Page 395 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 395
[1346] 386 / KAD KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
3 beyit, 20 rubaî ve 116 tuyug vardır. Bu Tuyug Örneği
nüsha ilk olarak tıpkıbasım hâlinde TDK Görmedüm sen tek latîf nâzük civân
tarafından (Kadı Burhaneddin Divânı I Tapuna olsun fedâ cân u cihân
Tıpkı Basım) daha sonra da transkripsi- Katrece lutfun bize irer bolsa
yonlu metin olarak Muharrem Ergin ta- Kudretün ola katımda bin umân
rafından yeni yazıya çevrilmiştir. (Kadı
Burhaneddin Divânı, İstanbul 1980).
Ayrıca Bakü’de Eljar Seferli, Kadı Bur- Kaynakça: A. Vahab, Akbaş, “Kadı Burhaned-
din”, Berceste dergisi, Yıl 5, S. 54 Aralık 2006;
haneddin Divânı, Bakü 1988) de neşre- Ali Alpa(r)slan, Kadı Burhaneddin Divanından
dilen Divân üzerine Hanefi Yontar tahlilî Seçmeler, Ankara: KB Yay. 1977; Dilek Batis-
bir çalışma yapmıştır. Ali Alparslan da lam, “Kadı Burhaneddin Divanı’nda ‘Dedim-
Divân’dan seçtiği bazı şiirleri yayımla- Dedi’ Kalıbının Kullanımı Üzerine”, Berceste
mıştır. (Kadı Burhaneddin Divânından dergisi, Yıl 5, S. 54 Aralık 2006; Muharrem Er-
gin, Kadı Burhaneddin Divanı, İÜEF Yay. İs-
Seçmeler, Ankara 1977). Klasik divân tanbul 1980; E. J. Wilkinson Gibb, Osmanlı Şi-
tertibine göre tanzim edilmeyen divânda, ir Tarihi I-II, (çev. Ali Çavuşoğlu), Ankara: Ak-
önce gazeller sonra rubaîler ve tuyuglar çağ Yay. (1999); Kadı Burhaneddin, Kadı Bur-
sıralanmıştır. Gazellerin klasik divân ter- haneddin Divanı I [Tıpkı Basım], Alaaddin
tibinde olduğu gibi elifba sırasına göre Kral Basımevi. İstanbul 1943; Atabey Kılıç, “Ka-
tertip edilmediği de dikkat çekmektedir. dı Burhaneddin’in Bir Gazelinden Hareketle”,
Berceste dergisi, Yıl 5, S. 54 Aralık 2006; Vasfi
Şair şiirlerinde mahlas kullanmamıştır. Mahir Kocatürk, Büyük Türk Edebiyatı Tarihi,
İksirü’s-saâdât fî Esrâri’l İbadât, Kadı Başlangıçtan Bugüne Kadar Türk Edebiyatı-
Burhaneddin’in 50 yaşında yazdığı bu e- nın Tarihi, Edebiyat Yayınevi, Ankara 1970; Ah-
seri “Vücut, İcat ve Hikmet” adıyla üç bö- med Atillâ Şentürk, Ahmet Kartal, Üniversiteler
lümden oluşan Arapça olarak kaleme alı- İçin Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Dergâh Yay. İs-
nan ilmî bir çalışmadır. tanbul 2004; Emine Yeniterzi, “Kadı Burhaned-
din Divanında Dinî Benzetmeler”, Berceste
Tercîhü’t-Tavzih, Arapça yazılmış bu dergisi, Yıl 5, S. 54, Aralık 2006.
eserinde İslam Hukuku’yla ilgili konulara ATABEY KILIÇ
yer verilmiştir.
KADI CELÂLEDDİN HABİB
Gazel Örneği
İlk Kayseri kadısı, Kadı Burhaneddin
Ölmüş tenüme ışkı anun ruh degül mi Ahmed*’in büyük atalarından
Gamzesiyle dil dahi mecrûh degül mi (Kastamonu,?-Kayseri, Haziran 1277).
Türk asıllı olup, Oğuzların Salur boyun-
Işk ile kuşandı gönlüm yoluna anun dandır. Asıl yurtları olan Harezm’den a-
Işk ile kahılan kapu meftûh degül mi ilesi Kastamonu’ya göçtü ve Celâleddin
Habib bu şehirde doğdu. Babası Meh-
Kirpügi ne kıldugını sen sanma muammâ med b. Resul b. Sevinç’tir. Çocukluk ve
Gönülde anun yâresi meşrûh degül mi gençlik yılları ilim öğrenmekle geçti. Kı-
sa bir süre içinde büyük bir ilerleme
Bin yılda eger Nuh yaşadıysa bin yaş gösterdi. Derin bilgisi ve edebî kişiliği i-
Ol yaş bana bir lahzada memnûh le yaşıtlarını geride bıraktı. İyi bir tahsil
degül mi ve terbiye gören Celâleddin Habib, za-
manın ilimlerini öğrendi. Yolu
Maşûk ile âşık bir olur ışk oduyla Kastamonu’ya düşen Selçuklu devlet a-
Mâdih dahı pes hem yine memdûh damlarından Kadı Cemaleddin Hotanî*
degül mi ile tanıştı ve sohbet etti. Kadı Hotanî’den
Rubâî Örneği ilgi, sevgi, ikram ve iltifat gördü. Sonra
Şâd olur isem vaslun ile gam ola mı güzelliği, namusu ve terbiyesi ile tanı-
Ben irmez isem nesne size kem ola mı nan, kızını ona nikâhladı. Kadı Hüsa-
Sad pâre mecrûh ider idüm cigeri meddin* bu evlilikten doğdu. Bundan
Lalün ile bilsem ana merhem ola mı sonra kayınpederi Kadı Hotanî tarafın-