Page 326 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 326
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ COĞ / 327
yak la ş›k 106 km ala na sa hip tir. Sa r› oğ - yer yer I. Za man ta ba ka la r› yer tut mak ta -
2
lan Ova s› ise de niz se vi ye sin den or ta la - d›r. ‹l’in ku zey bö lü mün de ki tor tul ve
ma 1146 m yük sek te dir ve 50 km ye ya - vol ka nik II I. Za man (Neo jen) ara zi si al -
2
k›n yü z öl çü mü var d›r. Bu iki ova, bir bi - t›n da me ta mor fik ve kris ta lin küt le ler bu -
rin den yas s› bi çim li ve yük sek li ği 1300- lu nur. P› nar ba ş› ve Sa r›z il çe le ri çev re sin -
1350 m olan te pe ler ve dal ga l› bir ara ziy - de ki dağ la r›n ya p› s›n da I, II ve II I. Za ma -
le ay r›l m›ş t›r. n›n küt le le ri yer tut muş tur.
Söz ko nu su düz lük ler, Kay se ri Ova s› çö - Bu es ki ara zi nin üze rin de Bün yan ve
kün tü ala n›n dan Şar k›ş la’ya doğ ru uza - Tuz la Gö lü çev re le rin den do ğu ya, Si vas
nan tek to nik çö kün tü ku şa ğ›n da ki kü çük ‹li ara zi si ne doğ ru, II I. Za ma na ait oli go-
ova lar di zi si nin iki si ni oluş tur mak ta d›r. mio sen jips li se ri ad›y la an› lan ka l›n ta -
Pa las Ova s› ka pa l› bir ça nak du ru mun da ba ka lar bi çi min de al ç› ta ş› ya y›l m›ş t›r.
olup, üze rin de Tuz la Gö lü ad l› bir göl yer Do ğu da ki Uzun yay la ge niş öl çü de II I.
al›r. Sa r› oğ lan Ova s›’n›n su la r› ise bir bo - Za man kat man la r›n dan oluş muş bir
ğaz dan ge çe rek K› z› l›r mak’a dö kü lür. alan d›r.
‹l top rak la r› n›n ba t› bö lü mü, or ta da Er ci -
De rin Va di ler ve Bo ğaz lar yes Da ğ› ol mak üze re, ka l›n vol ka nik ör -
Ya r› s› dağ l›k, bir k›s m› da yük sek pla to lar tü ler le kap l› d›r. Bu ara zi, çe şit li tür den
hâ lin de ki Kay se ri ‹li ara zi sin de yer yer lav lar ve tüf ler le ör tü lü dür. Er ci yes II I.
de rin va di ler ve bo ğaz lar var d›r. Bun la r›n Je olo jik Za man son la r› ve IV. Za man da
baş l› ca s› K› z› l›r mak Va di si’dir. De rin ve (Neo jen - Ku ar ter ner) du rup du rup yan -
çok ye rin de dar olan bu va di, Sul tan Se - m›ş; kül, muh te lif vol ka nik taş lar ve lav
ki si gü ne yin den Ob ruk Kö yü ön le ri ne püs kürt müş, ta rih çağ la r›n da da bu can l› -
ka dar bir bo ğaz bi çi min de uza n›r. Ya - l› ğ› ara s› ra be lir miş bü yük, ge niş çev re li
maç la r› çok yer de dik olan ve ya p› s› kris - bir vol kan d›r. Vol ka n›n ç› kar d› ğ› mad de -
ta lin kal ker ler den olu şan yar ma va di bö - ler bu iç böl ge de bin ler ce met re yük sek -
lü mü, 40 km ka dar bir uzun luk ta d›r. Ta - lik te böy le bir da ğ›n oluş ma s› n› sağ la m›ş -
ba n› yer yer öy le da ra l›r ki, yol ge çi ril me - t›r. Mer ke zî bir ba ca dan ve da ha bir çok
si bu ra lar da güç le şir. Ob ruk Kö yü ku ze - ikin ci de re ce ba ca lar dan oluş muş bu lu -
yin de bi raz ge niş le dik ten son ra, Mol la - nan püs kür me ler so nu cu bu vol ka nik
ha c› ve Kuş çu köy le ri ke si min de yi ne bo - mad de le rin y› ğ›l ma la r›y la Ana do lu’nun
ğaz bi çi mi be li rir. en yük sek dağ la r›n dan bi ri mey da na gel -
Uzun yay la’dan do ğan Za man t› Ir ma - miş tir.
ğ›’n›n mey da na ge tir di ği va di, özel lik le Er ci yes Da ğ›’n›n ya k›n ve uzak çev re sin -
P› nar ba ş› ‹l çe si’n den baş la ya rak de rin de ki tek to nik çö kün tü ler le olu şan ve gü -
bir bo ğaz bi çi mi ni al›r. Ku zey do ğu-gü - nü müz de ki ova la r›n alan la r› n› oluş tu ran
ney ba t› doğ rul tu sun da uza nan Za man t› ge niş çu kur luk lar da, IV. Za man (Kua ter -
Va di si’nin ta ba n› S› ra dan Kö yü ya k›n la -
r›n da ge niş ler ve İl s› n›r la r› için de ki bi ti -
mi ne dek bu şe kil de sü rer.
Jeolojik yapı
Kay se ri ‹li ara zi sin de I. Je olo jik Za man -
dan (Pa le ozo ik) gü nü müz olu şum la r› na
dek çe şit li yaş ta kat man lar la ge niş vol ka -
nik alan lar ve yer ka bu ğu ha re ket le riy le
çök müş ya da yük sel miş çe şit li yö re ler
var d›r. ‹l’in gü ney bö lü mün de ki Yah ya l›
‹l çe si ile ‹l’in or ta bö lü mün de ki Bün yan
‹l çe si gü ne yin de ve bu nun do ğu sun da
H›n z›r Da ğ›’na ka dar uza nan ke sim ler de Bünyan İlçe Merkezindeki travertenler (M. Somuncu)