Page 31 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3

[982] 22 / HAC KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

lık Bakanlığının onayı ile fizik tedavi öğrenmek için Trablusgarb’a kadar git-
merkezine dönüştürüldü (2006). miştir. Orada, Dağıstanlı Şeyh Hüsamed-
YAYIN KURULU din Efendi’den Nakşibendî Tarikatı’nın;
İstanbul’daki Kelami Dergâhı şeyhi Esad
HACI ZEKERİYYA EFENDİ Erbilî’den de Kadirî Tarikatı’nın erkânını
Müderris (Nevşehir/Avanos, ? – 1870) öğrendi. Ayrıca o, ilim ve ahlak sahibi,
Kayseri’de yetişti ve yaşadı. Kendisi Hacı sevimli, heybetli ve vaazlarında sözleri
Zekeriya Medresesi’nin banisi ve haliyle etkili bir şahıstı.
ilk müderrisiydi. Bu medrese, (o günkü Hacı Zühdü Efendi 1915 kışında Kayseri’-
adıyla) Dörtdükkân önünde (Düvenö- ye döndü ve burada Daru’l Hilafe’de ha-
nü*), Adem Çilsal* Konağı’nın yerinde dis, tefsir ve fıkıh dersleri okuttu. Kilimlia-
idi. Medreseler kapatılıncaya kadar hiz- ğazade Hasan Okutan* ve Mehmed Ali
met veren bu medreseden yüzlerce öğ- Satoğlu* kaydı geçen öğrencilerindendir.
renci mezun oldu. Hafız Ağazade Hacı Başkâtibzade Ragıb (Güven*) Bey de İs-
Derviş Efendi (Ö 1906) de 1860 tarihin- tanbul’da öğrencisi oldu. Hacı Zühdü
de kendisinden icazet alan öğrencilerden Efendi, “gazi-şehid” olmanın üstünlüğü-
biridir. Hacı Zekeriya Efendi, kurduğu nün tartışıldığı ilmî bir sohbette şahadetin
medresenin 45 yıl boyunca müderrisliği- üstünlüğünü savunurken, Hacı Kasım
ni yaptı. Efendi ise gaziliğin üstünlüğünü savundu.
Ahmed Remzi Efendi*, mezarının tamiri Hacı Zühdü Efendi’nin şapkalı fotoğrafın-
sırasında yazdığı bir şiirde: dan, şapka devrimini sorun etmediği veya
Neşr-i ilm etmiş idi Kayseri’de nice uyum gösterdiği kanısına varılabilir. O,
zaman memur maaşı olmayan âlimlere bağlanan
İftihâr-ı ulemâdır Zekeriyyâ Hâce diye- “Mustehıkkin-i İlmiye” tertibinden maaş
rek, övgüde bulunmaktadır. Bu şiir, ölü- almaktaydı. Kâbe’ye giderek hacı oldu.
münde n 15 yıl sonra yazıldığına göre Mezarı, Seyyid Burhaneddin Mezarlığı-
(1885), ölüm yılı 1870 olmalıdır. nın güneydoğu köşesinde, kardeşi Mus-
Kurduğu bu medrese dışında bilinen ya- tafa Efendi ile birliktedir. Vefatında Ab-
zılı bir eseri yoktur. dullah Develioğlu Kayseri müftüsüydü.
Kaynakça: Güven, Kayseri’de Mecmualar, s. Cenazesi çok kalabalıktı; bu, onun âlim
61, 80; Mazıoğlu, ARAŞ, s. 220; A. Nazif, kişiliğini ve halk tarafından çok sevilen
Meşâhir (Diriöz’ler), s. 102 biri olduğunu gösterir. Develioğlu, Hacı
MUSTAFA IŞIK
Zühdü Hoca’nın vaiz olması nedeniyle,
HACI ZÜHDÜ EFENDİ (SAYRAM) zamanın Diyanet İşleri Başkanı Şerafettin
Âlim, müderris, vaiz (Kayseri, 1860 – Yaltkaya’ya (Ö 1947) bir ta’ziyetnâme
Kayseri, 1945). Deliklitaş Mahallesi’nde göndermiştir.
doğdu. “Lülecizade”lerden olup baba adı Halen Kocasinan’a bağlı Mevlana Ma-
Hüseyin, anne adı Emine’dir. Mahalle hallesi’nde, adına, “Hacı Zühdü Efendi
mektebinde okuduktan sonra medrese Sokağı” bulunmaktadır.
tahsilini Damad Emin Efendi*, Hacı Ka- Vaizler “sözlü kültür”ü önemsediklerin-
sım Efendi* (Kızıklı) ve Hacı Hafız* (Kü- den dolayı bilinen bir eseri yoktur.
çük Hafız) Efendilerin yanında yaptı. Nü- Kaynakça: Develioğlu, Bİ, s. 205-206; Koçer,
füs kayıtlarından, 1910 yılında kaydını Ulemâ, s. 72-73, 84, 123; A. Emin Güven,
Camikebir Mahallesi’ne naklettiği anla- Başkâtibzade Ragıb Beyin Hatıraları, (Yaşam
Öyküm), Ankara 2003, s. 65-66; Kayseri Bü-
Hacı Zühdü Efendi (Sayram) şılmaktadır. Soyadı kanunundan sonra yükşehir Belediyesi Numarataj Defteri; Melik-
“Sayram” soyadını aldı. Hacı Torun Efen- gazi İlçe Nüfus Müdürlüğü kayıtları.
di’nin* kızını aldığı için meşhur olan Da- MUSTAFA IŞIK
mad Emin Efendi’nin damadı oldu. Kar-
deşi Hacı Mustafa Efendi’nin de (Ö 1932) HACIİVAZ MAHALLESİ
Yahyalı’da müderris olması, ailenin ilim- Cami-i Kebir* ile kalenin kapılarından
le olan ilgisini gösterir. Kendisi de ilim olan Boyacı Kapısı arasında yer alan ma-