Page 212 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ ERD / 203 [683]

kuzey bölümünde üç asker aziz bulun-
muştur. Aziz Georgios ve Theodoros ola-
bileceğini düşündüğümüz figürlerden iki-
si, atlı ve karşılıklı olarak ejderhayı öldü-
rürken resmedilmiştir. Yapının güney du-
varında Mısırlı Meryem’in Komünyonu
sahnesi vardır. Kilisenin tonozunda 6 yeni
sahne bulunmuştur. Tonozun kuzeydoğu-
Erdemli Aziz Eustathios Kilisesinde Aziz
Panteleimon (N. Ç. Karakaya) sunda Meryem ve Elizabeth’in ziyareti ile
başlayan sahneler saat yönünde, Mısır’a
rım yuvarlak apsis vardır. Güneydeki ap- göç, Mabede Takdim, Metamorfosis, La- Erdemli Aziz Eustathios
sis ise yaklaşık dikdörtgen planlıdır. Batı zarus’un dirilişi sahneleri ile devam ede- Kilisesi planı (çizim: N. Ç.
duvarda, eksende ve güneyde iki dikdört- rek, kuzeybatıda konusu bilinmeyen bir Karakaya)
gen niş bulunur. Yapıya, güney duvarda, sahne ile biter. Tonozun doğu yarısı İsa’-
eksenin batısında yer alan bir açıklıkla gi- nın çocukluk dönemi, batı yarısı ise yetiş-
rilir. Kilisede toplam 16 sahne vardır. 12 kinlik dönemine ayrılmıştır. Kilisenin du-
İncil kaynaklı sahnenin 5’i İsa’nın çocuk- var resimlerinin başkent etkili kaliteli üs-
luk, 3’ü yetişkinlik dönemine, 4’ü ise acı lubu ile beraber ikonografik özelliklerin
çektiği döneme aittir. Ayrıca sahnelerin yoğunlukla 13. yüzyıla tarihlenmesi, resim-
yoğunlukla bayram sahneleri olduğu dik- leri bu dönemde değerlendirmemizi sağ-
kat çeker. Toplam 47 figür resmedilmiştir. lar.
Yapının apsis yarım kubbesinde Deesis 1.2.3.4 No’lu Kiliseler Erdemli 1 No’lu Kilise planı
sahnesi, kemer iç yüzeyinde ise beş ma- Vadinin kuzeyinde, merkezi bölümde (çizim: N. Ç. Karakaya)
dalyon içinde, büst şeklinde piskoposlar yan yana sıralanmış dört kilise bulun-
vardır. Diakonikonun apsis yarım kubbe- muştur.
sinde Pantokrator İsa, alt şeritte Meryem 1 No’lu kilise kuzey-güney doğrultusunda
ve yanlarda iki melek tasviri bulunur. En
alt şeritte ise genelde ölüm yıl dönümü dikdörtgen planlıdır. Yapının doğusunda
merkezi içerde üç apsis vardır. Kuzey
Kasım, Aralık ayı olan doktor azizlerin
(Eugenius, Vicentius, Menas, Viktor) tas- duvarda arkosolium nişi bulunur. Kuzey
vir edildiği dikkat çeker. Prothesisin apsis ve güneyde düz tavanlı olan kilisenin or-
yarım kubbesinde İsa’nın Göğe Çıkışı tas- ta bölümü doğu-batı doğrultusunda be- Erdemli 2 No’lu Kilise planı
(çizim: N. Ç. Karakaya)
vir edilmiştir. Doğu duvarda, apsis keme- şik tonoz örtülüdür. Kilisenin apsis ve to-
rinin yüzeyinde, birbirinden ayrı tasvir e- nozundaki boya kalıntıları, kilisenin ori-
dilmiş Meryem ve melek figürlerinden o- jinalde duvar resimleri ile bezeli olduğu-
luşan Müjde sahnesi tespit edilmiştir. Ya- nu gösterir. Yaklaşık tümüyle yok olan
pının kuzey duvarında, alt ve üst şeritlerde resimlerden tonozdakiler is altındadır.
4 bayram sahnesi tasvir edilmiştir. Üst şe- Tonozda çok az belirgin olan haleler bu-
ritte, batıda İsa’nın cehenneme inişi yani rada sahneler olabileceğini düşündürür.
Anastasis, doğuda ise İsa’nın doğumu yer 2 No’lu kilise, 1 no’lunun doğusundadır.
alır. Doğum sahnesinde kâhin kralların ve Doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen Erdemli 3 No’lu Kilise planı
(çizim: N. Ç. Karakaya)
çobanların gelişi, doğum ve ilk bakım bü- planlı, beşik tonoz örtülüdür. Doğuda
tünlük içindedir. Alt şeritte ise batıda Vaf- merkezi içerde tek apsisli, beşik tonoz
tiz, doğuda Meryem’in ölümü yani Koi- örtülüdür. Kuzey ve güney duvarlarında
mesis sahnesi tasvir edilmiştir. Kilisenin mezar nişleri vardır. Bir gömü yapısı olan
batı duvarında, üst şeritte, güneyde Ku- kilisenin doğu duvarı dikkat çekici mi-
düs’e giriş, kuzeyde ise Çarmıhta İsa sah- mari özelikler gösterir. Yapı, resim içer-
neleri tespit edilmiştir. Aynı duvarın alt şe- mez.
ridindeki gömü nişinin duvar ve kemer iç 3 No’lu kilise, 1 no’lu kilisenin batısında
yüzeylerinde aziz, azize ve martir figürleri yer alır. Büyük bir bölümü yok olmuştur.
bulunur. Burada kiliseye adını veren Aziz Apsisin çok az bir bölümü, kuzey apsis Erdemli 4 No’lu Kilise planı
Eustathios tasvir edilmiştir. Aynı duvarın ve kuzey duvar ile örtü sisteminin kuzey (çizim: N. Ç. Karakaya)