir şiirle tarih düşür-
                                    daha sonra Kayseri’de söz sahibi olmuş   müştür.  Bir  dönem  Kayseri  naibi  (kadı
                                    kişileri  yetiştirdi.  Yozgatlı  Çuhadarzade   vekili) olan Mehmed Fevzi Efendi ile ara-
                                    Hacı Mustafa Keşfi de icazetli öğrencile-  larının iyi olduğu anlaşılmaktadır. Mezar
                                    rinden biridir.                      taşı,  1938  yılında  Kayseri  Müzesi’ne  ta-
                                    Bunlardan  Emin  Fazıl  Efendi,  Hacı  To-  şınmıştır. Kitabesi, H. Aksakal*’ın mezar
                                    run Efendi’nin kızını aldığı için “Damad”   taşında da iktibas edilmiştir.
                                    adıyla meşhur oldu.                  Mezar taşında şunlar yazılıdır:
                                    1834 tarihinde “Bozatlıpaşa Mahallesi*’ne   İzâ kâle fi’l-hamsi el-müezzinü eşhed
                                    tabi  Paşa  cemaati  içinde,  Hacı  Torun   Fe-nahnü nücîbü fi’l-kubûri fe neşhed
                                    Efendi üzerine bir ev kayıtlıdır. Öte yan-  Defterim yâ Rab kara, lakin sakal ak,
                                    dan Hasinli Mahallesi* imamı olarak üze-                      rahmet et
                                    rine ev, bağ, tarla ve yoncalık” kaydı bu-  Müsrif isem de, bu nefse “kesmem ümid”
                                    lunmaktadır.                                                  rahmet et
                                    Torun Efendi de bir ara hac görevini ye-  Bu Hacı Torun Muhammed Salih’in rûy-i
                                    rine  getirmek  için  Hicaz’a  gitti.  Bu  gezi                hâkdedir
                                    sırasında  Şam,  Medine,  Mekke  gibi  bü-  Kemter-i hüddâm-ı din-i Ahmedîyem,
                                    yük  şehirleri  ve  âlimleri  gördü  ve  ufku                 rahmet et
                                    genişledi.  Dönüşte  Larende  (Karaman)   Hem ziyaret eyleyen ihvân-ı din içün rica
                                    Müftüsü  Hadimizade  Abdullah  Hasib   Fatiha ihsan idene eyle ihsan rahmet et.
                                    Efendi’yle görüşerek Nakşibendî Tarika-  23 fi Zilhicce, 1302- Kable ezani’l-
                                    tı’na bağlılığı gerçekleşti. Hac dönüşü yi-                     Cum’a.
                                    ne Cami-i Kebir*’de ders vermeye devam
                                    etti. Bundan sonra “Hacı Torun Efendi”   Anlamı:
                                    olarak anıldı. Ahmed Nazîf Efendi*, onun   Beş vaktin ezanında dediğinde müezzin,
                                    hakkında “halkın ve okumuşların gözün-  eşhedü,
                                    de zamanın İmam-ı Azam’ı gibiydi” de-  Kabirden biz de cevab veririz ona, neşhe-
                                    miştir. Tarikat olarak da Nakşibendî’dir.    dü.
                                    1856  senesinde,  Hacı  Torun  Efendi’nin   Ya Rab! Defterim kara fakat sakalım ak,
                                    gayretleriyle  Cami-i  Kebir*  önemli  bir   rahmet et
                                    tamir geçirmiştir. 70 yaşlarına geldiğinde   Günahkâr  isem  de  rahmetinden  ümit
                                    derslerini  azaltarak  Beyzavi  ve  Buhari   kesmem
                                    dışında ders vermedi. Kalan zamanını i-  Hacı Torun Muhammed Salih Efendi’nin
                                    badetle değerlendirdi. Son yıllarında has-  yüzü topraktadır
                                    talıklarla uğraştıysa da şikâyetçi olmadı.  Muhammed’in dininin en küçük hizmet-
                                    1872 tarihli Kayseri Vergi Defteri kayıtları-  çisiyim, rahmet et
                                    na göre Hacı Torun Efendi, Hürrem Ça-  Ziyaretime gelen kardeşlerimden ricam
                                    vuş Mahallesi*, Köse Danişmend Bölgesi,   bana fatiha okusunlar, sen de onlara rah-
                                    Hoca Sokağı’nda oturmuştur. Kapan Ma-  met et.
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32