Page 295 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

296 / CAM KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

Ka le’nin yak la ş›k 300 m ka dar ba t› s›n da lan d› r› lan ya p› bu lun mak tay d›. Med re se -
ve ‹ç Ka le’nin iki gi ri şin den bi ri si olan den gü nü mü ze, sa de ce ca mi nin k›b le
gü ney de ki As lan l› Ka p›’ya (Der va ze-i cep he si ne bi ti şik ola rak ya p›l m›ş tür be si
Zer rin) ula şan yol üze rin de dir. Ca mi-i kal m›ş t›r. Tür be de y› k›m ça l›ş ma la r› s› -
Ke bir 1134-1143 y›l la r› ara s›n da Kay se ri’yi ra s›n da tah rip ol muş, du var la r› da ha son -
dev le ti ne baş kent ya pan Da niş mend li le - ra la r› düz gün kes me taş lar la örü le rek ye -
rin üçün cü hü küm da r› Me lik Meh med ni den in şa edil miş tir.
Ga zi* ta ra f›n dan yap t› r›l m›ş t›r. Ke sin ya - Ulu Ca mi’de ana ya p› mal ze me si ola rak
p› l›ş ta ri hi bi lin me mek le be ra ber, ku zey yo nu tüf ta ş› kul la n›l m›ş t›r. Ha rim de ise
cep he de, ka p› n›n sol üst kö şe sin de bu lu - ya k›n da ki bir Bi zans ki li se sin den ge ti ril -
nan ka l›n sü lüs ya z› l› ki ta be si ne gö re ca - di ği be lir ti len sü tun ve baş l›k la r› bu lun -
mi, H 602 (M 1205-6) y› l›n da Sel çuk lu mak ta d›r.
Hü küm da r› I. G› yâ sed din Key hüs rev* za - Ca mi nin pla n› ve cep he dü zen le me si, ta -
ma n›n da ona r›l m›ş t›r. De rin le me si ne yö - mir ler le bo zul muş ol ma s› na kar ş›n, Ana -
ne len plan ti pin de in şa edi len ca mi, bu do lu Sel çuk lu mi ma ri sin de Ulu Ca mi ge -
plan ti pi nin Ana do lu’da ki en es ki ör ne ği - le ne ği nin en iyi bi çim de uy gu lan d› ğ› ör -
ni teş kil eder. nek ler den bi ri si dir. Ana hat la r›y la uzun -
Bu gün ca mi nin et ra f›, Os man l› Dö ne - la ma s› na bir ya p› gö rü nü mün de olan
min de ti ca ret ala n› ola rak kul la n›l ma s› plan, or ta da kü çük bir av lu ve mih rap
ne de niy le ti ca ret ya p› la r›y la çev ri li dir. önü kub be siy le ta mam lan mak ta d›r. Ca -
Ku ze yin de, H 1136 (M 1727) y› l›n da II I. mi ye do ğu, ba t› ve ku zey cep he le ri nin or -
Ah med za ma n›n da dev rin meş hur Sad ra - ta s›n da bu lu nan bi rer ka p› dan gi ril mek -
za m› Nev şe hir li Da mat ‹b ra him Pa şa ta - te dir. Ya p› n›n in şa edil di ği ala n›n fark l›
ra f›n dan yap t› r› lan Ve zir Ha n›* bu lun - kot lar da ol ma s› se be biy le do ğu ve ba t› gi -
mak ta d›r. Ku zey do ğu cep he sin de, Ulu riş le ri bir bir le rin den fark l› ola rak ta sar -
Ca mi ile Ve zir Ha n› ara s›n da dar bir ge - lan m›ş t›r.
çit yer al mak ta d›r. Ca mi nin gü ney do ğu Do ğu cep he de kü tüp ha ney le cep he or -
cep he si ne, XIX. yüz y›l da ya p›l m›ş Ra şit ta s›n da bu lu nan ka p› ya ka dar olan k› -
Efen di Kü tüp ha ne si* bi tiş ti ril miş tir. Ön - s›m da, içe ri de ki her bir sah na aç› lan dik -
ce le ri kü tüp ha ne ye ca mi nin için de bu lu - dört gen form lu ba s›k ke mer li üç pen ce -
nan bir ka p› dan ge çi le rek gi ril mek tey di. re, ku zey cep he nin or ta s›n da ise ba s›k
Kü tüp ha ne nin do ğu sun da ise Mah ke me ke mer li bir ka p› bu lun mak ta d›r. Ka p› -
Ha n› ola rak ad lan d› r› lan bir ya p› da ha n›n iki ya n›n da yi ne ba s›k ke mer li bi rer
bu lu nu yor du. Ulu Ca mi’nin gü ney cep - pen ce re yer al›r. Söz ko nu su ka p›, siv ri
he si ne bi ti şik olan ve ca miy le ay n› dö ne - ke mer li bir niş içi ne al›n m›ş t›r. Siv ri ke -
me ta rih le nen yi ne Da niş mend li Dö ne - me rin içe ri sin de bi ri si bü yük di ğe ri kü -
mi ne* ait Me lik ga zi Med re se si ola rak ad - çük iki mer mer ki ta be bu lun mak ta d›r.
Bu ki ta be ler Os man l› Dö ne mi ne ait
olup H 1135 (M 1722) y› l›n da Kay se ri’de
mey da na ge len dep rem so nu cun da tah -

Cami-i Kebir eski mihrabı (TTK) Cami-i Kebir mihrabı ve minberi