Page 381 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 381

[1812] 372 / MEL                   KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                                                         sebe  ve  maaş-ı  muharrer  (yazılı  maaş)
                                                                         kaydına gitmiştir.
                                                                         Bu  yüzyılın  ortalarında  Melik  Mehmed
                                                                         Gazi  Medresesi’nin  tedris  ve  tevliyet
                                                                         cihetlerine  beratla  mutasarrıfları  olarak
                                                                         es-Seyyid  Mehmed  Salih,  es-Seyyid
                                                                         Osman,  Yakub,  Ahmed,  Mehmed  Nuri,
                                                                         İsmail Hilmi ve Osman adları geçmekte-
                                                                         dir.  1276  mali  yılı  için  vakfın  Germir,
                                                                         Talas,  Derevenk,  Tavlusun,  İstefene,
                                                                         Kumarlı,  İsbile  ve  Argıncık  köylerinden
                                                                         ve  buralara  tabi  mezralardan  olmak
                                                                         üzere  9  kalemde  toplamda  3622  kuruş
                                                                         ve 10 para geliri bulunmaktaydı.
                                                                         Kaynakça:  Mehmet  Çayırdağ,  “Kayseri’de
                                                                         Zamanımıza  Kadar  Gelememiş  Olan  Bazı
         Melik  Mehmed Gazi Türbesi-2013                                 Mühim Tarihî Binalar”, IX. Türk Tarih Kongre-
                                                                         si,  C.  II,  Ankara  1988,  s.  717-721;  Yasemin
                                    Melik Mehmed Gazi Medresesi Vakfı    Demircan, Tahrir ve Evkaf Defterleri’ne Göre
                                    Danişmend oğlu Ahmed Gazi tarafından   Kayseri Vakıfları, Kayseri 1992; Süryani Miha-
                                                                         el,  Chroniques,  (çev.  Chabot),  C.  I-III,  Paris
                                    Sivas  merkez  olmak  üzere  Anadolu’da   1905; Özen Tok, XIX. Yüzyıl Ortalarında Kay-
                                    kurulan Danişmendli Devleti’nin üçüncü   seri Vakıflarının Arazi Gelirleri, Çizgi Kitabe-
                                    hükümdarı Melik Mehmed Gazi tarafın-  vi: 544, Konya 2015, s. 152-153.
                                    dan  yaptırılmıştır.  Ulu  Cami  (Cami-i                 OSMAN ERAVŞAR
                                    Kebir)  külliyesine  dâhil  olup  caminin
                                    güneyinde  bulunmakta  idi.  Yeri  hâlen   MELİKE ADİLİYE HATUN
                                    yeşil  alandır.  Medrese  hücrelerinden   Türkiye  (Anadolu)  Selçuklu  Devleti’nin
                                    birisi  olan  türbe  kısmı  caminin  kıble   büyük  sultanı  I.  Alâeddin  Keykubad*’ın
                                    duvarına  bitişik  olarak  mevcut  bulun-  zevcelerinden birisidir.
                                    maktadır.  Bu türbe, medrese yıkıldıktan   Alâeddin  Keykubad,  tahta  çıktığı  1221
                                    sonra  belediye  tarafından  bugünkü   yılında Alanya’yı (Alâiye) fethetti ve bura-
                                    hâliyle  tamir  ettirilmiş  ve  içerisine  taş   nın Bizanslı valisinin kızı Hunat (Mahpe-
                                    sanduka  ilave  edilmiştir.  1500-1520   ri) Hatun*’la evlendi. 1226 yılında Eyyubi-
                                    tarihleri arasında bu medreseye Germir   ler  üzerine  Güney  Doğu  Anadolu’ya
                                    ve Merenk köylerinden toplamda 6886   yapılan seferde zaferler kazanıp Eyyubi-
                                    akçelik gelir vakfedilmiştir.        ler  ve  Artukluların  birçok  şehrini  fethe-
                                    Ahmed Nazif, medresenin bir hayli alim   dip esirler alarak yazlık merkez Kayseri’-
                                    ve  fazilet  sahibi  kimselerin  yetiştiği  bir   ye döndü. Keykubad bu başarılarına rağ-
                                    yer  olduğunu  ve  kayıtlı  olarak  bir  hayli   men Asya’da ortaya çıkan Moğol ve Har-
                                    vakıf gelirleri bulunduğunun rivayet dil-  zem  tehlikesine  karşı  Eyyubilerle  ve
                                    diğini  ancak  Vakıflar  idaresince  3206   Artuklularla  yeniden  dostluk  kurmak
                                    kuruş aşar-ı mevkufe bedeli ve türbenin   gerektiğini  düşündü.  Bu  nedenle  aldığı
                                    de 324 kuruşluk türbedarlık görevi oldu-  esirleri  serbest  bıraktırdı  ve  akrabalık
                                    ğunu belirtmektedir.                 kurmak  için  Şam-Eyyubi  Hükümdarı
                                    Melik  Mehmed  Gazi  Medresesi’nin   Melik  Eşref’in  kızkardeşi  (eski  Mısır
                                    müderris  ve  tevliyet  cihetlerine  tahsis   Eyyubi  Sultanı  el-Âdil’in  kızı)  Melike
                                    edilen  vakfın  21  Cemaziyelevvel  1271  (9   Adiliye ile evlenmek istedi. Emirlerinden
                                    Şubat 1855) tarihli 1269 ve 1270 mali yıl-  Şemseddin  Altun  Aba’yı  dünür  olmak
                                    larına ait muhasebesine göre aşar bede-  üzere çok zengin hediyelerle Şam’a gön-
                                    linden  2161  kuruş  ve  cehriden  (açıktan)   derdi.  Selçuklu  Emiri,  Şam’a  gelince
                                    1340  kuruş  olmak  üzere  geliri  3501   başta büyükleri Melik Eşref olmak üzere
                                    kuruştur. Bu gelirden 100 kuruşun tevli-  diğer bütün Eyyubi melikleri onu karşıla-
                                    yet (mütevillilik) hissesinin harc-ı muha-  dılar.  Emir  Şemseddin  onlara  Sultan’ın
   376   377   378   379   380   381   382   383   384   385   386