Page 171 - Kayseri İmari Ve Mekansal Gelişimi

Kayseri’nin İmarı ve Mekânsal Gelişimi 171

Kayseri’nin eski fotoğraflarında Kapalı Çarşı’nın, meydanda, iç kale sınır-
larına kadar uzandığı, üzerinin beşik tonozla örtülü olduğu ve geniş bir sahayı
kapladığı görülmektedir. Eser 1987 – 1991 yılları arasında bu günkü şekliyle Ba-
yındırlık Bakanlığı tarafından yeniden restore edilmiştir. Bu çalışma sırasında
sokaklar korunmakla birlikte, dükkânların yapımında projeye sadık kalınmadığı
görülmektedir.
Çarşı genelde kuzey- güney ve doğu- batı yönünde birbirlerine paralel ve
aynı zamanda dik olarak düzenlenen sokaklardan oluşur. Güneyde Vezir Hanı
girişi yanından, iki ayrı kapı ile iki ayrı sokağa girilir. Bu sokakların yönü kuzey
doğu – güney batı doğrultusundadır. Birbirine paralel olarak devam eden bu iki
sokak kuzey batı – güney doğu yönünde uzanan ana sokaklardan, güneydeki ilk
sokak olan Bezciler Çarşısı’na ulaşır. Hacı Efendi Çarşısı, Bezciler Çarşısı’nda
çok az bir kırılma yaparak Börekçiler Çarşısı olarak devam etmektedir. Urgancı-
lar Çarsısı ise daha fazla kırılarak kuzey yönde devam eden Hacı Hanifi Çarşısı
ile birleşir. Bezciler Çarşısı’ndan kuzey yöne doğru devam eden iki çarşı daha
bulunur. Bunlar Gazezler Çarşısı ile Sipahi Pazarı Çarşılarıdır.

Kapalı Çarşı’nın kuzey tarafında ise Bezciler Çarşısı’na paralel olarak uza-
nan tali çarşılar vardır.

Bunlar sırası ile Terziler Çarşısı, Damgacılar Çarşısı, Kürkçüler Çarşısı,
Debbağlar (Tabaklar) Çarşılarıdır. Bu çarşılardan sonra gelen Katrancılar Çarşısı
ise Bezciler Çarşısı gibi yapıyı boydan boya kat eder. Katrancılar Çarşısı’ndan ise
yine kuzeye doğru sözünü ettiğimiz ana çarşılar dışında (Sipahi Pazarı, Gazezler
ve Hacı Hanifi) Eskiciler Çarşısı gibi tali çarşılar da bulunur.

Tamamen kesme taş ile inşa edilen Kapalı Çarşı da, üst örtü dışarıdan beton
şap ile kaplanmıştır. Yalnız Urgancılar ve Hacı Efendi Çarşıları’nın tonozları dı-
şarıdan kesme taş kaplamadır. 55
Kayseri Kapalı Çarşısı’nda bulunan dükkânların bugün 1/3’ü kadarı boştur.
Her geçen gün ticari aktivitesinden biraz daha kaybeden ve değişen ticaret şe-
killerine uyum sağlamakta zorlanan Kapalı Çarşı’nın Kayseri ticari dokusunun
fiziki olarak merkezinde yer almaya devam etse bile bu konumunu korumakta
zorlandığı açıktır.
Ancak Kayseri’nin bir turizm kenti olması ve Kayseri Kapalı Çarşısı’nın da
İstanbul Kapalı Çarşısı gibi turizme yönelik bir hüviyet kazanması halinde ticari
etkinliğini koruması söz konusu olabilecektir.
2008 yılında Kapalı Çarşı’nın zemin döşemeleri, ısıtma ve aydınlatması ko-
nularında Büyükşehir Belediyesince yapılan çalışmalarda çarşının geleceği ile
ilgili iyimser düşünmeye yeterli gözükmemektedir.
55 Doç. Dr. Ali Baş, Kayseri Ticaret Yapıları Üzerine Bir Araştırma, Kayseri-1996.