Page 422 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 422

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹                               DÂR / 423


           bu lu nan çan ku le si y› k›l m›ş t›r. Do ğu cep -
           he si, ap sis ve yan ha cim le rin d› şa yan s› -
           t›l d› ğ›  eğ ri sel  du var lar la  bi çim len miş tir.
           Du var la r›n plan dan ge len d›ş bü key li ği ne
           kar ş›, ana ap si si yan lar dan ay› ran plas t›r -
           la r›n kü çük iç bü key eğ ri le ri Ba rok et ki ler
           ta ş›r.  Bu  cep he de  sa ça ğ›n,  ke nar lar dan
           d› şa doğ ru k›v r›l ma s› da Ba rok’un dal ga -
           l› yü zey le ri ni an›m sa t›r. ‹ki kat bo yun ca
           yük se len ve pa yan da lar la s› n›r la nan yan
           ha cim le rin  ara s›n da,  ge ri ye  çe ki le rek
           cep he ye  ha re ket  ka tan  al›n  du va r›  yer
           al›r.                              Yanartaş (Taksiarhis) Rum Manastır Kilisesi içi
           Ki li se, ge rek cep he ge rek se iç be ze me si
           aç› s›n dan Ba t› et ki le ri ta ş› mak la bir lik te,  DÂ R’ÜL-EYTAM bk. ÇOCUK ESİRGEME
           da ha  çok  ye rel  ge le ne ği  sür dü rü yor  gö -  KURUMU KAYSERİ ŞUBESİ
           rün mek te dir. Ya p› n›n özel lik le, taş be ze -
           me öğe le ri aç› s›n dan Ba t› l› üs lup la r› da -  DÂ RÜ’S-Sİ YÂ DE
           ha faz la ba r›n d›r d› ğ› söy le ne bi lir. De ko -  Dâ rü’s-Si yâ de,  bir  mem le ke te  se ya hat
           ra tif  öğe le rin  cep he de ki  ya l›n l› ğ› na  ve  eden  Se yit le rin  ve  Şe rif le rin  git tik le ri  şe -
           den ge li kul la n› m› na kar ş› l›k, içe ri de; di nî  hir ler de  ko nak la ya cak la r›  ve  yurt  edi ne -
           re sim le rin  ya n›n da  na if  bit ki sel  mo tif le -  cek le ri me kân lar ola rak da dü şü nüle bi lir.
           rin yü zey le ri süs le di ği çe liş ki li bir ka la ba -  “Dâr” Arap ça di şil bir ke li me olup bir kaç
           l›k gö ze çar par. Di nî re sim ve Yu nan ca  da ire yi içe ren bü yük ev, ko nak an la m›n -
           ya z› lar da ha çok ör tü ve ge çiş öğe le riy le  da d›r. Ke li me yer, me kân ve ma kam için
           ke mer al›n la r›n da yo ğun la ş›r. XIX. yüz y›l  de  kul la n› l›r d›.  Dâ rü’s-Si yâ de,  se yit lik
           kay nak la r›n da,  “Ol duk ça  iyi  ya p› lan  ve  mer ke zi de mek tir. Bu bir le şik ke li me nin
           de ğer li  kut sal  eş ya lar  ile  ruh ban  s› n› f›n  Os man l› ca  söz lük ler de  bu lun ma ma s›,
           giy si le ri  ve  di ğer  ba k›m lar dan  zen gin  her hal de  bu  me mu ri ye tin  Sel çuk lu lar da
           olan” ki li sede, du var re sim le ri nin ya n› s› -  ka im ol ma s›n dan d›r. Si ya det, Arap ça sey -
           ra, gü zel tab lo lar ve hey kel ler bu lun du ğu  yid’den  tü re me dir.  Se yit lik  ise  Hz.  Pey -
           be lirt miş,  özel lik le  temp lon  önün de ki  gam ber’in  te miz  so yu na  men su bi yet tir.
           ah şap hey kel le re dik kat çe kil miş tir.   Hz. Mu ham med’in to run la r›n dan Hz. Hü -
           Kay nak ça:  A.  Al bo ya c› yan,  Bad mo oti un  Hye  se yin’in nes lin den ge len le re Se yit, Hz. Ha -
           Ge sa ri a, Cai ro 1937, s. 801-803; A. Le vi dis, Y›l -  san’›n nes lin den ge len le re de Şe rif de nil -
           l›k 1905, Fe ner Rum Pat rik ha ne si Ya y› n›, ‹s tan -  miş tir.  Dâ rü’s-Si yâ de’nin,  ‹l han l› lar  ‹s la -
           bul 1905, s. 139; F. ‹l ter, “Kay se ri’de 19. Yüz y›l -
           dan  ‹ki  Ki li se:  Dar si yak  ve  Ev ke re”, Ana do lu  mi yet’i ka bul et tik ten son ra, Ga zan Mah -
           Ana to li a  (Fests chrift  Akur gal),  (1982),  S.  22,  s.  mud Han za ma n›n da (1295-1304) Na kîb-i
           353-370;  I.  Io an ni dis,  Ka isa rei a  Met ro po lit le ri  Nu ka ba-i Sâ dât ad›y la ih das edil di ve her
           ve Ma lu ma t› Mu te neb bi a, Der Saa det Alek san -  şe hir de bi rer dai re ku rul du. Os man l› Dev -
           dros No mis ma ti dis Mat baa s›, ‹s tan bul 1896, s.  rin de, Y›l d› r›m Ba ye z›d za ma n›n da ku ru -
           66; K. D. Kat si kas, 2002 Y› l›n da ki Ki şi sel Gö -  lan Na ki bü leş raf l› ğ›n Sel çuk lu Dö ne min -
           rüş me;  N.  S.  Ri zos, Ka pa do ki ka,  Ana to li  Mat -
           baa s›,  ‹s tan bul  1856;  Şey da  Aç›k göz  Gün gör,  de ki ör ne ği ol du ğu nu, Ehl-i Beyt’e men -
           Kay se ri ve Çev re sin de ki 19. Yüz y›l Ki li se le ri ve  sup olan la ra ‹s la mi yet’in her dev rin de pek
           Ko run ma la r› ‹çin Öne ri ler, (Ba s›l ma m›ş Dok to -  zi ya de  hür met  gös te ril di ği ni,  ken di le ri ne
           ra Te zi), ‹TÜ Fen Bi lim le ri Ens ti tü sü Res to ras  -  ait iş le re bak mak üze re iç le rin den bi ri nin
           yon Prog ra m›, ‹s tan bul 2007, s. 53; V. Cui net,  re is  ta yin  edil di ği ni,  Na ki bü leş raf  ad› n›
           La Tur qui e d’Asi e, Er nest Le ro ux Ya y› ne vi, Pa ris  alan bu rei sin, Pey gam ber ah fa d› n›n iş le -
           1892, s. 318-319; W. J. Ha mil ton,  Rei sen in Kle -  ri ne  bak t› ğ› n›,  ne sep le ri ni  kay det ti ği ni,
           ina si en, Pon tus und Ar me ni en, We is man nisc he
           Buch hand lung Ya y› ne vi, Le ip zig 1843, II. s. 255.  do ğum  ve  ölüm le ri ni  def te re  yaz d› ğ› n›,
                       ŞEYDA GÜNGÖR AÇIKGÖZ     on la r› adi sa nat la ra gir mek ten ve fe na du -
   417   418   419   420   421   422   423   424   425   426   427