Page 393 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 393

[1344] 384 / KAD                   KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                    tı. Maiyetinde bulunan Akkoyunlu Kara-  varını  yoğunu  harcardı.  Âlimlere  karşı
                                    yülük  Osman  araya  girerek  Müeyyed’in   yakınlık gösterir ve onlarla sohbetten bü-
                                    affını  rica  etti.  Burhaneddin  de,  canına   yük  bir  zevk  duyardı.  Yanına  gelenlere
                                    dokunmayacağına  dair  söz  verdiyse  de,   saygılı  davranırdı.  Bütün  halkına  karşı
                                    sonra  sözünde  durmayarak  Şeyh     adalet ve şevkât gösterirdi. Aynı zaman-
                                    Müeyyed’i öldürdü. Bundan dolayı Kara-  da,  kendisinden  şüphelendiklerini  de  a-
                                    yülük  Osman  ile  Sultan  Burhaneddin’in   nında yok eden zalim ve gaddar bir miza-
                                    araları  açıldı  ve  1396  Ekiminde  Osman   ca  sahipti.  Ayrıca  O,  Türkiye  tarihinde,
                                    Bey  Burhaneddin’in  yanından  ayrıldı.   hükümdar ailesinden olmadığı hâlde, din
                                    Sultan  Burhaneddin  Ahmed,  Şeyh    ve  ilim  adamlığından  gelerek  adına  bir
                                    Müeyyed’i öldürdükten sonra Kayseri va-  devlet kuran ilk “Âlim Hacı Sultan” ola-
                                    liliğini oğlu Alâeddin Ali*’ye  (Zeynelabi-  rak bilinir.
                                    din) verdi ve Şeyh Müeyyed’i isyana teşvik   Kaynakça: Esterâbâdî, Bezm ; Ahmed Tevhid,
                                                                                              2
                                    eden  Karamanlı  topraklarını  işgal  etti.    “Kadı Burhaneddin Ahmed”, TOEM V, VI; İna-
                                    Kendisinden  yüz  çeviren  Karayülük   yetullah Efendi, Eretna ve Kadı Burhaneddin
                                    Osman’ı  takip  ederken,  Karabel’de  gafil   Tarihçesi  veya  Kayseri  /  Eratna  Tarihi,
                                                                         Süleymaniye-Murat Molla/Lala İsmail Ktp. Nu:
                                    bulunarak esir düştü. Karayülük Osman   744/7. Yay: Kemal Göde, “İnayetullah Efendi ve
                                    Bey,  önce  esiri  Sultan  Burhaneddin   Risâlesi”, XI. Türk Tarih Kongresi Bildirileri,
                                    Ahmed’i aradaki eski hukuka binaen ser-  Ankara  1994,  s.  939-955.  ve  277-279;  H.  Ed-
                                    best bırakmak istediyse de sonra şehrini   hem, Kayseriyye; H. Edhem, Kayseri  (Göde);
                                    elinden  aldığı  için  kin  duyan  eski  Tokat   Kemal Göde, Halil Edhem (Eldem) ve Kayseri
                                    hâkimi Şeyh Necib’in teşviki ile künyesi   Şehri, Kayseri 2011; Halil Edhem, “Sivas Sultanı
                                                                         Kadı Burhaneddin Namına Kayseri’de Bir Kita-
                                    “Ebu’l-Abbas” olan ve “Ebû’l Feth”lâkabı   be”,  TOEM,  III/16  (1328);  Kadı  Burhaneddin
                                    verilerek  Sultan  Burhaneddin  Ahmed’i   Divanı, İstanbul 1944; Mirza Bala, “Kadı Burha-
                                    henüz 54 yaşında iken 1398’de Sivas şeh-  neddin”, İA., VI/46-49; İ. Hakkı Uzunçarşılı, Si-
                                    rinde  halkın  gözü  önünde  “eden  bulur”   vas  Şehri, İstanbul 1928; İ. Hakkı Uzunçarşılı,
                                    dercesine feci bir şekilde öldürdü. Sonu   “Eretna-  Kadı  Burhaneddin”,  Belleten  126
                                                                         (1968) “Eretna” s. 161-189 ve “Kadı Burhaned-
                                    çok acı biten Kadı Burhaneddin Ahmed’in   din”  s.  191-245;  İ.  Hakkı  Uzunçarşılı,  Anadolu
                                    cenazesi  Sivas’ta  defnedildi.  Türbesinin   Beylikleri,  Ankara  1969;  Yücel,  KBAD;  Ali
                                    Sivas şehrinde Kayseri kapısı mevkiinde   Sevim-Yaşar  Yücel,  Türkiye  Tarihi,  Ankara
                                    olduğu söylenir.                     1989; Kemal Göde, Eratnalılar  (1327-1381),
                                    Tarihî  kişiliği:    Burhaneddin  Ahmed,   Ankara 1994; Kemal Göde, “Kayseri Kadı Bağ-
                                                                         larının Tarihi Önemi”, XII. Türk Tarih Kongre-
                                    şahsında  Türk-İslam-İran  ananelerini   si Bildirileri, ayrı basım, Ankara 1999, s.605-
                                    meczeden bir insan tipi olarak karşımıza   608.
                                    çıkar. Daimi olarak asker kıyafetiyle ha-                   KEMAL GÖDE
                                    rekete hazır bir hâlde gezmeyi itiyat edi-
                                    nen  Kadı  Burhaneddin  Ahmed,  ilimde,   Edebî Kişiliği
                                    siyasette,  devlet  idaresinde  eşine  ender   Kadı Burhaneddin, hükümdarlık, şairlik
                                    rastlanan büyük şahsiyetlerdendir. Kendi   ve  âlimlik  gibi  üç  değerli  vasfı  hakkıyla
                                    adına  yazılan  Bezm  u  Rezm  müellifine   temsil  eden,  edebiyatımızın  ve  tarihimi-
                                    göre  O  âlim,  âdil,  vakar  sahibi,  cesur,   zin  renkli  simalarından  biridir.  Hayatı,
                                    keskin zekâlı, yorgunluğa, sıcağa, susuz-  mücadeleci  şahsiyeti  ve  on  dördüncü
                                    luğa  ve  açlığa  dayanıklı,  akıllı,  sırasında   yüzyılda  kaleme  aldığı  benzersiz  şiirleri
                                    sert  konuşur,  kimseden  çekinmez,  fakat   ile orijinalliği herkes tarafından kabul e-
                                    aynı zamanda zevk ve sefaya düşkün, şa-  dilmiş büyük bir sanatkârdır.
                                    rap ve saz meclislerinden pek haz ederdi.   İslam  kültürü  ve  Arap-Fars  edebiyatıyla
                                    İyi kalpli, hoş meşrep ve ulemaya yakın,   birlikte  kendisinden  önceki  Türk  şiirini
                                    bağışlayıcı, iyiliksever, üç lisan bilen, şair,   de çok iyi incelemiş ve Batı Türkçesinin
                                    sporu ve askerliği seven, neşeli ve hassas   müşterek edebî dili ile güçlü şiir örnekle-
                                    bir  adamdı.  Allah  yolunda  mücadeleye   ri  vermiştir.  Estetik  değer  gözetilerek
                                    bizzat atılır, bu uğurda yorulmak bilmez,   meydana  getirilen  bu  şiirler,  ifade  ve
   388   389   390   391   392   393   394   395   396   397   398