Page 418 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 418
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ DAN / 419
y›l lar da Kay se ri Şeh ri’nin Fi zi ki Gö rü nü mü ve bir bir ele ge çi re rek Ana do lu’nun en bü -
2
Ma hal le le rin Du ru mu”, KYTSB , s. 255. yük hü küm da r› ol du. O bun dan son ra,
MEHMET ‹NBAŞI fe tih le ri ne Trab zon Rum la r› na ait Ka ra -
de niz sa hi lin de, Ki lik ya Er me ni le ri üze -
DA NİŞ MEND Lİ LER rin de de vam et ti, Haç l› Pren si II. Bo he -
Ma laz girt Za fe ri’n den son ra Or ta Ana do - mond’u mağ lup ede rek ortadan kaldırdı.
lu’da Si vas, To kat, Amas ya ve Kay se ri ci - Da ha son ra Bi zans ‹m pa ra to ru’nun iş gal
va r›n da, Nik sar mer kez li ola rak dev let et ti ği Kas ta mo nu ve çev re si ni ge ri al d›.
ku ran bir ai le ve bu ai le nin dev let le ri ne Ha ya t› ga za lar için de ge çen bu bü yük
ve ri len isim. As l›n da Al pars lan’›n emîr le - hü küm dar 1134’te Ma lat ya’da, ken di si ni
rin den olan Me lik Da niş mend Gü müş te - teb rik için ge len Ab ba si Ha li fe si nin el çi -
kin Ah med Ga zi, Alpars lan ve oğ lu Me - le ri nin ge tir di ği he di ye le ri ala ma dan ve -
lik şah za ma n›n da Ana do lu’nun fet hiy le fat et ti. Ce se di tah nit edi le rek Kay se -
gö rev len di ri len ler den dir. Or ta Ana do - ri’nin P› nar ba ş› ‹l çe si Me lik ga zi Köyü’n -
lu’nun fet hi ön ce Ar tuk Ga zi’ye ve ril miş - de bu lu nan Za man t› Ka le si ete ğin de ki
se de, o da ha son ra do ğu ya al› na rak ye ri - Me lik Ga zi Tür be si’ne* nak le dil di. Da -
ne Da niş mend Ga zi gö rev len di ril di. Da - niş mend li le rin ilk pa ra s› onun za ma n›n -
niş mend Ga zi’nin ilk fe tih le ri, bu ai le nin da ba s›l d›.
fe tih le ri ne ait olan Da niş mend na me’de Emîr Ga zi’nin Meh med, Ya ğ› ba san, Ay -
des tan laş m›ş t›r. Ar tuk’un baş lat t› ğ› fe tih - nüd dev le ve Ya ğan isim li dört oğ lu bu lu -
le ri dev ra lan Da niş mend Ga zi Ye şi l›r - nu yor du. Ve li ahd olan bü yük Şeh za de
mak, K› z› l›r mak ve Kel kit çev re sin de fü - Meh med, Ma lat ya’da tah ta ç›k t›y sa da
tü ha t› n› iler let ti, I. K› l› çars lan za ma n›n da kar deş le ri sal ta nat da va s› na düş tük le rin -
ve Haç l› Se fer le ri es na s›n da Ma lat ya’y› den dev let par ça lan d›. Ya ğan ber ta raf
da ele ge çirdi. K› l› çars lan ile bir lik te Es - edil di fa kat Ay nüd dev le Ma lat ya, Ya ğ› ba -
ki şe hir-‹nö nü Mu ha re be si’nde ve 1101’de san da Si vas çev re sin de var l›k la r› n› sür -
Ana do lu’ya tek rar gi ren di ğer Haç l› or - dür dü ler. Me lik Meh med Ga zi* ise Kay -
du la r› na kar ş› ka za n› lan za fer ler de baş l› - se ri’yi ken di si ne mer kez ya p›p bu ra da
ca amil ler den bi ri ol du. Ma lat ya’da esir şeh rin ilk bü yük ma be di olan Ca mi-i Ke -
et ti ği An tak ya Haç l› Pren si Bo he mond’u bir (Ulu Ca mi)* ile med re se si ni yap t›r d›.
fid ye kar ş› l› ğ› ia de et me si, K› l› çars lan ile Ba ba s› gi bi ga za lar la sal ta na t› n› ge çi ren
ara s› n›n aç›l ma s› na se bep ol du ve 1104 Meh med Ga zi, Bi zans ‹m pa ra to ru, Ki lik -
y› l›n da K› l› çars lan’a mağ lup oldu, ay n› ya Er me ni le ri ve do ğu da ki Haç l› kont la -
y›l da ve fat et ti. Me za r› Nik sar’da ki tür be - r›y la mü ca de le ler de bu lu na rak on la r›
sin de dir. mağ lup et ti ve bir k› s›m top rak la r› n› fet -
Ye ri ne kar deş le ri ni ber ta raf eden oğ lu het ti. 1143’te Kay se ri’de ve fat eden Me lik
Emîr Ga zi*, me lik ol du. Emîr Ga zi, K› l› - Meh med Ga zi, Ca mi-i Ke bir önün de
çars lan ile iyi ge çin di, onun ölü mün den med re se si için de bu lu nan tür be si ne* def -
son ra oğ lu I. Me sud’un Kon ya’da Ana - ne dil di.
do lu Sel çuk lu tah t› na, kar deş le ri ne üs - Me lik Meh med’in Zün nun, ‹b ra him ve
tün ge le rek ç›k ma s› n› sağ la d›. Ar tuk lu
Be lek’le Trab zon Rum la r› ve Haç l› lar la
mü ca de le et ti, ba ba s› n›n ölü mü üze ri ne
el den ç›k m›ş bu lu nan Ma lat ya’y› ge ri al -
d›. Emîr Ga zi, Me sud’a kar ş›, mü ca de le -
ye gi ren ay n› za man da An ka ra ve ci va r› -
na sa hip bu lu nan kar de şi Arab’a kar ş›
da ma d› Me sud’u des tek le di. Emîr Ga zi,
onu uzak laş t› ra rak 1127’de Kay se ri ve
An ka ra’y› ül ke si ne kat t›. Böy le ce Ana -
do lu’nun or ta ve ku ze yin de ki vi la yet le ri Melik Gazi Türbesi (B. Akbaş)