Page 175 - Kayseri İmari Ve Mekansal Gelişimi

Kayseri’nin İmarı ve Mekânsal Gelişimi 175

arasından ise bir sokak geçer. Bilindiği üzere Türk şehrinde ticari doku, eğer mev-
cutsa bedesten çevresinde gelişme gösterir. Bedestenin etrafı kuzeyden, Kapalı
Çarşı’nın bölümlerinden biri olan Terziler Çarşısı, güneyden Vezir Han’ı, doğu-
dan ise yine Kapalı Çarşı’nın bir bölümü olan Sipahi Pazarı, batıdan ise yenilen-
miş olan Hilmi Paşa Mescidi ve sıralı dükkânlarla çevrilmiştir. Dükkânların ya-
pıya sonradan ilave edildiği, girişin üzerindeki pencerenin yarısının dükkânların
çatısı ile kapatılmasından anlaşılmaktadır.
Bedesten, kitabesine göre 2. Bayezid zamanında Abdulhay oğlu Emir Musta-
fa tarafından inşa ettirilmiştir. Kayseri Sancak Beyi olan Mustafa Bey, 903/1497
tarihli vakfiyesine göre, bu bedesten dışında Kapalı Çarşı’da da 35 dükkân inşa
ettirmiştir. 60

Bedesten, plan şeması açısından ilginç bir eser olarak görülür. Esas bö-
lüm, dokuz kubbeyle örtülmüş, burası kuzey ve güney yönden dikdörtgen planlı
mekânlarla boydan boya kanatlandırılmıştır. Bu kanatlar esas bölüm ile birer kapı
vasıtası ile irtibatlandırılmıştır.
Tamamen kesme taş ile inşa edilen yapının kare planlı esas mekânına dört
yönde yer alan birer kapıdan girilir. Yalnız bunlardan kuzey ve güneydekiler, bu
yönlerde yer alan ve kanat olarak adlandırılan bölümlerle irtibatlıdır. Diğer iki
kapıdan birisi Kapalı Çarşı’nın bir bölümü olan Sipahi Pazarı’na, batıdaki ise
Kapan Hanı ile Bedesten arasında bulunan Ulu Sokağa çıkmaktadır.
Kasnaksız olarak yapılan merkezi kubbe kesme taş örgülü kemerler üzerine
oturtulmuştur.

Yapının üzeri kubbeler dışında günümüzde demirli mozaik ile kaplanmış,
kubbeler ise iç kısımlardakinden daha büyük ölçekli olan kesme taş ile örülmüş-
tür. 61
Yapı tamir edilerek bir süre mezbahane olarak kullanılmış, esas mekân ayrı-
ca 1976 yılında onarım görmüş ve içerisine ahşap bölümler ilave edilerek halıcı-
lar yerleştirilmiştir
Çarşı İş Merkezi

Kayseri’de Çarşı İş Merkezi olarak isimlendirilen alan; İnönü Bulvarı, Park
Caddesi, Yoğunburç caddesi ve Seyyid Burhanettin Caddeleri’nin çevirdiği alan-
dır. Camii Kebir, Kiçikapı ve Cumhuriyet Mahallelerini içine alır. İş merkezinin
toplam alanı 268.000 m ’dir. Bu alanın içerisinde bulundurduğu Kapalı Çarşı, iç
2
kale, Cami Kebir, Vezir Hanı ve Bedesten gibi tarihi doku minha edilecek olursa,

60 M. İnbaşı, XVI. Yüzyıl Başlarında Kayseri, Kayseri-1992.
61 Doç. Dr. Ali Baş, Kayseri Ticaret Yapıları Üzerine Bir Araştırma, Kayseri-1996.