Page 210 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 2

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ ERD / 201 [681]

tirler tasvir edilmiştir. Kilisenin güneyin- dörtgen planlı narteks bulunur. Nartek-
deki paraklesionda iki asker aziz; Georgi- sin doğusunda ise düzensiz planlı bir
os ve Theodoros Stratelates tasvir edil- mekân yer alır. Kilisenin duvar resimleri-
miştir. Aynı mekânın tavanında Meta- nin yaklaşık büyük bir bölümü yok ol-
morfosis (Başkalaşım) sahnesi görülür. muştur. Günümüze gelebilen resimler
Resimler ile birlikte kilise 11. yüzyıla aittir. kuzey duvarda gömü nişindeki Deesis
Kilise Camii (Yakarış) sahnesi ile birlikte asker aziz,
Vadinin doğusundaki Kilise Camii, iki baş melekler, piskopos ve martir olmak
serbest destekli kapalı Yunan hacı plan üzere toplam 8 figürden oluşur. Deesis
tipindedir. Doğuda ortadaki büyük ol- sahnesindeki bani portrelerinin kimlikle-
mak üzere merkezi içerde üç apsis bulu- ri bilinmemektedir. Bu kişilerin büyük
nur. Güney duvarın doğusunda dikdört- ihtimalle burada mezarı olduğu düşünü-
gen mezar nişi bulunur. Yapının kuzeyin- lür. Arkasoliumun kemer iç yüzeylerin-
de yaklaşık kare planlı gömü mekânı var- de Baş melek Gabriel ve Mikhael yer a-
dır. Mekânın doğu duvarında güneyde lır. İmparatorluk giyisileri içindeki me-
apsis, kuzeyde ise dikdörtgen bir niş bu- lekler bir ellerinde küre, diğer ellerinde i-
lunur. Aynı mekânın kuzey duvarının ba- se asa tutarlar. Arkasoliumun kuzey söve
tısında dikdörtgen bir mezar nişi vardır. iç yüzeyi ile duvarın doğusunda üç pisko-
Ayrıca mekânın zemininde de mezarlar pos ve iki aziz tasviri görülür. Bu kişiler Erdemli Ayı Kilisesi kuzey duvarı
görülür. Yapının bugün ana ve güney ap- ölen kişi için Tanrı’ya yalvaran aracı fi- Mezar Nişindeki Melek
sislerinde, kuzey-güney haç kollarının to- gürlerdir. Aynı duvarın batısında yer alan (N. Ç. Karakaya)
noz alınlıkları ile batı haç kolu tonozun- asker aziz Georgios da muhtemelen me-
da resimler vardır. Kilisede İncil konulu zarı bekleyen figür olarak arkasolium ile
toplam 7 sahne resmedilmiştir. Apsis ya- birlikte tasarlanmıştır. Yapının mimari
rım kubbesinde Teophnay, Deesis (Yaka- özellikleri de resimler kadar ilgi çekici-
rış) sahnesi ile birlikte işlenmiştir. Apsi- dir. Batı duvar yaklaşık aynı boyutlarda
sin alt şeridinde madalyon içinde büst kademeli yuvarlak kemerli nişler ile hare-
şeklinde havari ve piskoposlar vardır. En ketlendirilmiştir. Gömü işlevine ayrılan
alt şeritte ise tüm figür olarak piskoposlar narteksin güney duvarının eksenindeki
resimlenmiştir. Kilisenin kuzey haç kolu yuvarlak kemerli kapının iki yanında ka-
alınlığında Çarmıhta İsa sahnesi yer alır. yadan oyma düz başlıklı duvar sütuncele-
Güney haç kolu tonozunda ise muhte- ri vardır. Sütunceler kübik kaideleri ile
melen Doğum sahnesi vardır. İsa’nın ya- dikkat çeker. Narteksin güney cephesi de Erdemli Ayı Kilisesi planı
(çizim: N. Ç. Karakaya)
şamının ilk ve son anını belirleyen iki kademeli yuvarlak kemerli kapı ve batı-
sahnenin karşılıklı resimlenmesi bilinçli sındaki kademeli yuvarlak kör kemer ile
bir uygulamadır. Batı haç kolu tonozun- önem taşır. Kilise ve duvar resimleri 11.
da güney yarıda havari olması muhtemel yüzyıla tarihlenir.
on bir haleli baş ile üstte İsa tasvir edil- Mikhael Kilisesi
miştir. Burada muhtemelen “Havarilerin Mikhael Kilisesi Aziz Nikolaos Kilisesi’-
Kutsanması ve Görevlendirilmesi” konu- nin kuzeybatısındadır. Yaklaşık kare
lu sahne vardır. Kilisedeki resimler üslup planlı yapıya, güney duvarda, eksende
ve diğer özellikleri ile 11. yüzyıla tarihle- bulunan bir kapı ile girilir. Doğuda ise
nir. eksenin kuzeyinde, merkezi içerde yarım
Ayı Kilisesi yuvarlak bir apsis bulunur. Apsis duva-
Vadinin kuzey ucundaki kilise, kuzey- rında, kuzeyde dikdörtgen bir niş dikkat
güney doğrultusunda yaklaşık dikdört- çeker. Kilisenin kuzey duvarında farklı
gen planlıdır. Doğuda merkezi içeride üç boyutlarda iki dikdörtgen niş vardır. Da-
apsis yer alır. Kuzey duvarda arkasolium ha büyük boyutlara sahip batıdaki niş,
nişi, batı duvarda ise eş boyutlarda nişler gömü için yapılmıştır. Yapıda İncil ve A- Erdemli Mikhael Kilisesi planı
vardır. Beşik tonozla örtülü yapının gü- pokrif kaynaklı toplam 8 sahne vardır. (çizim: D. Parlak, N. Ç.
neyinde doğu-batı doğrultusunda dik- Toplam 23 tüm ve büst figür resmedil- Karakaya)