Page 393 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 393
[1344] 384 / KAD KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
tı. Maiyetinde bulunan Akkoyunlu Kara- varını yoğunu harcardı. Âlimlere karşı
yülük Osman araya girerek Müeyyed’in yakınlık gösterir ve onlarla sohbetten bü-
affını rica etti. Burhaneddin de, canına yük bir zevk duyardı. Yanına gelenlere
dokunmayacağına dair söz verdiyse de, saygılı davranırdı. Bütün halkına karşı
sonra sözünde durmayarak Şeyh adalet ve şevkât gösterirdi. Aynı zaman-
Müeyyed’i öldürdü. Bundan dolayı Kara- da, kendisinden şüphelendiklerini de a-
yülük Osman ile Sultan Burhaneddin’in nında yok eden zalim ve gaddar bir miza-
araları açıldı ve 1396 Ekiminde Osman ca sahipti. Ayrıca O, Türkiye tarihinde,
Bey Burhaneddin’in yanından ayrıldı. hükümdar ailesinden olmadığı hâlde, din
Sultan Burhaneddin Ahmed, Şeyh ve ilim adamlığından gelerek adına bir
Müeyyed’i öldürdükten sonra Kayseri va- devlet kuran ilk “Âlim Hacı Sultan” ola-
liliğini oğlu Alâeddin Ali*’ye (Zeynelabi- rak bilinir.
din) verdi ve Şeyh Müeyyed’i isyana teşvik Kaynakça: Esterâbâdî, Bezm ; Ahmed Tevhid,
2
eden Karamanlı topraklarını işgal etti. “Kadı Burhaneddin Ahmed”, TOEM V, VI; İna-
Kendisinden yüz çeviren Karayülük yetullah Efendi, Eretna ve Kadı Burhaneddin
Osman’ı takip ederken, Karabel’de gafil Tarihçesi veya Kayseri / Eratna Tarihi,
Süleymaniye-Murat Molla/Lala İsmail Ktp. Nu:
bulunarak esir düştü. Karayülük Osman 744/7. Yay: Kemal Göde, “İnayetullah Efendi ve
Bey, önce esiri Sultan Burhaneddin Risâlesi”, XI. Türk Tarih Kongresi Bildirileri,
Ahmed’i aradaki eski hukuka binaen ser- Ankara 1994, s. 939-955. ve 277-279; H. Ed-
best bırakmak istediyse de sonra şehrini hem, Kayseriyye; H. Edhem, Kayseri (Göde);
elinden aldığı için kin duyan eski Tokat Kemal Göde, Halil Edhem (Eldem) ve Kayseri
hâkimi Şeyh Necib’in teşviki ile künyesi Şehri, Kayseri 2011; Halil Edhem, “Sivas Sultanı
Kadı Burhaneddin Namına Kayseri’de Bir Kita-
“Ebu’l-Abbas” olan ve “Ebû’l Feth”lâkabı be”, TOEM, III/16 (1328); Kadı Burhaneddin
verilerek Sultan Burhaneddin Ahmed’i Divanı, İstanbul 1944; Mirza Bala, “Kadı Burha-
henüz 54 yaşında iken 1398’de Sivas şeh- neddin”, İA., VI/46-49; İ. Hakkı Uzunçarşılı, Si-
rinde halkın gözü önünde “eden bulur” vas Şehri, İstanbul 1928; İ. Hakkı Uzunçarşılı,
dercesine feci bir şekilde öldürdü. Sonu “Eretna- Kadı Burhaneddin”, Belleten 126
(1968) “Eretna” s. 161-189 ve “Kadı Burhaned-
çok acı biten Kadı Burhaneddin Ahmed’in din” s. 191-245; İ. Hakkı Uzunçarşılı, Anadolu
cenazesi Sivas’ta defnedildi. Türbesinin Beylikleri, Ankara 1969; Yücel, KBAD; Ali
Sivas şehrinde Kayseri kapısı mevkiinde Sevim-Yaşar Yücel, Türkiye Tarihi, Ankara
olduğu söylenir. 1989; Kemal Göde, Eratnalılar (1327-1381),
Tarihî kişiliği: Burhaneddin Ahmed, Ankara 1994; Kemal Göde, “Kayseri Kadı Bağ-
larının Tarihi Önemi”, XII. Türk Tarih Kongre-
şahsında Türk-İslam-İran ananelerini si Bildirileri, ayrı basım, Ankara 1999, s.605-
meczeden bir insan tipi olarak karşımıza 608.
çıkar. Daimi olarak asker kıyafetiyle ha- KEMAL GÖDE
rekete hazır bir hâlde gezmeyi itiyat edi-
nen Kadı Burhaneddin Ahmed, ilimde, Edebî Kişiliği
siyasette, devlet idaresinde eşine ender Kadı Burhaneddin, hükümdarlık, şairlik
rastlanan büyük şahsiyetlerdendir. Kendi ve âlimlik gibi üç değerli vasfı hakkıyla
adına yazılan Bezm u Rezm müellifine temsil eden, edebiyatımızın ve tarihimi-
göre O âlim, âdil, vakar sahibi, cesur, zin renkli simalarından biridir. Hayatı,
keskin zekâlı, yorgunluğa, sıcağa, susuz- mücadeleci şahsiyeti ve on dördüncü
luğa ve açlığa dayanıklı, akıllı, sırasında yüzyılda kaleme aldığı benzersiz şiirleri
sert konuşur, kimseden çekinmez, fakat ile orijinalliği herkes tarafından kabul e-
aynı zamanda zevk ve sefaya düşkün, şa- dilmiş büyük bir sanatkârdır.
rap ve saz meclislerinden pek haz ederdi. İslam kültürü ve Arap-Fars edebiyatıyla
İyi kalpli, hoş meşrep ve ulemaya yakın, birlikte kendisinden önceki Türk şiirini
bağışlayıcı, iyiliksever, üç lisan bilen, şair, de çok iyi incelemiş ve Batı Türkçesinin
sporu ve askerliği seven, neşeli ve hassas müşterek edebî dili ile güçlü şiir örnekle-
bir adamdı. Allah yolunda mücadeleye ri vermiştir. Estetik değer gözetilerek
bizzat atılır, bu uğurda yorulmak bilmez, meydana getirilen bu şiirler, ifade ve