Page 310 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KÜL / 301 [1743]

“Külekçizade”dir. İlk tahsilini mahalle
mektebinde yaptı. Daha sonra Melikgazi
Medresesinde tahsil gördü. Ayrıca hıfzını
tamamlayıp hafız oldu. Müftü Hacı Enver
Efendi, Kızıklızade Hacı Kasım Efendi ve
Mürid Ali Efendilerden ders aldı. Sarf-
nahiv (Arapça dilbilgisi), mantık ve kelam
ilimlerini Hacı Derviş Efendi’den okudu.
Mezuniyet sonrası müderris olup çeşitli
medreselerde sarf, nahiv, mantık, kelam,
meanî, feraiz dersleri okuttu. Miyaszâde
Mehmet Nuh (Naci) Efendi (Ö. 1945)
kendisinden Tahirağa Mahallesi’ndeki
Tasmakıran Mescidi’nde ders okumuş-
tur. Öteki öğrencileri, Kilimli Ağazade
Hasan Efendi (Ö. 1947), Hacı Hüseyin
Aksakal (Ö. 1952), Hacı Salih Nursaçan
(Ö. 1962), Hacı Ahmed (Kirazoğlu) Efen-
di (Ö. 1967), Ahmed (Divriklio) Efendi Kültepe, Kaniş Krallığı’nın merkezi olup aynı zamanda Anadolu’daki Asur
(Ö. 1967) olarak geçmektedir. Ticaret Kolonileri sisteminin başşehridir.
Hoca Hasan Medresesinin son müderris- ye-Mezopotamya arasında parlak bir
lerindendir. Medrese hocalığı yanında ticaret ve sanat merkezi olmuştur.
30-35 yıla yakın Kayseri camilerinde Kültepe, dünya müzelerine ve eski eser
vaaz etmiştir. Ramazanlarda vaaz ve irşat pazarlarına dağılan ve “Kapadokya tab-
için yakın çevredeki ilçeler dışında Hay- letleri” olarak bilinen çivi yazılı belgele-
mana kazasına da gitmiştir. “Bir abdestle rin ilk kez ortaya çıktığı 1871 yılından beri
iki vakit namaz kılmadığı, affedici” oldu- bilinmektedir.
ğu söylenir. Bir dönem Hicaz’a giderek
hacı olmuştur. “Eller buğday biz saman/ Kültepe’deki ilk sistemli kazılar 1948
yılında Türk Tarih Kurumu adına Prof.
Eller yahşi biz yaman” sözünü çok tekrar Dr. Tahsin Özgüç* (Ö. 2005) başkanlı-
ederdi. Kabri, kaldırılmış olan İyiler
Mezarlığı’ndaydı.
Kaynakça: A. Nazif, Mir’ât (Palamutoğlu), s.
43; Güven, Kayseri’de Mecmualar, s. LVI; Kültepe’de bulunmuş su
mermerinden yapılmış idol
Koçer, Ulemâ, s. 76; Satoğlu, Ansiklopedi, s.
285; Aksakal, Hacı Hüseyin, Keşkül, (sadeleşti-
renler: M. Çuhadar ve arkadaşları), Ankara
2012, s. 586-587.
MUSTAFA IŞIK

KÜLTEPE: KANIŞ-KARUM
Eski adı Kaniş veya Neşa olan Kültepe,
Kapadokya Krallığı’nın merkezi Kaise-
ria’nın (bugünkü Kayseri) 6 km kuzeydo-
ğusundadır. Sivas’tan gelen doğu-batı ve
Malatya’dan geçen güneydoğu-batı ve
güneyden kuzeye ulaşan tarihî ve doğal
anayolların birleştiği noktadadır. MÖ III.
bin yılın sonlarından itibaren bölgede
hüküm sürmüş Kaniş Krallığı’nın merke-
zi olup aynı zamanda Anadolu’daki Asur
Ticaret Kolonileri* sisteminin başşehri- Kültepe’de sayıları az olmak-
la beraber edebî, tarihî okul
dir. Kültepe, MÖ III. binin sonlarında ve Kültepe’nin anıtsal binalarla donatıldığı eksersiz belgeleri ve büyü
II. bin yılın ilk çeyreğinde Anadolu-Suri- görülür. metinleri de keşfedilmiştir.