Page 208 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ ERD / 199 [679]

Yusuf’un ikinci Rüyası, Mısır’a Kaçış, gü-
neyde alt şeridin doğusundan batıya doğ-
ru; Kudüs’e Giriş, Son Akşam yemeği (?),
batı duvarda Ayakların Yıkanışı (?), İsa
Pilatus Önünde, kuzeyde alt şeridin batı-
sından doğuya doğru; Yahuda’nın İhane-
ti, Çarmıh, Mezara İndiriliş, Boş Mezar
ve tonozun kuzeydoğu ucunda İsa’nın
Cehenneme İnişi-Anastasis sahnesi ile
son bulur. Sahnelerdeki bu hikâye edici
program Kapadokya’daki Arkaik döne-
me ait tek nefli kiliselerin tonozunda gö-
rülür. Küçük boyutlardaki tek nefli kilise-
lerde siklusun kısaltıldığı dikkat çeker.
Ayrıca Arkaik döneme ait tek nefli kilise-
lerin programında, bu yapıda olduğu gibi
İsa’nın yetişkinlik dönemine ait sahne sa-
yısı az olup çektikleri dönemine ait sah-
neler çoktur. Duvar resimleri ile birlikte
Erdemli Tek Nefli Kilise Teophany Sahnesi, kilise 10. yüzyıla tarihlenir.
melek figürü (N. Ç. Karakaya)
Aziz Nikolaos Kilisesi ve Kuzeydoğusundaki Şapel
Vadinin doğusunda yer alan kilise dü-
nefli arkaik kilise, vadinin kuzeybatı u- zensiz dikdörtgen planlı ve beşik tonoz-
cunda yer almaktadır. Doğu-batı doğrul- ludur. Doğuda merkezi içerde, at nalı bi-
tusunda tek nefli kilisenin batısında çiminde apsis yer alır. Güney duvarda iki
kuzey-güney doğrultusunda yaklaşık dik- açıklık, kuzey duvarda ise doğudaki kü-
dörtgen planlı bir narteks bulunur. Nar- çük batıdaki büyük olmak üzere dikdört-
teksin batı ve güney duvarları günümü- gen nişler bulunur. Ayrıca yapının kuzey,
ze kadar gelememiştir. Mekânın kuzey ve doğu ve güney duvarın bir bölümünü Erdemli Aziz Nikolaos Kilisesi
planı (çizim: H. Kozlu, M. Ç.
güneyinde, zeminde mezarlara rastlanır. çevreleyen seki vardır. Karakaya)
Beşik tonozla örtülü naosun kuzey ve gü- Bir gömü yapısı olan kilisenin duvar re-
ney duvarlarında, doğuda yuvarlak ke- simleri apsis, kuzey ve batı duvarlar ile
merli iki mezar nişi karşılıklıdır. Doğu- tonoz başlangıçlarının alt yüzeylerinde-
daki yarım yuvarlak apsis, naosa yuvarlak dir. Toplam 8 sahnenin kaynağı İncil,
bir kemerle bağlanır. Apsis duvarında ek- Tevrat, Apokriftir. Ayrıca 52 tüm ve büst
sende dikdörtgen, güneyinde ise yarım şeklinde tasvir edilmiş figürler vardır.
yuvarlak bir niş bulunur. Yapının duvar Apsiste Teophany ile birlikte tonozda
resimleri apsis ve tonozdadır. Duvarlar-
daki mezar nişlerinde Tevrat konulu
“Daniel Aslanlar Çukurunda” ve Apokrif
kaynaklı Koimesis (Meryem’in ölümü)
bulunur. Kilisenin tonozunun doğu ya-
rısında “İsa’nın Göğe Çıkış” sahnesi var-
dır. Tonozun batı yarısı ise ortada, içinde
büst şeklinde aziz figürlerinin bulunduğu
şeritle iki bölüme ayrılmıştır. Her iki bö-
lümde iki yatay şerit bulunur. Siklus gü-
neyde, üst şeridin doğusunda “Meryem’e
Müjde” ile başlayıp saat yönünde; Ziya-
ret, Su Deneyi, tonozun batı alınlığını da
içermek üzere; Doğum (?), tonozun ku- Erdemli Aziz Nikolaos Kilisesi’nin
kuzeydoğusundaki şapel, Deisis - Yakarış
zey yarısında batıdan doğuya doğru; Sahnesi, (N. Ç. Karakaya)