Page 312 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KÜL / 303 [1745]

(3) tarafından temsil edilen Hellenistik
Dönem ve iki yapı katının (2-1) temsil
edildiği Roma Dönemi*’dir. Hellenistik
ve Roma Dönemlerinde inşa edilen kent
surları, Asur Ticaret Kolonisi Dönemi
yapılarının hemen üzerinde yer alır.
Höyük, Geç Roma Dönemi’nde terk
edilmiştir.

2. Aşağı Şehir ve Kaniş Karumu
Tepeyi Asurluların “Karum” yani liman
dediği aşağı şehir çevirmektedir. Mevcut
bilgilere göre Tepe ile beraber çapı en
azından 2,5 kilometreye erişmektedir.
MÖ III. binin sonuna doğru kurulmuş
olan Karum’da sonuncusu iki safhalı
olan dört yerleşim katı vardır (I a-b, II, III,
IV).
Bu alanda gerçekleştirilen kazılarda,
Akadcanın eski Asur lehçesi ile yazılmış
23.500’e yakın çivi yazılı tablet bulun-
muştur. Tabletlerin çoğunluğu ticari
anlaşmalar, özel mektuplar, mahkeme
kararları, evlenme-boşanma, evlat edin-
me, miras ve esir ticareti gibi konuları Bu evlerde kullanılan malzeme ve yapı tekniği geleneksel Anadolu tarzındadır
içermektedir. Ayrıca sayıları az olmakla (F. Kulakoğlu Arşivi).
beraber edebî, tarihî metinler, okul ekser- Yazılı belgeler bize, Karum’un kent sur-
siz belgeleri ve büyü metinleri de keşfedil- ları ardında korunaklı bir şehir olduğunu
miştir. Keşfedilen bu yazılı belgeler Ana- bildirmektedir. Karum II. kat şehri, mey-
dolu tarihini başlatmıştır. Ayrıca bu belge- danlar ve sokaklarla ayrılan mahalleler-
ler, Anadolu-Mezopotamya-Kuzey Suriye den oluşmaktadır. Ana caddeler ve kaldı-
arasında kurulan geniş boyutlu ilk uluslar- rımlar genellikle taş döşelidir. Arabaların
arası ilişkileri de aydınlatmaktadır. rahatça geçebileceği genişlikte caddeler-
Aşağı Şehir’de devam eden kazılarda tes- de atık su için drenaj kanalları bulun-
pit edilen en eski yerleşim IV. kattır. IV. maktadır. Mahalleler, birbirine çok yakın
kat ve bunun üzerindeki III. kat yerleşim- inşa edilmiş yan yana ve sırt sırta binalar- Kültepe’ye özgü, çizme
lerinde yazılı belge bulunamamıştır. Bu dan oluşmaktadır. Asurlu tüccarlar yerel şeklinde kült kap ve
en eski yapı katları, Asurlu tüccarların halkla birlikte bu mahallelerde otururdu. çoğunlukla geometrik
şekillerle bezenmişlerdir.
ticaret için geldiği ve yerleştiği II. katın Bu evlerde kullanılan malzeme ve yapı
altındadır. Başlangıcı MÖ 1950’ye tarih- tekniği geleneksel Anadolu tarzındadır.
lenebilen ve yaklaşık 100 yıl kadar süren Bazı tüccar evleri içindekilerle birlikte
bu erken Koloni Çağı yerleşimi, MÖ tamamen açığa çıkarılmıştır. Bu binalar-
1836’da Asur Kralı Naram-Sin Dönemi’- da arşiv odalarındaki tabletler ya ahşap
nde büyük bir yangınla tahrip edilmiş raflarda ya da çömleklerde veya ahşap
ancak birkaç yıl içinde yeniden iskân sandıklarda saklanmış veya hasırlara
edilmiştir. I b katı olarak adlandırılan sarılarak istiflenmiştir.
yeni yerleşim, yüz yıldan fazla ayakta Karumda tüm yapı katlarında ölüler,
kalmış ve sonunda MÖ 1719 dolaylarında evlerin zemininde ya taş sanduka mezar-
buradaki yerleşim de sona ermiştir. Aşağı lara veya küplere ya da doğrudan toprağa
Şehir’deki son yerleşim katı olan I a gömülmüştür. Ölüler silahları veya kişi-
Dönemi'nde Kaniş çöküştedir ve bir sel ziynet eşyalarıyla, öbür dünyadaki
kuşak kadar kısa bir zaman sonra tama- ihtiyaçları için seramik çanak-çömlekle
men terk edilir. ya da metal kaplarla uğurlanmış hatta