Page 384 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 384
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ MEL / 375 [1815]
Melik Adil Ebu Bekir’in kızı, uğur ve karşısında, aradan geçen Kayseri-Sivas-
bereketlerin kaynağı, melikeler melikesi, Malatya-Maraş yolunun kuzeyinde bulu-
dünya ve ahiretin hatunu, üstün hasletle- nan tümülüs benzeri bir toprak tepenin
rin sahibi, zamanın Zübeyde’si, dünyada yerinde bir kümbet daha olduğu, bu
kadınların efendisi, İslam ve Müslüman- sebeple buraya Çifte Kümbet adı verildi-
ların yüz akı, din ve dünyanın koruyucu- ği ihtimal dâhilindedir. Burada son
su, takva sahibi, güzel ahlaklı saadetli zamanlarda elektronik cihazlarla yapılan
Melikenindir. Allah onların kabirlerini gözlemlerde, tepenin içinde bir kümbe-
nurlu, ruhlarını ve kokularını güzel eyle- tin alt katı veya temeli görülmüştür.
sin. Burasının yapılmasını muhterem kız- Durumun açıklığa kavuşması için burada
ları- Allah onları emellerine ulaştırsın ve ilmî bir kazının yapılması gerekmektedir.
hâllerini güzel eylesin –altı yüz kırk beş Yine bu türbede, devrin kümbetlerinden
(1247) senesinde emretti.” yazılıdır. farklı olarak mimarının ismi de yazılıdır.
Kitabede Melikenin adı yazılı değildir. Ancak isim tam olarak okunamamıştır.
Ancak onun kastedildiği, yazılmış olan İsmin kabul edilebilecek şekilde okun-
babasının adından anlaşılmaktadır ve ması hâlinde Selçuklu bir mimar daha
kitabede çok üstün vasıflarla anılmakta- ortaya çıkacaktır.
dır. Türbenin yapılış tarihine göre küm- Adiliye Hatun’un öldürülen erkek çocuk-
bet Melike Adiliye’nin öldürülmesinden larının akıbeti ve mezarları hakkında hiç-
on bir yıl sonra, kendisini öldürten II. bir bilgiye sahip değiliz. Acaba şimdi
Keyhüsrev’in oğlu II. İzzeddin Keykâ- burada yıkılmış olan ve Çifte Kümbet’e
vus’un saltanatının ilk yılında yapılmıştır. ismini veren diğer kümbet bu çocukların
Herhâlde yukarıda belirtildiği gibi ya ve aynı zamanda Çifte Kümbet’i yaptıran
talihsiz hanımın cesedi 11 yıl Ankara’da kız kardeşlerinin mi idi? Bu durum tespit
bekletilmek zorunda kalınmış veya cese- edilememiştir.
di hemen getirilerek şehrin çok dışına, Kaynakça İbn Bîbî, el-Evamir, C. I, s. 309-315,
bugünkü yerine, sade bir mezar yapılıp C. II, s. 26-28; Halil Edhem (Eldem), Kayseri
konmuş, bilahare kızları, çekindikleri Şehri, hzl. Kemal Göde, Kayseri Büyükşehir
Keyhüsrev’in vefatı üzerine şehrin dışına Belediyesi Yayınları No. 84, Kayseri 2011, s.
bu türbeyi yaptırabilmişlerdir. Yine II. 69-71; Turan, SZT, s. 349-411; Albert Louis Gab-
riel, Kayseri Türk Anıtları, çev. A. Akif Tütenk,
Keyhüsrev’in ölümünden sonra yapılan, Hzl. Faruk Yaman, Kayseri 2008, s. 142, 143;
Melike Adiliye’nin kuması, Alâeddin Orhan Cezmi Tuncer, Anadolu Kümbetleri,
Keykubad’ın ilk hanımı Mahperi Hunat Ankara 1986, C. I, s. 151-155.
Hatun’un Kayseri’deki mezartaşı kitabe- MEHMET ÇAYIRDAĞ
sinde de Hunat Hatun benzer üstün vasıf-
larla anılmıştır. MELİKE HATUN bk. HATİCE (MISIR)
Kümbet klasik Selçuklu türbeleri tarzın- HATUN
da iki katlı, sekizgen gövdeli ve mahruti
külahlıdır. Ebatları mükemmeldir. MELİKGAZİ BELEDİYESİ
Kuzeyden girilen alt katı cesetlik, batıdan Kayseri Belediyesi 1989’da büyükşehir
bir taş merdivenle girilen üst katı mezar belediyesi statüsüne geçince şehir,
taşının bulunduğu ziyaretgâhtır. Üst kata Osman Kavuncu Bulvarı ve Sivas Bulvarı
çıkan merdivenler yıkıldığı gibi, mermer- boyunca mülki bakımdan ikiye ayrıldı.
den lahit tarzında olması gereken mezar Güneyde kalan bölümde Melikgazi ilçesi
taşı da kaybolmuştur. Türbenin vakıflar- kuruldu. Belediye adını Melik Mehmed
ca yapılan son onarımında, yıkılıp yok Gazi*’den almıştır.
olan külahı yenilenirken estetik ölçülere Mahalli seçimlerin yapıldığı 26 Mart
göre hatalı olarak kısa inşa edilmiştir. 1989 tarihinden hemen sonra ise Melik-
Kümbetin gövdesine göre külah daha gazi Belediyesi fiilen kurulmuş ve çalış-
yüksek olmalı idi. malara başlamıştır. Anbar ve Konaklar
Adiliye Hatun’un türbesinin Çifte Küm- (Germir*) köylerinin tüzel kişiliği kaldırı-
bet ismini neden aldığı konusunda çeşitli larak Melikgazi Belediyesine mahalle
görüşler ileri sürülmektedir. Kümbetin olarak bağlanmıştır.